Informatie voor mannen en jongens die seksueel misbruikt zijn

Over seksueel geweld tegen mannen en jongens

Seksueel geweld gericht tegen mannen en jongens komt meer voor dan je misschien denkt. Uit recente onderzoeken blijkt dat ruim een kwart van alle slachtoffers van seksueel geweld mannelijk is. Onder kinderen en jongeren zijn dat er zelfs nog meer. Van alle slachtoffers tussen de 12 en 18 jaar is een derde deel mannelijk en van alle slachtoffers tot 12 jaar maar liefst de helft.

Seksueel geweld bij mannen en jongens komt, net als bij vrouwen en meisjes, voor in alle lagen van de bevolking. Binnen het eigen gezin of daarbuiten, onder homo’s en hetero’s, onder gelovigen en niet-gelovigen en in alle etnische groeperingen.

Jongens hebben in iets meer dan de helft van de gevallen (59%) een dader van hun eigen geslacht. Bij volwassen mannen echter, zijn de meeste daders vrouwen (79%). Onder mannelijke slachtoffers komen vrouwelijke daders dus relatief veel voor.

In Nederland heeft één op de vijf mannen ooit te maken gehad met seksueel grensoverschrijdend gedag. Eén op de vijfentwintig mannen is zelfs ooit oraal of anaal verkracht. Omgerekend gaat het dus over meer dan een miljoen mannen en jongens die te maken hebben (gehad) met een vorm van seksueel geweld. Dus mocht je denken dat je de enige bent, dat is absoluut niet zo!

Doordat je zo weinig hoort over seksueel geweld bij mannen en jongens, durf je er misschien niet over te praten. Dat is jammer, want juist dat niet praten is een belangrijke oorzaak van problemen en klachten. Mannen en jongens ontwikkelen bijvoorbeeld veel vaker dan vrouwen en meisjes een Post Traumatische Stress Stoornis (65% tegenover 45%).

Onder seksueel geweld verstaan wij alle vormen van seksuele grensoverschrijding. Het kan dan gaan om aanranding, verkrachting en seksuele intimidatie. Denk bij seksueel geweld bijvoorbeeld aan het tegen je wil:

  • anaal of oraal binnendringen van je lichaam met lichaamsdelen of voorwerpen;
  • aanraken van je geslachtsdeel en/of billen;
  • masturberen terwijl iemand toekijkt;
  • toekijken terwijl iemand anders masturbeert;
  • iemand bevredigen, op wat voor manier dan ook;
  • met iemand samen porno kijken;
  • seksuele handelingen verrichten voor de webcam;
  • je naakt aan iemand tonen terwijl diegene seksuele intenties heeft.

Soms kun je het idee hebben dat het niet tegen je wil was. Bijvoorbeeld omdat je steeds terugging terwijl je wist wat er ging gebeuren of omdat je zelf het initiatief nam. Als je goed kijkt zul je zien dat er dan sprake was van ongelijke machtsverhoudingen en/of een afhankelijkheidsrelatie. Je dader maakte daar misbruik van door je (emotioneel) onder druk te zetten. Dit kan ertoe leiden dat je instemde met seks, bijvoorbeeld omdat je:

  • aardig/lief gevonden wilde worden;
  • wist dat je iemand met seks gunstig kon stemmen;
  • bang was je baan kwijt te raken;
  • geen onvoldoende voor je proefwerk wilde;
  • bang was gepest of gechanteerd te worden;
  • geen andere mogelijkheden had voor seksueel contact (komt vaak voor onder homoseksuele jongeren).

Als er sprake is van seksueel (getinte) handelingen tegen je wil die plaatsvinden binnen afhankelijkheidsrelaties en/of ongelijke machtsverhoudingen spreken we van seksueel misbruik. Er is in ieder geval altijd sprake van seksueel misbruik bij seksueel (getint) contact tussen:

  • volwassenen en minderjarigen;
  • leraren en leerlingen
  • hulpverleners en cliënten;
  • werkgevers/leidinggevenden en ondergeschikten.

Als man of jongen kun je het erg moeilijk vinden te erkennen dat je slachtoffer bent geweest van seksueel geweld. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Hieronder benoemen we er een aantal.

Kindermisbruik

Een belangrijke oorzaak waarom mannen seksueel geweld zo moeilijk (h)erkennen ligt in het feit dat de meeste mannen als kind seksueel zijn misbruikt. Kinderen snappen niks van volwassen seks en geven er hun eigen draai aan. Bijna altijd zoeken ze de oorzaak in hun eigen, kinderlijke, gedrag. Vergelijkbaar met een kind dat denkt dat zijn ouders gaan scheiden omdat het zijn speelgoed nooit opruimt. Zo kun je als jongen denken dat de seksuele handelingen erbij horen, ondanks dat je het niet wilt. Je kunt bijvoorbeeld denken dat je het verdient omdat je stout bent. Of denken dat je het zelf uitlokt omdat je aandacht wilt of op zoek bent naar spanning en avontuur. Ook kan het zijn dat je denkt dat je het zelf wilt omdat je een erectie of zelfs orgasme krijgt. Of omdat je niet wilt dat iemand verdrietig, teleurgesteld of boos is.

Dit soort kinderlijke ideeën kunnen zo verankerd zijn in je denken, dat je het misbruik — zelfs op volwassen leeftijd — niet of moeilijk als zodanig (h)erkent. Hierdoor wordt het onmogelijk erover te praten. Wat ook kan, is dat je het misbruik hebt verdrongen, bijvoorbeeld omdat je afhankelijk van je dader was en niet kunt bevatten dat hij of zij je kwaad deed. Of dat je het misbruik afdoet als seksuele fantasieën omdat je denkt dat je het zelf wilde of er opgewonden van werd.

Maar zelfs al ben je je ervan bewust dat je misbruikt bent, dan nog kan het moeilijk zijn erover te praten. Bijvoorbeeld omdat je dader een bekende is. Een familielid, een sportcoach, een leerkracht, een buurman of buurvrouw, een oppas of soms zelfs een vriendje of vriendinnetje. Mensen waarvan je denkt dat niemand zal geloven dat ze je kwaad hebben gedaan. Of mensen waarmee je nu nog een relatie hebt en die je daarom niet in de problemen wilt brengen.

Seksueel misbruik van homoseksuele jongens

Als homoseksuele jongen kun je het erg moeilijk vinden te erkennen dat je misbruikt bent/wordt. Meestal komt dat omdat je denkt dat je met seks ingestemd hebt. In zekere zin is dat misschien ook zo, alleen is die instemming vaak tot stand gekomen onder zware emotionele druk.

Als homoseksuele jongen heb je vaak weinig rolmodellen in je directe omgeving. Daar komt bij dat de seksuele voorlichting die je krijgt, zich in de regel beperkt tot heteroseks. Bovendien ken je vrijwel nooit homoseksuele leeftijdsgenoten waarmee je kunt experimenteren. Het gevolg hiervan is dat je alles zelf moet uitzoeken en dat maakt je vatbaar voor misbruik door oudere homo’s. Ze kunnen je het gevoel geven dat ze het goed met je voor hebben en je willen helpen. Maar in feite maken ze misbruik van je zoektocht naar je seksuele identiteit om je zover te krijgen dat jij bereid bent seks met hen te hebben. Dit lijkt misschien onschuldig omdat je instemt met het seksuele contact, maar is het niet.

Vaak zijn deze oudere homo’s erg lief voor je en overladen je met cadeau’s. Hierdoor kun je denken dat ze echt om je geven, met als gevolg dat je het seksuele contact ziet als een liefdesrelatie. Omdat je daarnaast weinig tot geen andere mogelijkheden hebt je seksuele identiteit te ontdekken, kun je afhankelijk van zo’n man worden. Dit kan ervoor zorgen dat je instemt met seksuele handelingen die je eigenlijk niet wilt en niet in de gaten hebt dat je misbruikt wordt, terwijl dat wel zo is. In feite verstoort zo’n contact je eigen seksuele ontwikkeling omdat een veel oudere man zijn (volwassen) seksualiteit aan je opdringt.

Seksueel geweld tegen homo’s

Als homoseksuele man of jongen kun je seksueel geweld gaan verdringen. Bijvoorbeeld omdat je het gevoel hebt het zelf uitgelokt te hebben. Had je je maar niet zo ‘verwijfd’ moeten gedragen of niet in het openbaar met je vriend moeten zoenen. Wat ook kan is dat je denkt dat je het verdiend hebt omdat je homoseksueel contact stiekem op hebt gezocht. Bijvoorbeeld omdat homoseksualiteit binnen je geloofsgemeenschap niet wordt geaccepteerd of omdat je met een vrouw getrouwd bent. Stiekeme homoseksuele contacten maken je sowieso kwetsbaar voor seksueel geweld omdat je niet in een positie zit misbruik te melden.

Een andere factor die meespeelt bij verdringing, is dat op brute wijze verkracht worden of gedwongen worden iemand oraal te bevredigen, vernederend en erg pijnlijk is. Je wilt zoiets het liefst vergeten, waardoor je kunt gaan doen alsof het nooit gebeurd is.

Seksueel misbruik door een vrouw

Als je als man of jongen vertelt dat je door een vrouw of meisje bent misbruikt, bijvoorbeeld je vrouw, een zus, tante of lerares, wordt daar vaak lacherig op gereageerd. Je kunt bijvoorbeeld te horen krijgen dat je niet moet zeuren, maar blij moet zijn dat ze seks met je wilde. Dit gebeurt vooral bij jongens in de puberteit. Leeftijdsgenoten zien zoiets nogal eens als een buitenkansje en kunnen er zelfs jaloers op zijn. Als andere mannen of jongens het geweldig vinden wat je is overkomen, moet je je wel vergissen toch?

Wat ook kan, is dat je niet wordt geloofd omdat mensen die je het vertelt, denken dat je je als man wel kunt verweren. Als iedereen zegt dat je een vrouw toch wel de baas kunt, zal dat wel zo zijn toch? Dan kan het toch niet anders dan dat je het zelf gewild moet hebben?

Door dit soort reacties kun je erg gaan twijfelen of er wel echt sprake van misbruik was. Hierdoor bestaat de kans dat je jezelf groot gaat houden of gaat ontkennen dat het tegen je wil gebeurde. Of dat je gaat denken dat je het fijn vond of zelfs dat niet zij, maar jij dader bent. Per slot van rekening zijn vrouwen liefdevol en zorgzaam, daar past misbruik toch niet bij? Het gevolg van dit alles kan zijn dat je het misbruik niet als zodanig kunt duiden.

Online misbruik

Als man of jongen kun je, net als vrouwen en meisjes, slachtoffer worden van online misbruik. Dit kan op verschillende manieren.

Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat er, zonder jouw toestemming, naaktfoto’s en/of filmpjes van je zijn verspreid. Meestal door iemand die je goed kent en die je in eerste instantie zelf de foto’s of filmpjes hebt toegestuurd. Je kunt dit als erg vernederend ervaren en je er enorm voor schamen. Het kan er toe leiden dat je gepest wordt, geïsoleerd raakt, depressief wordt en zelfs suïcidale gedachten krijgt. De kans is groot dat je denkt dat het je eigen schuld is omdat je de foto’s en filmpjes zelf verstuurd hebt. Hierdoor kun je denken dat het geen misbruik is. Toch is het dat wel. Vergelijk het maar eens met een geheim delen met een goeie vriend. Zoiets doe je in vertrouwen. Vertelt die vriend het dan toch door, dan heeft hij misbruik gemaakt van jouw vertrouwen. Zo werkt het ook met het zonder jouw toestemming doorsturen van naaktfoto’s en filmpjes.

Iets wat onder mannen ook veel voorkomt, is chantage met opnames die via de webcam zijn gemaakt. Bijvoorbeeld als je seksueel getint contact met iemand hebt op een chatsite. Er wordt dan bijvoorbeeld gedreigd de opnames naar je Facebook vrienden te sturen. Deze vorm van online misbruik komt niet alleen voor bij homoseksuele contacten maar ook bij heteroseksuele. Dus ook een vrouw waar je mee chat, kan je chanteren. Bijvoorbeeld met opnames waarop jij masturbeert. Ook in dit geval kun je denken dat het je eigen schuld is en het geen misbruik is. Per slot van rekening heb je het contact zelf opgezocht. Toch geldt ook hier dat iemand anders jouw vertrouwen misbruikt heeft en het dus wel degelijk misbruik is.

Als je als man of jongen slachtoffer bent geweest van seksueel geweld kan het nog moeilijker zijn met je verhaal naar buiten te komen dan als vrouw of meisje. Dat heeft niet alleen te maken met het seksueel geweld niet als zodanig (h)erkennen, zoals wij hierboven hebben beschreven. Ook het taboe op mannelijk slachtofferschap en zichtbare opwinding spelen daarbij mee.

Taboe op mannelijk slachtofferschap

Mannen laten niet merken dat ze zich kwetsbaar, bang, verdrietig of in de war voelen. Mannen zijn stoer. Ze zijn geen slachtoffers, ze kunnen zich verweren en willen altijd seks.

Door dit soort ideeën kan het zijn dat je het — ook als je wél beseft dat je slachtoffer bent — erg moeilijk vindt jezelf als slachtoffer te zien of als slachtoffer naar voren te treden. Je schaamt je bijvoorbeeld omdat je je niet hebt verweerd. Of je denkt dat je het zelf gewild moet hebben omdat je je dader telkens weer opzocht. Als je door een vrouw bent misbruikt, kan het zelfs zijn dat je jezelf als dader ziet. Want zeg nou zelf, vrouwen doen zoiets niet. Toch? Dus wie gelooft jou dan?

Opwinding door (herinneringen aan) misbruik

Een andere factor die mee kan spelen, is dat je door misbruik een erectie en zelfs orgasme kunt krijgen. Dit wordt een genitale respons genoemd. Omdat een erectie duidelijk zichtbaar is, wordt dit vaak inzet van het manipulatieve spel van je dader. Hij of zij kan je bijvoorbeeld voorhouden dat je het lekker vindt, waardoor je kunt gaan twijfelen of het wel echt tegen je wil is. Daar komt bij dat een genitale respons ook op kan treden als je terugdenkt aan het misbruik. Hierdoor kun je het idee krijgen dat je een voorkeur hebt voor gewelddadige of gedwongen seks. Iets waarvoor je je erg kunt schamen en niet over durft te praten.

Het is belangrijk om te weten dat een genitale respons niet betekent dat je de seks lekker vindt en zelf wilt. Een genitale respons tijdens misbruik ontstaat meestal door angst. Angst zorgt ervoor dat je bloedvaten verwijden, waardoor er meer bloed naar je geslachtsdelen stroomt en je een erectie krijgt. Natuurlijk is het ook mogelijk dat de fysieke seksuele stimulatie een erectie veroorzaakt. Maar zelfs dat betekent niet dat je de seks wilt en ook lekker vindt. Vergelijk het maar eens met speekselvorming in je mond als je eet. Ongeacht of je het eten lekker vindt en ongeacht of je honger hebt, dat speeksel ontstaat.

Dus ook als je een erectie of orgasme krijgt, kan seks tegen je wil zijn en kun je het niet lekker vinden.

Campagne ‘Daarom praten ze er zo weinig over!’

Om het taboe op seksueel misbruik van jongens en mannen te doorbreken, hebben wij een aantal belangrijke redenen waarom zij niet over misbruik praten, op een rijtje gezet. Je kunt mee helpen dit taboe te doorbreken door onze campagne ‘Daarom praten ze er zo weinig over‘ op Facebook en Twitter te delen.

Als ik zei dat ik niet wilde, kon hij me zo om zijn vinger winden door over mijn broek te strelen tot ik een erectie kreeg. Dan had hij me weer in zijn macht en kon hij met me doen wat híj wilde.

Marco, 51 jaar

Ik vond dat ik niet moest zeuren. Dat ik niet zo egoïstisch moest zijn en hem gewoon moest geven wat hij wilde, want hij deed zoveel voor mij. Ik voelde me schuldig als hij zielig deed omdat ik niet wilde.

Luka, 20 jaar​

Als hij kwaad op me was geweest en het weer goed wilde maken, streelde hij me net zolang tot ik een stijve had. Ik dacht dat alle vaders dit deden en voelde me een slecht kind omdat ik zijn liefde niet wilde.

Mark, 31 jaar

Psychische problemen en lichamelijke klachten

Seksueel geweld kan een enorme impact op je leven hebben. Het kan je zelfvertrouwen ernstig beschadigen en ertoe leiden dat je in je verdere leven blijft reageren vanuit overlevingsmechanismen. Hierdoor kun je allerlei psychische en lichamelijke klachten ontwikkelen die je leven ernstig kunnen verstoren.

Deze gevolgen zijn voor mannen en vrouwen grotendeels gelijk, hoewel mannen verhoudingsgewijs vaker ernstige klachten ontwikkelen. Dat komt omdat mannen nog minder dan vrouwen over seksueel geweld praten en zich vaak niet realiseren dat problemen die zij ervaren, er een gevolg van kunnen zijn. Ze zoeken de oorzaak meestal in zichzelf en proberen problemen daarom zelf op te lossen. Helaas werkt dit niet omdat de onderliggende oorzaak — een trauma als gevolg van seksueel geweld — niet verwerkt wordt.

Om met het misbruik om te kunnen gaan, heb je overlevingsmechanismen ontwikkeld. Deze hebben je ten tijde van het misbruik — soms letterlijk — geholpen te overleven en waren dus nuttig. Maar in je latere leven kunnen ze danig in de weg zitten. Zo kan het zijn dat je telkens in conflicten terecht komt, merkt dat mensen je mijden of misbruik maken van je goedheid en over je heen lopen, terwijl je niet begrijpt hoe dit komt.

Enkele voorbeelden van overlevingsmechanismen zijn:

  • denken dat jij alles moet oplossen (jezelf overal de schuld van geven en verantwoordelijk voor voelen);
  • altijd voor anderen klaar willen staan en daarbij voortdurend je eigen grenzen over gaan (niet aan je eigen problemen hoeven denken en/of anderen ‘pleasen’ om waardering te krijgen);
  • hele hoge eisen stellen aan anderen (van anderen verwachten dat zij net zo hun best doen als jijzelf altijd moest en nog steeds doet);
  • je gevoel uitschakelen, bijvoorbeeld door alcohol, drugs, extreem veel sporten of heel hard werken (geen emoties hoeven voelen zodat je niet gekwetst wordt en nare situaties de baas kunt).

Vind je het moeilijk te begrijpen hoe overlevingsmechanismen zich tegen je kunnen keren? Probeer je dan eens voor te stellen dat je een duiker bent. Om onder water te overleven, heb je een duikuitrusting nodig maar zodra je het water uitkomt, zit die uitrusting enorm in de weg. De zuurstoftank op je rug is ineens loodzwaar, je duikbril belemmert je zicht en lopen met zwemvliezen aan is doodvermoeiend en onhandig. Als je die uitrusting niet uittrekt, wordt leven aan land ontzettend zwaar.

Het is goed je ervan bewust te worden wanneer je vanuit overlevingsmechanismen reageert. Bewustwording is de eerste stap om het te doorbreken, hoewel doorbreken niet eenvoudig is. Jong geleerd is oud gedaan, is in dit opzicht zeker van toepassing.

Als je slachtoffer bent geweest van seksueel geweld kun je allerlei psychische problemen ontwikkelen. Denk bijvoorbeeld aan nachtmerries, herbelevingen en angst- en paniekaanvallen, wat erop kan wijzen dat je een Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS) hebt. Verder kun je last hebben van dwangneuroses, eetstoornissen, verslavingen, roekeloos en/of agressief gedrag en depressieve of zelfs suïcidale gedachten. Ook kan het zijn dat je een hekel hebt aan je eigen lichaam of bepaalde lichaamsdelen.

Wat bij mannen naar verhouding meer voorkomt dan bij vrouwen is een zogenaamde psychische dwarslaesie. Dit is een gevolg van vroegkinderlijk misbruik, iets wat bij mannen die misbruikt zijn vaker het geval is dan bij vrouwen. Op jonge leeftijd is er dan een splitsing ontstaan tussen hoofd (verstand) en lichaam (gevoel). 

Een psychische dwarslaesie kan grote gevolgen hebben voor het ervaren van en omgaan met emoties. Ook kan het gepaard gaan met dissociatieve stoornissen, zoals depersonalisatie of een dissociatieve identiteitsstoornis (DIS). Je kunt dan bijvoorbeeld het gevoel hebben in je hoofd of naast jezelf te leven of uit meerdere personen te bestaan.

Als je slachtoffer van seksueel geweld bent geweest, kun je lichamelijke klachten hebben die verband houden met het misbruik. Sommige lichamelijke klachten zijn een rechtstreeks gevolg van het seksueel geweld, zoals SOA’s of pijn aan je geslachtsdeel en/of anus. Andere zijn het gevolg van psychische problemen die je later ontwikkelt. Voorbeelden daarvan zijn maag- en darmklachten, hoofdpijn, chronische vermoeidheid, hyperventilatie en nek-, schouder- of rugklachten. Ook kun je lichamelijke klachten hebben die zowel een rechtstreeks gevolg van het seksueel geweld kunnen zijn, maar ook een psychische oorzaak kunnen hebben. Voorbeelden daarvan zijn erectie- en ejaculatiestoornissen, incontinentie of gewrichtsproblemen.

Als je hulp zoekt voor lichamelijke klachten is het belangrijk je arts te vertellen dat je slachtoffer bent geweest van seksueel geweld. Natuurlijk hoeven je klachten daar geen verband mee te houden, maar het kan wel. Vertel je je arts niet over het seksueel geweld, dan bestaat de kans dat je niet de juiste behandeling en/of medicijnen krijgt. Je klachten kunnen er weliswaar door verdwijnen, maar de kans is groot dat er andere spanningsklachten voor in de plaats komen. Zolang de oorzaak van de spanning niet aangepakt wordt, zoekt spanning namelijk altijd een andere uitweg in je lichaam.

Ik schaam me er enorm voor, maar als ik niet goed in mijn vel zit, verlang ik er sterk naar me weer door een man te laten gebruiken. Tot nu toe lukt het me niet daar weerstand aan te bieden.

Robin, 33 jaar

Begin 2017 kreeg ik het te horen: ‘Je hebt HIV’. BAM! Ik weet weinig meer van die periode. Wat flarden, maar vooral veel mist. Ik kon het nergens kwijt. Niet bij mijn ouders, niet bij vrienden. Bij niemand.

Luka, 20 jaar

Pas recent heb ik over mijn tantes ‘hulp’ op de wc kunnen praten. Dat begon met betasten en eindigde met afgetrokken worden. Ik schaamde me kapot, mede omdat het door een vrouw gedaan werd.

Fred, 48 jaar

Emotionele, seksuele en relationele problemen

Behalve psychische problemen en lichamelijke klachten kan seksueel geweld ook emotionele, seksuele en relationele problemen veroorzaken.

Hoewel emotionele en relationele problemen voor mannen en vrouwen grotendeels gelijk zijn, geldt dit voor seksuele problemen lang niet altijd. Met name problemen op het gebied van seksuele identiteit en seksuele geaardheid komen bij mannen veel meer voor en zijn ook anders van aard.

Als je als man of jongen slachtoffer bent geweest van seksueel geweld, kun je moeite hebben met het voelen van en omgaan met emoties. Zo kan het zijn dat je weinig tot geen, of juist veel en hele sterke emoties ervaart. Ook komt het voor dat periodes van sterke emoties en geen emoties elkaar afwisselen.

Als je hele sterke emoties ervaart, kun je daar zo door overvallen worden dat het onmogelijk is rationeel te denken en handelen. Dit kan ertoe leiden dat je heel opvliegend, enorm verdrietig of hevig gekwetst reageert op situaties waarin dat eigenlijk niet nodig is. Vaak voel je je onbegrepen door mensen in je omgeving. Dit komt omdat zij niet meegaan in jouw emotie maar je juist aanspreken op je verstand. Behalve voor jezelf kan dit ook voor hen erg vervelend zijn. In plaats van in te gaan op redelijke argumenten, blijf je reageren vanuit je emotie. Hierdoor kunnen zij het gevoel krijgen dat je niet voor rede vatbaar bent.

Als je weinig tot geen emoties ervaart, werkt het precies andersom. Niks lijkt je te raken, je voelt je emotioneel vlak. Dit kan er bijvoorbeeld toe leiden dat je niks onderneemt en alleen nog maar lusteloos op de bank hangt. Vaak ervaar je ook een intense leegte van binnen waardoor je je erg eenzaam en onbegrepen kunt voelen. Als je weinig tot geen emoties ervaart, kan het moeilijk zijn je in te leven in anderen. In situaties waar anderen emotioneel reageren, ga jij bijvoorbeeld direct over tot logisch redeneren of praktisch handelen. Het gevolg kan zijn dat mensen in je omgeving je gevoelloos en hard vinden.

Angst is een hele sterke emotie en kan erg nuttig zijn. Het kan je er bijvoorbeeld van weerhouden gevaarlijke dingen te doen. Maar angst kan ook heel belemmerend zijn. Dat speelt vooral bij angst die opgeroepen wordt door herinneringen aan beangstigende situaties die je eerder hebt meegemaakt. Je wordt dan door iets getriggerd en reageert, automatisch, net zoals vroeger. Die angst is eigenlijk niet reëel, maar voelt wel degelijk zo. Het kan dusdanige vormen aannemen dat je alleen nog maar in angst leeft en vrijwel niks meer durft. Zelfs een simpele boodschap doen, kan dan al onmogelijk worden.

Angst komt zowel bij mannen als vrouwen voor. Toch zijn er twee vormen van angst die vooral bij mannen voorkomen, namelijk angst om zelf dader te worden en angst om pedofiel te zijn.

Angst om zelf dader te worden

Deze angst kan bijvoorbeeld ontstaan omdat je — ongewild en onbedoeld — opgewonden wordt van herinneringen aan het misbruik. Of omdat je opgewonden wordt van seksuele fantasieën over misbruik, al dan niet omdat je het misbruik als zodanig hebt verdrongen. Dit kan erg verwarrend zijn. Het kan ertoe leiden dat je denkt dat je perverse (en soms zelfs gewelddadige) seksuele voorkeuren hebt die je mogelijk ooit in praktijk gaat brengen.

Het is belangrijk om te weten dat angst om zelf dader te worden vrijwel nooit leidt tot daadwerkelijk dader worden. Juist het feit dat je deze angst ervaart, weerhoudt je daar namelijk van. Mannen die, als gevolg van seksueel geweld dat zij hebben meegemaakt, wel dader worden, kampen juist vaak met het ontbreken van deze angst. Bij hen speelt vooral dat zij niet hebben geleerd dat seksuele grenzen gerespecteerd horen te worden. Dit is een gevolg van het, meestal herhaaldelijk en langdurig, overschrijden van hun eigen grenzen

Als je bang bent zelf dader te worden, zul je hier waarschijnlijk met niemand over durven te praten. Toch is het belangrijk dat wel te doen, want hoe minder je erover praat, hoe vaster het idee zich in je hoofd verankert.

Angst om pedofiel te zijn

Als je als kind misbruikt bent, kan het zijn dat je als volwassene seksuele opwinding ervaart bij steeds terugkerende gedachten aan seks met kinderen. Dit kan ervoor zorgen dat je gaat denken dat je pedofiel bent. Iets waar je erg van kunt schrikken, je vreselijk voor kunt schamen of zelfs een hekel aan jezelf door kunt krijgen.

Meestal zijn dit soort gedachten en gevoelens  net als bij angst om dader te worden  een gevolg van herinneringen die je af hebt gedaan als (perverse) fantasieën omdat je het misbruik als zodanig verdrongen hebt. Ook kan het een gevolg zijn van bewuste herinneringen aan seksuele opwinding toen je als kind werd misbruikt. Ze betekenen vrijwel nooit dat je daadwerkelijk pedofiel bent, maar wijzen op een verstoorde seksuele ontwikkeling als kind.

De angst om pedofiel te zijn kan ervoor zorgen dat je contact met kinderen uit de weg gaat. Bijvoorbeeld omdat je niet goed weet wat een normale omgang met kinderen is en bang bent een kind (onbedoeld en onbewust) iets aan te doen. Of omdat je bang bent dat anderen zullen denken dat je ongezonde belangstelling voor kinderen hebt.

Op pedofilie rust een groot taboe. Pedofielen worden gezien als smeerlappen die mensen het liefst uit hun buurt houden. Deze houding kan je angst enorm versterken en het zo goed als onmogelijk maken erover te praten. Toch is belangrijk dat wel te doen, want ook hier geldt, hoe minder je dat doet, hoe vaster het idee zich in je hoofd verankert.

Als je slachtoffer bent geweest van seksueel geweld, kun je problemen ontwikkelen op het gebied van mannelijkheid en seksualiteit. Voorbeelden hiervan zijn oncontroleerbare woede, overmatige seksdrive of juist afkeer van seks, obsessief masturberen en erectie- en/of ejaculatie stoornissen. Dit soort problemen kan bijvoorbeeld ontstaan omdat je het als vernederend hebt ervaren door een man ‘als vrouw’ te zijn ‘gebruikt’, omdat seks met een man tegennatuurlijk voelde of omdat je je door een vrouw ‘hebt laten misbruiken’. Hierdoor kan het zijn dat je je geen ‘echte man’ meer voelt.

Onbewust kun je dit gaan compenseren door je extra ‘stoer’ en ‘mannelijk’ te gedragen. Dit kan zich uiten in dominant, agressief of soms zelfs grensoverschrijdend gedrag. Overigens heeft dwangmatig masturberen vaak een andere oorzaak. Meestal is dit een reactie op opgekropte frustratie. Als je klaarkomt, komt er een stofje in je hersenen vrij wat tijdelijk een geluksgevoel geeft. Hierdoor kan klaarkomen een dwangmatig iets worden om met frustraties om te gaan.

Wat ook kan, is dat je afkeer ontwikkelt tegen alles wat met mannelijkheid te maken heeft. Je kunt je dan heel ‘soft’ en ‘vrouwelijk’ gaan gedragen, seksueel contact gaan mijden of moeite hebben een erectie te houden en/of klaar te komen. Overigens kan dat laatste ook een andere oorzaak hebben. Als je tijdens het misbruik werd gedwongen klaar te komen, kun je dat gevoel als onprettig zijn gaan ervaren. Het gevolg kan zijn dat je, hoe fijn een seksueel contact ook is, altijd krampachtig probeert een orgasme te vermijden. Lukt dat niet, dan voel je je opnieuw misbruikt.

Ook angst om zelf dader te worden kan seksuele problemen veroorzaken. Je kunt bijvoorbeeld het idee hebben dat penetratie betekent dat je iemand verkracht. Hierdoor kan het gebeuren dat je geen erectie kunt behouden en/of niet tot een orgasme kunt komen.

Als je als man of jongen slachtoffer bent geweest van seksueel geweld kun je twijfels hebben over je seksuele geaardheid. Dit hoeft geen probleem te zijn — homoseksualiteit is tegenwoordig immers algemeen geaccepteerd — toch kun je er flink mee worstelen. Dat heeft onder andere te maken met de heersende visie op homoseksualiteit. Die leert je namelijk dat je van misbruik geen homo wordt, maar dat het aangeboren is. Oftewel, de wereld om je heen vertelt je dat jouw twijfels onterecht zijn, waarmee ze in feite onbespreekbaar zijn. Hierdoor kan het zijn dat je er  soms al jaren  in je eentje mee worstelt.

Helaas maakt er niet over praten het eerder erger dan beter. Het kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat je steeds stelliger gaat geloven dat je homo bent, terwijl dat niet zo is. Of, als je homo bent, ervoor zorgen dat je steeds meer gaat twijfelen of dat wel klopt.

Daarom is het belangrijk te weten dat twijfels en verwardheid over je seksuele geaardheid wel degelijk een gevolg kunnen zijn van misbruik. Het kan verschillende oorzaken hebben, afhankelijk van het soort seksueel geweld waar je mee te maken hebt gehad.

Heteroseksueel met een mannelijke dader

Als je als heteroseksuele man of jongen slachtoffer bent van seksueel geweld door een man, kun je telkens terugkerende gedachten aan seks met mannen hebben. Je kunt hier ook seksueel opgewonden van worden en een erectie door krijgen, ook al voelt het tegennatuurlijk en zijn je gedachten onprettig, gewelddadig en beangstigend. Dit kan erg verwarrend zijn, zeker als je herinneringen aan het seksueel geweld hebt onderdrukt, bijvoorbeeld omdat je nog erg jong was. Je kunt dan niet goed plaatsen waar die gedachten en gevoelens vandaan komen en dat kan hele tegenstrijdige gevoelens veroorzaken. Het trekt je aan en het stoot je af, je vindt het fijn en je walgt ervan. Hierdoor bestaat de kans dat je gaat twijfelen aan je seksuele geaardheid en gaat denken dat je homo bent, terwijl dat niet zo is.

Wat het extra gecompliceerd kan maken, is dat deze twijfels obsessief gedrag kunnen veroorzaken, vergelijkbaar met een dwangneurose. Je kunt bijvoorbeeld stiekem homo-porno kijken of stiekem homoseksuele contacten onderhouden naast je huwelijk. Iets waar je je vaak vreselijk voor schaamt en/of schuldig door voelt en waarvoor je weinig begrip hoeft te verwachten als het bekend wordt. Het gevolg kan zijn dat je een dubbelleven leidt, waar je erg onder gebukt kunt gaan.

Overigens is het krijgen van een erectie als gevolg van angst niet iets wat alleen voorkomt bij seksueel geweld. Ook bij mannen die geen slachtoffer zijn van seksueel geweld, komt dit voor. Alleen omdat zij geen beangstigende seksuele ervaringen opgedaan hebben terwijl dit gebeurde, ervaren zij het over het algemeen niet als verwarrend met betrekking tot geaardheid.

Heteroseksueel met een vrouwelijke dader

Als je als heteroseksuele man of jongen slachtoffer bent van seksueel geweld door een vrouw, kan het zijn dat je afkeer of angst ontwikkelt voor seksueel contact met vrouwen. Je kunt je dan veiliger voelen bij iemand van je eigen geslacht, waardoor je kunt denken dat je homo bent. Mannen die vanuit deze achtergrond seksuele relaties met mannen aangaan, vinden daarin emotioneel gezien meestal niet wat zij zoeken omdat ze eigenlijk hetero zijn.

Overigens komt dit bij heteroseksuele vrouwen met een mannelijke dader ook én veel frequenter voor, om de doodeenvoudige reden dat vrouwen bijna altijd een dader hebben van het andere geslacht.

Homoseksueel met een mannelijke dader

Als je als homoseksuele man of jongen slachtoffer bent van seksueel geweld door een man, kan het zijn dat je afkeer of angst ontwikkelt voor seksueel contact met mannen. Ook dit kan erg verwarrend zijn. Enerzijds voel je je tot mannen aangetrokken en fantaseer je ook over mannen, anderzijds stoten ze je af. Dit kan er toe leiden dat je liever relaties met vrouwen aangaat omdat dat veiliger voelt, ondanks dat je je seksueel niet tot vrouwen aangetrokken voelt. Het gevolg kan zijn dat je gaat denken dat je geen homo kunt zijn terwijl dat toch wel het geval is.

Als je als jongen slachtoffer bent geweest van seksueel geweld kun je je erg in de steek gelaten voelen door degenen die je hadden moeten beschermen. Hierdoor kan het zijn dat je mensen niet meer durft te vertrouwen. Het aangaan en/of in stand houden van (intieme) relaties kan dan erg moeilijk zijn omdat je je nooit 100% durft te geven. In feite durf je mensen de kans niet te geven er voor je te zijn, uit angst dat ze je laten vallen. Hierdoor kun je het gevoel hebben altijd overal alleen voor te staan. Het gevolg kan zijn dat je, ondanks dat jijzelf degene bent die mensen op afstand houdt, denkt dat niemand om je geeft.

Wat ook kan, is dat je altijd je best hebt gedaan — of nog doet als je als volwassene in een gewelddadige relatie zit — om je dader te pleasen. Bijvoorbeeld omdat je dacht daarmee het misbruik te voorkomen of in de hoop dat het daardoor sneller voorbij zou zijn. Pleasen kan ook voortkomen uit denken dat je er altijd iets tegenover moet stellen als iemand aardig voor je is. Dit kan bijvoorbeeld ontstaan omdat je in een misbruik-relatie hebt gezeten waarbij je dader seks wilde in ruil voor aandacht.

Pleasen leidt er vrijwel altijd toe dat je voortdurend je eigen grenzen overgaat omdat je denkt dat anderen dat van je verwachten. Ondanks dat je het in feite zelf doet, kun je hierdoor het gevoel hebben dat mensen telkens misbruik van je maken.

Als je als jongen slachtoffer bent geweest van seksueel geweld, kun je later, als je vader wordt, problemen ervaren met de opvoeding van je kinderen. Zo kan het zijn dat je overbeschermend wordt waardoor je je kinderen bijvoorbeeld niet alleen durft te laten. Of dat je het moeilijk vindt je kinderen te troosten of te knuffelen omdat je weinig of geen gevoelens ervaart. Of dat je niet weet hoe je moet reageren als ze boos of verdrietig zijn omdat dat je eigen gevoel als kind oproept.

De Vereniging tegen Seksuele Kindermishandeling (VSK) heeft hier onderzoek naar gedaan. De resultaten van dit onderzoek kun je lezen in het rapport ‘Ouders aan het woord’.

Ik heb gelukkig nauwelijks geweld gekend tijdens het misbruik. Maar misschien heb ik juist daarom wel jarenlang gedacht dat het mijn eigen schuld was. Ik had mezelf toch beschikbaar gesteld?

Jojo, 51 jaar

Soms had ik het gevoel geen deel uit te maken van het leven. Ik vluchtte weg in mijn eigen wereld, weg van het misbruik. Ik had in die tijd ook veel nachtmerries en problemen met sociale contacten.

René, 48 jaar

Op mijn 16de heeft een klasgenoot mij misbruikt. Nadat ik van school was, heb ik, ondanks grote schaamte, mijn huisarts ingelicht. Ik had het in een brief geschreven omdat ik het echt niet kon vertellen.

Sam, 18 jaar

Herkenning, steun, begrip, verwerking en hulpverlening

Seksueel geweld en seksueel misbruik verwerken is niet eenvoudig. Hoe graag je het ook wilt, de herinneringen en de gevolgen gaan meestal niet vanzelf weg. Verwerken van seksueel misbruik en de gevolgen daarvan kun je dus ook vaak niet alleen. Je hebt steun nodig van de mensen om je heen maar precies dat is vaak niet makkelijk. Hierdoor is het soms nodig om professionele hulp te zoeken. Het is sowieso altijd verstandig medische hulp te zoeken na een verkrachting, hoe moeilijk dat misschien ook is.

Net als vrouwen, kunnen ook mannen op gewelddadige wijze worden verkracht. Dit kan zowel oraal als anaal. Als dit jou is overkomen, kun je het moeilijk vinden toe te geven dat je slachtoffer bent van seksueel geweld. Hierdoor kan het zijn dat je liever geen hulp wilt. Toch is hulp wel belangrijk. De kans op SOA’s zoals HIV, is bij mannen die verkracht zijn namelijk erg groot. Ook kan een gewelddadige anale verkrachting ernstige schade veroorzaken aan je darmen en kringspier. Wordt dit soort schade niet behandeld, dan kan dat levenslange gevolgen hebben.

Daarom is het verstandig na een verkrachting zo snel mogelijk contact op te nemen met het Centrum Seksueel Geweld in je regio. Daar staat een team van artsen, verpleegkundigen, politie, psychologen, maatschappelijk werkers en seksuologen voor je klaar om je te helpen. Je krijgt onder andere medische hulp en medicijnen om SOA’s te voorkomen. Daarnaast kan er sporenonderzoek worden gedaan als je overweegt aangifte te doen. Verder krijg je een persoonlijke begeleider toegewezen. Hij/zij zal regelmatig contact met je opnemen om in de gaten te houden hoe het met je gaat. Indien nodig kun je ook een traumabehandeling krijgen.

De eerste stap om seksueel geweld te verwerken is onder ogen zien dat je er slachtoffer van bent geweest én dat je daar in je dagelijks leven problemen door ervaart. Dat betekent als eerste erkennen dat het niet ging om een gewenste seksuele ervaring, maar dat het écht tegen je wil was.

Dat erkennen is niet altijd makkelijk, bijvoorbeeld omdat je dader familie is en je nog steeds contact met hem of haar hebt. Of omdat mensen in je omgeving je dader kennen als iemand die heel aardig is. Of misschien wel omdat je dader zelf nog een kind was. Wat ook een belemmering kan zijn is dat je denkt dat je het zelf wilde of dat het je eigen schuld was. Bijvoorbeeld omdat je telkens terugging, je niet verweerde of onder invloed van alcohol of drugs was. Of dat je denkt dat het geen seksueel geweld kan zijn geweest omdat je een relatie met je dader had. Of dat je vindt dat je je aanstelt omdat er geen geweld is gebruikt. Daar komt nog bij dat het sowieso al bijzonder confronterend kan zijn te erkennen dat jou zoiets vreselijks overkomen is.

Behalve erkennen dat je slachtoffer bent geweest van seksueel geweld, is het belangrijk te erkennen dat problemen waar je tegenaan loopt er een gevolg van kunnen zijn. Dat kan lastig zijn omdat veel van die problemen juist oorzaken van andere problemen lijken te zijn. Denk maar eens aan middelengebruik, wat kan leiden tot geldproblemen. Of veel te veel en te hard werken, wat kan leiden tot een burn-out. Het middelengebruik of het te harde werken lijkt dan de oorzaak van een ander probleem. Maar in feite is het een gevolg van geweld, wat leidt tot andere problemen. Het is dus zaak om dieper te kijken dan hoe het op het eerste gezicht lijkt.

De tweede stap is om over het seksueel geweld en de gevolgen te gaan praten. Anderen deelgenoot maken, is de enige manier je geheim te doorbreken. En dát is nodig om het te kunnen verwerken en je problemen aan te pakken.

Praten kan er ook voor zorgen dat mensen in je omgeving je gedrag beter begrijpen. Het is daarbij wel belangrijk dat je je niet sterker voordoet dan je je voelt. Bedenk dat zolang jij je groot houdt, niemand je de steun kan geven die je nodig hebt. Dit betekent overigens niet dat je alles tegen iedereen moet vertellen. Sommige mensen zullen ervan schrikken en niet weten hoe ze ermee om moeten gaan. Daar zul je begrip voor moeten hebben.

Praten over iets wat je het liefste vergeet, is iets wat niemand graag doet. Zeker mannen niet, die zoeken liever uitvluchten om niet (over hun problemen en gevoelens) te hoeven praten. Vooral schaamte, schuldgevoel en angst voor reacties maakt praten erg moeilijk. Het kan ervoor zorgen dat je gesprekken steeds maar weer uitstelt, in afwachting van het juiste moment of om moed te verzamelen. Maar ook als je het gesprek wel aangaat, kunnen deze gevoelens danig in de weg zitten. Je kunt overvallen worden door paniek, niet meer helder kunnen denken of er niet meer echt ‘bij’ zijn (dissociëren). Wat kan helpen, is van te voren opschrijven wat je wilt zeggen. Dan heb je een geheugensteuntje als je het even niet meer weet of kun je het laten lezen. Meestal komen er dan vanzelf vragen waardoor praten makkelijker gaat.

Als je merkt dat praten niet lukt omdat je telkens blokkeert, kan het helpen dat uit te spreken. Dan begrijpt je gesprekspartner hoe moeilijk het voor je is en kunnen jullie samen op zoek naar wat jij nodig hebt om te kunnen praten. Vaak heeft dit te maken met het ‘spreekverbod’ dat je dader je heeft opgelegd. Hij of zij kan je bijvoorbeeld gezegd hebben dat niemand je zal geloven als je het vertelt. Of je het gevoel hebben gegeven dat je de seks zelf wilde en misschien zelfs wel lekker vond.

Er zijn enorm veel manieren die daders gebruiken om je het zwijgen op te leggen. Het vervelende is dat die manieren gelijk weer bovenkomen als je over het seksueel geweld probeert te praten. Dit kan hevige angst veroorzaken, waardoor je volledig blokkeert en praten onmogelijk wordt. Je kunt dit doorbreken door op zoek te gaan naar de manieren die jouw dader gebruikte om te zorgen dat je je mond hield en deze vervolgens te ontkrachten. Dit laatste kun je heel goed samen doen met mensen in je omgeving en/of je therapeut. Overigens is dit vaak niet makkelijk omdat het meestal gaat om diep ingesleten patronen.

Praten kan met verschillende mensen. Bijvoorbeeld met je partner (als je die hebt), een vriend, vriendin, familielid of een professionele hulpverlener. Als dat allemaal nog een stap te ver is, kan lotgenotencontact misschien een uitkomst zijn. Informatie voor partners, ouders, familie en vrienden vind je op het forum.

Praten met je partner

Je partner kan een belangrijke steun zijn om met (de gevolgen van) het misbruik om te leren gaan. Realiseer je wel dat partners zich er lang niet altijd raad mee weten en niet reageren zoals jij zou willen. Zo kunnen partners proberen je te ‘redden’ of het je voortdurend naar de zin willen maken. Of ze worden boos op je dader waardoor jij je nog schuldiger gaat voelen en het alleen maar moeilijker wordt je te uiten. Belangrijk is dat je je partner de tijd geeft ermee om te leren gaan. Verbied je partner vooral niet er met anderen over te praten!

Wat kan helpen in gesprekken met je partner, is aangeven wat je moeilijk vindt aan zijn/haar reactie en wat je van hem/haar verwacht. Je kunt bijvoorbeeld benoemen:

  • welke reactie je bij je partner waarneemt (bijvoorbeeld: ik merk dat je erg emotioneel wordt van wat ik vertel);
  • wat die reactie met je doet (bijvoorbeeld: ik vind het moeilijk met jouw reactie om te gaan omdat ik jou er niet mee wil belasten en nu het gevoel heb dat ik dat wel doe);
  • waar je behoefte aan hebt (bijvoorbeeld: ik wil graag mijn verhaal kunnen doen zonder me telkens schuldig te voelen dat ik jou ermee belast);
  • wat je wilt dat je partner doet (bijvoorbeeld: zou je alleen willen luisteren?).
Praten met andere familieleden

Of en wat je aan je verdere familie wilt vertellen, is iets wat alleen jijzelf kunt beoordelen. Wees voorzichtig, want het leidt helaas niet zelden tot conflicten en soms zelfs verstoting. Bijvoorbeeld als het misbruik is gepleegd door een ander familielid. Familieleden kunnen dan het gevoel krijgen dat zij partij moeten kiezen, iets wat zij vaak erg moeilijk vinden.

Wat wel belangrijk is, is dat je je kinderen, als je die hebt, vertelt dat je misbruikt bent. Dat is lastig. Toch is het, zeker als ze al wat ouder zijn, goed dat ze weten wat er met je is gebeurd. Vaak kunnen zij dan beter begrijpen waarom je doet zoals je doet. Je hoeft niet in detail te treden. Dat je misbruikt bent en eventueel wie dat heeft gedaan is vaak al voldoende. Sta wel open voor vragen van je kinderen.

Praten met vrienden

Als je met je partner en/of andere familieleden (nog) niet over het misbruik kunt of wilt praten, kan het goed zijn een vriend of vriendin in vertrouwen te nemen. Met hem of haar kun je bijvoorbeeld bespreken wat en hoe je je familie en anderen over het misbruik wilt vertellen.

Ook hier geldt dat je er rekening mee moet houden dat de kans groot is dat vrienden niet weten hoe ze ermee om moeten gaan. Geef ze tijd eraan te wennen en wees duidelijk in wat je van hen verwacht.

Via je huisarts kun je een doorverwijzing krijgen voor professionele hulp bij een GGZ instelling. Deze hulp wordt vergoed door je zorgverzekering. Houd er wel rekening mee dat niet alle GGZ-therapeuten goed op de hoogte zijn van specifieke gevolgen van seksueel geweld bij mannen. Hierdoor kan het zijn dat jij je niet altijd begrepen voelt. Soms zul je ze dus ‘op moeten voeden’, bijvoorbeeld door ze deze pagina te laten lezen.

Het kan zijn dat je het moeilijk vindt je huisarts te vertellen dat je slachtoffer bent geweest van seksueel geweld. Je vertelt dan bijvoorbeeld wel dat je depressieve gevoelens hebt of slecht slaapt, maar laat achterwege waardoor dat komt. Het kan zelfs zijn dat je andere oorzaken benoemt, zoals werkdruk of relationele problemen. Meestal zijn dat echter ook gevolgen van het seksueel geweld dat je hebt meegemaakt. Niet vertellen dat je slachtoffer ben geweest van seksueel geweld, leidt er vrijwel altijd toe dat je een verkeerde diagnose en dus óók verkeerde behandeling krijgt. Daarom is het belangrijk dat je eerlijk bent tegenover je huisarts.

Wat ook mogelijk is, is dat je, zonder doorverwijzing van je huisarts, op zoek gaat naar een vrijgevestigde therapeut. Dit kan bijvoorbeeld via het ‘Expertise Centrum Traumaseksualiteit’ of via ‘Hulpverlening na Seksueel Misbruik’. Met name bij het ‘Expertise Centrum Traumaseksualiteit’ zijn veel therapeuten aangesloten die gespecialiseerd zijn in gevolgen van seksueel misbruik bij mannen.

Wil je liever geen persoonlijk contact met een hulpverlener, dan kan online hulp misschien een uitkomst zijn. Maar ook dan is het belangrijk om eerlijk te zijn.

Lotgenoten weten uit eigen ervaring wat seksueel geweld met je doet. Contact met lotgenoten geeft daarom veel herkenning en kan helpen onder ogen te zien dat wat je overkomen is echt seksueel geweld is. Lotgenoten begrijpen elkaar vaak met een half woord en kunnen elkaar steunen en bemoedigen in het proces van verwerking en herstel. Ook kunnen zij je tips en adviezen geven over hoe je er met anderen over kunt praten.

Lotgenotencontact kan op verschillende manieren. Offline kun je lotgenotenbijeenkomsten bezoeken of deelnemen aan gespreksgroepen, meestal onder leiding van een professionele hulpverlener of ervaringsdeskundige. Online zijn er diverse lotgenotenplatformen, waaronder LSG, waar je kunt chatten en/of op forums actief kunt zijn.

Op LSG komen veel meer mannen dan op andere lotgenotenplatformen. Ongeveer een kwart van onze leden is man. Hierdoor vind je als man op LSG ook meer (h)erkenning en begrip voor typische mannenproblemen. Bijvoorbeeld seks en/of pornoverslaving, homoseksuele contacten naast je huwelijk, problemen met agressie of grensoverschrijdend gedrag, pedofiele gedachten of angst om zelf dader te worden. Realiseer je wel dat dit soort onderwerpen, door hun eigen negatieve ervaringen met mannen, bij vrouwen gevoelig kan liggen. Daar komt bij dat zij vaak niet bekend zijn met specifieke gevolgen van seksueel geweld bij mannen.

Om beter te begrijpen waarom vrouwelijke lotgenoten moeite kunnen hebben met mannen, kun je de pagina met informatie voor vrouwen lezen. Je gaat dan snappen dat hoe zij reageren niet persoonlijk bedoeld is. Andersom kun je vrouwelijke lotgenoten wijzen op de informatie voor mannen, zodat zij ook jou gaan begrijpen.

Toen ik mijn vrouw vertelde dat mijn vader mij vroeger misbruikte, werd zij zo kwaad op hem! Ik wist niet hoe snel ik het af moest zwakken en vond het daarna erg moeilijk er weer over te beginnen

Mark, 31 jaar

De beelden in mijn hoofd gaan altijd over mannen die seks met jongens hebben. Ik durf het niet eens met mijn therapeute te bespreken, uit angst dat zal blijken dat ik pedofiel ben. Ik haat mezelf erom.

Fred, 48 jaar

Toen ik mijn vrouw vertelde dat er nare dingen waren gebeurd op de abdijschool, werd ze boos. Ze vond dat ik haar niet vertrouwd heb, dat ik het haar had moeten vertellen toen we elkaar leerden kennen.

Lau, 48 jaar

Juridische stappen en schade vergoeding

Seksueel geweld is een misdrijf, je kunt daarom juridische stappen nemen. Dat betekent niet altijd aangifte doen met het doel je dader veroordeeld te krijgen, maar kan bijvoorbeeld ook als doel hebben te voorkomen dat hij of zij contact met je kan opnemen. Ook kun je recht hebben op een schadevergoeding.

Het doen van aangifte is een stap die slechts weinig mannen willen, kunnen en durven zetten. Aangiften kunnen geseponeerd worden, vaak door een gebrek aan bewijs of omdat het misbruik verjaard is. Bovendien kan een procedure lang duren en erg belastend zijn.

Wil je toch aangifte doen? Ga dan naar de politie of neem contact op met Slachtofferhulp voor meer informatie. Bij de politie volgt altijd eerst een informatief gesprek over de juridische mogelijkheden. Pas daarna wordt een procesverbaal opgemaakt. Voor juridische hulp kun je contact op nemen met een advocaat.

In plaats van aangifte doen, kun je het seksueel geweld ook melden. Bij melden wordt de dader niet vervolgd. Het lijkt misschien zinloos om alleen een melding te doen, maar jouw melding kan belangrijk zijn als er andere aangiften/meldingen worden gedaan tegen dezelfde persoon. Jouw melding kan dan als aanvullend bewijs dienen. Bovendien is het mogelijk een melding in een later stadium om te zetten in een aangifte.

Als je dader telkens contact blijft zoeken, kun je de rechter vragen om een contactverbod. Dit kan ook zonder dat je aangifte doet maar een contactverbod wordt wel alleen toegekend als je kunt aantonen dat je lastig gevallen wordt én dat dit ernstige gevolgen voor je geestelijk welzijn heeft. Een rechter houdt bij de toekenning van een contactverbod ook rekening met de belangen van je dader.

Als de rechter een contactverbod oplegt, mag je dader gedurende de duur van het contactverbod op geen enkele manier contact met je opnemen. Dat betekent niet alleen dat hij of zij je niet op mag zoeken en je niet mag bellen, mailen, appen of via social media contact mag zoeken, maar je ook niet mag benaderen als jullie elkaar per ongeluk ergens tegenkomen.

Voor juridische hulp bij het aanvragen van een contactverbod kun je contact opnemen met een advocaat.

Ongeacht of je aangifte hebt gedaan en een dader vervolgd wordt, is het mogelijk een schadevergoeding te vragen, bijvoorbeeld voor kosten van hulpverlening. Hiervoor kun je contact opnemen met het Schadefonds geweldsmisdrijven.

Om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding vanuit het schadefonds, moet je aannemelijk kunnen maken dat je slachtoffer bent. Als je geen aangifte hebt gedaan, kan dit door middel van het overleggen van secundair bewijs. Bijvoorbeeld in de vorm van een verklaring van je behandelend psycholoog of, als je als je als kind te maken hebt gehad met jeugdzorg, je dossier uit die tijd.

Ik wil niet meer leven met een leugen en vastgebonden zijn aan mijn daders. Ik wil vrij zijn, mijn leven léven! Eén ding weet ik zeker, ík kom als winnaar uit de strijd! Dan maar in therapie, al ben ik 69.

Stijn, 69

Inclusief hoger beroep duurde de rechtszaak 2,5 jaar. Mijn oom is veroordeeld tot 24 maanden cel, waarvan 6 maanden voorwaardelijk, een contact- en straatverbod en een schadevergoeding.

Stefan, 22 jaar

Wil je verder praten? Dat kan! Op het forum en de chat van LSG kun je in contact komen met mensen die uit eigen ervaring weten wat seksueel misbruik of seksueel geweld met je doet. Meld je gratis aan!

Team LSG

Verantwoording voor de tekst