- Dit onderwerp bevat 28 reacties, 4 deelnemers, en is laatst geüpdatet op 28/12/2022 om 21:59 door Luka.
-
Reacties
-
De rol van godsbeelden in de levensverhalen van vrouwen met een incestervaring
ACADEMISCH PROEFSCHRIFT door Adriana Willemina Balk-van Rossum
Geweld tegen kinderen roept verbijstering op, woede, stille tochten. Seksueel geweld tegen kinderen roept dit meestal ook op, zolang het maar redelijk ver van ons weg blij , in het bui- tenland (de Britse sportwereld) of bij een instituut als Jeugdzorg of de Rooms-Katholieke kerk. Seksueel geweld tegen kinderen dat begaan wordt door de vader, de broer of een ander fami- lielid, roept vooral stilte op. Stilte ingegeven door onbegrip, ongeloof, verbijstering, onmacht, angst, gêne of nog weer wat anders. Misschien ook allemaal tegelijk. In de jaren dat ik aan dit onderzoek werkte en iemand mij vroeg naar het onderwerp, viel er in de meeste gevallen een stilte, of hooguit een reactie als ‘he ig’. Het was duidelijk dat er aangehaakt werd bij het woord ‘incest’ en niet bij ‘godsbeelden’. Het noemen van incest roept ongemakkelijke gevoelens op en snoert letterlijk de mond, er worden geen woorden voor gevonden.
“Dit onderzoek is een van de manieren om (opnieuw) de stilte rond incest te verbreken. 66 vrouwen hadden de moed om mij hun levensverhaal te vertellen, een verhaal waarin als rode draad het seksueel misbruik van haar als kind en de gevolgen daarvan, loopt. 57 van die verhalen zijn gebruikt voor dit onderzoek. In het verslag van dit onderzoek heb ik zo goed mogelijk hun stem laten horen en ik hoop dat zij, en anderen met hen, hierdoor iets van erkenning ervaren voor het kwaad dat hen is aange- daan en voor de grote impact die dit in hun leven (gehad) hee . Ik hoop ook dat dit onderzoek iets te zeggen heeft voor allen die, hoe dan ook, in aanraking komen of gekomen zijn met iemand die als kind seksueel misbruikt is.”
Het verwoestende effect van geweld en misbruik tussen broers en zussen
Geweld tussen broers en zussen, waaronder verkrachting, kan levens verpesten – en dat doet het ook. Dat het vaak onbesproken blijft, maakt het alleen maar erger.
Als klein meisje aanbad ik mijn oudere broer. Dat is niet zo gek: hij is zes jaar ouder, erg groot en hij was tijdens mijn jeugd altijd sterker en verstandiger dan ik. Hij koos mijn kleren uit, maar bepaalde ook mijn muzieksmaak en hoe ik over dingen dacht. Kortom: mijn hele zelfbeeld. Onze ouders hadden genoeg problemen, dus ze lieten ons onze eigen gang gaan. Nu realiseer ik me pas dat we daardoor altijd onderling aan het vechten waren om hun aandacht.
Nu vind ik het prima dat dat mensen denken dat ik enig kind ben
Het was het begin van een eindeloze machtsstrijd. Hij speelde de baas over mij en ik probeerde hem altijd te ondermijnen. Uiteindelijk nam hij altijd wraak op me, zowel fysiek als emotioneel. De ene keer schold hij me uit, de andere keer hield ik er blauwe plekken aan over. Het kwam in ieder geval altijd neer op vernedering.
Ik heb hem al meer dan tien jaar niet gesproken, maar zelfs nu hoor ik zijn scheldwoorden nog, vooral op de dagen dat ik me niet zo goed voel – als een soort soundtrack.
Mishandeling tussen broers en zussen wordt bijna nooit besproken in films of op televisie. Als je er wel iets over hoort, gaat het meestal over rivaliteit tussen broers, iets wat normaal is en nodig is om volwassen te worden.
Maar dit klassieke ‘jongens blijven jongens’-argument is zorgwekkend, zegt klinisch therapeut John V. Caffaro. Hij is onderzoeker aan de California School of Professional Psychology en schrijver van Sibling Abuse Trauma.
Volgens Caffore zorgt dat ervoor dat geweld en misbruik tussen broers en zussen nog minder bespreekbaar wordt. Er wordt niet gedacht aan de fysieke en emotionele schade waar het op de lange termijn voor kan zorgen. “Zo’n dertig procent van het misbruik dat we onderzochten was door jongens die een meisje mishandelden,” legt Caffaro uit. Daarmee doelt hij op zijn onderzoek uit 2005, Treating Sibling-Abuse Families.
“Jongens misbruiken hun jongere broertjes of zusjes vaker dan meisjes,” zegt hij. Dit is volgens hem grotendeels te wijten aan machtsverhoudingen tussen genders in onze samenleving, waar mannen vaker een invloedrijke positie hebben. “Het misbruiken van een jongere, kwetsbare broer of zus geeft de oudere broer een krachtig gevoel.”
Dat was het geval bij Catherine*, een financieel-adviseur uit Melbourne, die haar broer inmiddels al meer dan twintig jaar niet meer gesproken heeft. “Ik praat gewoon niet meer over hem,” zegt ze. “Toen ik klein was, verzon ik altijd een andere broer die cool, grappig en aardig was. Nu vind ik het prima dat dat mensen denken dat ik enig kind ben.” Catherine leerde op haar zevende al hoe ze zich uit de worstelgrepen van haar broer moest werken. De meeste kinderen vechten af en toe om speelgoed, kleren of de afstandsbediening, maar zij kreeg dagelijks klappen en schoppen als haar ouders even niet keken. “Het ging absoluut om kracht,” zegt ze. “Hij was groter, sterker en vijf jaar ouder dan ik – het was onmogelijk om terug te vechten. Als ik dat wel deed, maakte ik het alleen maar erger voor mezelf.”
Inmiddels is Catherine veertig en heeft ze een betere kijk op de situatie. Ze ziet nu de overeenkomsten in het temperament van haar vader en dat van haar broer. Elke keer dat haar broer op zijn donder kreeg omdat hij niet goed presteerde op school of tijdens het sporten, wist ze dat zij daarna aan de beurt zou zijn. Dat is volgens Caffaro een strategie die oudere broers of zussen vaak gebruiken om de balans in de relatie tussen ouders en kinderen te manipuleren.
“Het ergste was als hij daarna mijn kamer inkwam als ik aan het leren was en me sloeg en stompte,” zegt Catherine. “Hij zei dat als ik ook maar enig geluid maakte, hij later terug zou komen en het dan nog erger zou zijn. Dat meende hij.” Ze leerde zich stil te houden om de gevolgen te kunnen beperken, een gewoonte die haar nog altijd achtervolgd.
Catherine vindt het tegenwoordig erg moeilijk om met mannen een een emotionele confrontatie aan te gaan. “Ik sla gewoon dicht als dingen te intens worden,” zegt ze. “Ik ben ook altijd een beetje paranoïde als een man me een compliment geeft. Ik denk altijd: oké, wat is de keerzijde? Dan wacht ik tot hij iets vreselijks zegt of doet. Dat is ontzettend moeilijk.”
Dit komt vaak voor onder slachtoffers van misbruik door een broer of zus, legt Caffara uit. Mishandelde kinderen lopen al meer kans op depressie, maar zo’n relatie zorgt er ook voor dat kinderen het op latere leeftijd moeilijk vinden om een band op te bouwen met andere mensen.
“Geweld onder broers of zussen kan ervoor zorgen dat een kind voor altijd anders naar het leven kijkt of naar relaties en de wereld. Hun zelfvertrouwen kan erg worden aangetast,” zegt Caffara. “Ons onderzoek laat zien dat 64 procent van de slachtoffers van dit soort mishandeling uiteindelijk nooit trouwt.”
De invloed en effecten van mishandeling door een broer of zus op de lange termijn benadrukken hoe belangrijk het is om erover te praten – vooral omdat er bij veel slachtoffers ook sprake is van seksueel misbruik.
Eerst mishandelde hij me en maakte mijn speelgoed kapot, maar toen kwam hij erachter dat er meer te halen viel
Een onderzoek uit 2011, dat acht jaar lang data had geanalyseerd, keek naar de langetermijneffecten op psychologisch en seksueel gebied. Het bleek dat 92 procent van de daders man was, en 71 procent van de slachtoffers waren vrouwen. Of dat representatief is, is nog onduidelijk. Vaak zijn statistieken over geweld en misbruik lastig te achterhalen omdat het weinig gerapporteerd wordt, en als het om kinderen gaat is dat nog lastiger.
“Kinderen die mishandeld worden door een broer of zus kunnen tegen dezelfde dingen aanlopen als slachtoffers van seksueel misbruik,” zegt Mary Stathopoulos, een onderzoeker van het Australian Institute of Family Studies en schrijfster van Sibling Sexual Abuse.
Volgens haar zijn kinderen zich niet altijd bewust van het feit dat ze misbruikt worden. Als ze dat wel zijn, durven ze niks te zeggen.
Zoë*, een grafisch ontwerper uit Sydney, heeft dat zelf meegemaakt. Ze werd fysiek mishandeld door haar zestienjarige broer, maar het werd nog erger toen ze tien werd. Toen begon het seksuele misbruik. Zijn strategie om steeds verder te gaan en haar vertrouwen te schenden liet zien hoe erg het machtsmisbruik was gevorderd.
Zoë lag vaak al te slapen als haar broer haar kamer binnen glipte en haar dwong om seksuele handelingen uit te voeren. “Als ik wilde dat hij me alleen liet, moest ik doen wat hij zei. Als ik dat niet deed, brak de hel los.” Dit ging zo een paar jaar door, waardoor Zoë steeds slechter sliep en problemen kreeg op school.
“Ik vond het te beschamend om iets te zeggen, daarom hield ik me stil.”
Dit is volgens Stathopoulos veel voorkomend gedrag onder slachtoffers van seksueel misbruik door een broer of zus. “Schaamte en schuldgevoel zijn dingen waar ze vaak tegenaan lopen. Kinderen zijn bang dat als ze het aan hun ouders vertellen, ze voor pijn en schaamte kunnen zorgen – bij zowel de ouders, de broer of zus in kwestie, of allebei.”
Pas toen haar cijfers eronder begonnen te lijden en ze problemen kreeg op school, begonnen haar ouders te merken dat er iets speelde. Op een dag zei een mannelijke klasgenoot iets over haar kleding, waarna Zoë hem op de grond gooide. Ze stopte niet met slaan totdat een leraar ze uit elkaar trok.
Ze was bang dat ze op haar donder zou krijgen en in de auto op weg naar huis stortte ze in. Al huilend vertelde ze haar moeder dat ze werd misbruikt door haar broer.
“Mijn ouders waren in shock,” zegt ze. Maar Zoë’s ouders waren ook sceptisch. Ze moest het verhaal meerdere keren vertellen, wat het alleen maar erger maakte. Het voelde alsof ze haar niet geloofden. In het begin ontkende haar broer alles, en toen hij het uiteindelijk toegaf, was het eigenlijk al te laat voor Zoë.
“Wat ik me vooral herinner, is dat ik dacht: waarom geloven jullie me niet?”
Als zo’n onthulling niet geloofd wordt, kan dat de situatie volgens Stathopoulos alleen maar erger maken. “Een negatieve reactie op zo’n openbaring kan een trauma veroorzaken. Zeker als het slachtoffer nog steeds dicht bij haar misbruiker leeft,” zegt ze.
Bij Zoë zorgde het ongeloof van haar ouders en de ontkenning van haar broer ervoor dat ze haar zelfvertrouwen verloor. Als ze hetzelfde verhaal had verteld, maar dan over een geliefde of een van haar ouders, zouden de reacties heel anders zijn geweest. Zelfs nu nog, als ze er al over durft te praten met haar vrienden, is de algemene reactie dat het normaal is dat broers en zussen met elkaar vechten. “Maar niet op die manier,” zegt ze.
Nu is Zoë 25 en volledig vervreemd van haar broer. Met haar ouders probeert ze wel een relatie te onderhouden, maar veel is het niet. Als haar vrienden openlijk en op een liefdevolle manier over hun familieleden praten, voelt ze zich vaak een buitenstaander. En op gelegenheden waar veel familie is, zoals bruiloften en reünies, is ze vaak niet aanwezig.
“Alle plekken waar hij wel eens zou kunnen opduiken, vermijd ik. Ik kan het gewoon niet opbrengen.”
Dat kan ik me levendig voorstellen.
*De namen zijn gefingeerd.
Bron: Vice.com
Angel werd jarenlang MISBRUIKT DOOR HAAR NAASTE FAMILIE
Een vader die maandenlang zijn dochter en haar vriendje filmt onder de douche. Een opa die zijn kleindochters misbruikt. Het zijn zomaar wat nieuwsberichten van afgelopen dagen. Angel van der Vecht (45) was incestslachtoffer. Van haar derde tot haar vijfentwintigste werd zij misbruikt door haar vader, moeder en opa. Toen ze op 17-jarige leeftijd uit huis ging, ging het misbruik gewoon door: “Ik durfde geen nee te zeggen.”
Lees verder op vrouw.nl
Griet Op de Beeck: De opluchting die ik had verwacht, is absoluut niet gekomen
Griet Op de Beeck schrijft niet voor het publiek. ‘Mensen zouden het ook ruiken als je probeerde naar iets of iemand toe te schrijven.’ Beeld Bart van der MoerenSchrijfster Griet Op de Beeck heeft de afgelopen maanden duizenden mails beantwoord van mensen, vaak lotgenoten, die reageerden op haar onthulling dat ze als kind is misbruikt. Het leidde tot heftige emoties, maar ze komt nu sterk terug als auteur van het Boekenweekgeschenk.
Na haar opzienbarende optreden bij ‘De Wereld Draait Door’, afgelopen september, is Griet Op de Beeck (44) een tijdje onder de radar gegaan. De Vlaamse schrijfster kreeg veel te verduren nadat zij in de uitzending had onthuld dat ze als kind seksueel werd misbruikt door haar vader, die jaren geleden overleed.
Het interview ontketende een mediastorm over de vraag of je een verdrongen herinnering aan incest kunt hervinden door middel van therapie, zoals Op de Beeck deed. Haar betrouwbaarheid en haar motieven werden openlijk in twijfel getrokken.
Nu, bijna een half jaar later, keert Op de Beeck terug in de schijnwerpers, en wel als schrijfster van het Boekenweekgeschenk. “Een geweldige eer”, zegt ze, “zeker voor iemand die pas vijf jaar geleden is gedebuteerd.” Vrijdagavond schittert ze als ‘Belle du Bal’, als hoofdgast op het Boekenbal. In de acht dagen daarna toert ze het hele land door, van Leeuwarden tot Weert.
Vandaag, in de aanloop naar de feestelijkheden, blikt de schrijfster openhartig terug op de slopende voorbije maanden, waarin duizenden misbruikslachtoffers per mail contact met haar zochten. Zeker, ze heeft een prijs betaald. Maar de andere optie, zwijgen en blijven liegen, was nog veel erger geweest.
Hoe is het nu met u?
“Pas de laatste twee à drie weken gaat het weer. Ik heb toch wel een serieuze slag in het gezicht gekregen en ben efkes flink onderuitgegaan. Dat had voor een deel te maken met de negatieve reacties in de media. Het is ontstellend en buitengewoon onaangenaam als mensen die je helemaal niet kennen, die geen idee hebben van het gevecht dat je al zoveel jaren voert, toch vinden dat ze daar een mening over moeten hebben. Vaak ook nog een mening van een diepgeworteld cynisme dat me heeft verbaasd. Ik had rekening gehouden met negatieve reacties. Maar dat mensen dachten dat het een promotiestunt voor mijn boek was… Dat is voor iemand die het heeft meegemaakt niet te bevatten. Daar ben ik erg door geraakt geweest.”
U kreeg vooral commentaar omdat u zich op een hervonden herinnering baseerde. Hadden de critici geen punt?
“Als mensen me niet willen geloven, prima, we leven in een vrije wereld. Het is voor mijzelf een heel lang en moeilijk gevecht geweest om toe te geven dat er werkelijk geen andere conclusie mogelijk was dan dat ik ben misbruikt. Ik zou zó graag hebben dat het niet waar was. Dat zou zo eindeloos veel beter zijn.
“Het taboe op incest, zeker door een vader, bleek nog veel groter dan ik had gedacht. Het komt zo onaangenaam dichtbij dat mensen het zich niet wíllen voorstellen. Dan is het makkelijker om het naast je neer te leggen en je te bedienen van zogenaamde wetenschap die zegt dat hervonden herinneringen onbetrouwbaar zijn, terwijl er ook wetenschap bestaat die diametraal het tegenovergestelde beweert.
“Ik vind het heel jammer dat de zaak zo gereduceerd is tot het al dan niet bestaan van verdrongen herinneringen, terwijl dat voor mij maar een klein stukje is van een kamervullend verhaal. Het is niet zo dat iedereen die zich wel eens niet lekker voelt, meteen moet denken dat hij misschien wel… Nee! Er moet een ongelofelijke reeks indicaties zijn op verschillende vlakken. Dat ís in mijn geval zo. Als je het standaardwerk over misbruikslachtoffers leest en je herkent jezelf op vrijwel elke bladzijde… Dat zijn toch geen dingen die je verzint?”
Beeld Bart van der MoerenHeeft de onthulling u wel meteen opgelucht?
“Nou nee, want behalve door die negatieve reacties ben ik eigenlijk vooral onderuitgegaan doordat het misbruik nu ineens bestónd, in open lucht. Daar ben ik onbewust zo lang voor weglopen, voor het gevoel dat zo’n openbaring teweeg zou brengen. Het was een overrompelende, gutsende emotie. Ik moest me echt beheersen om alles niet snel terug in het potje te duwen. Ik moest er doorheen, en dat heb ik gedaan. Hopelijk word ik daar op iets langere termijn voor beloond. Maar de opluchting die ik een beetje had verwacht, is absoluut niet gekomen. Voorlopig heb ik eigenlijk alleen maar een prijs betaald voor wat ik heb gedaan.”
Wat is de hoogste prijs die u heeft betaald?
“Het ergste vind ik dat veel mensen door mijn tv-optreden een heel verkeerd beeld hebben gekregen van mijn roman, ‘Het beste wat we hebben’. Dat boek bevat dus helemáál niet mijn autobiografische verhaal! Er is een mannelijke hoofdpersoon die zich op een keerpunt van zijn leven afvraagt: ‘Is dit waar ik moet zijn, is dit wat ik moet doen, zijn dit de mensen met wie ik het moet doen?’ Het gaat over een reeks thema’s die ons allemaal bezighouden; over hoe het verleden een schaduw werpt over het latere leven. Misbruik is daar één aspect van.
“Sommige mensen zijn ook bang dat er allerlei grafische beschrijvingen in het boek zitten, bladzijden lang. Ik heb dat opzettelijk vermeden, want ik wilde het hebben over de vraag wat misbruik wezenlijk is. Het is een ingewikkelde puzzel die je achteraf moet leggen. Dat kun je pas ten volle doen op het moment dat je de ruimte en rust durft te nemen om het aan te gaan. Die weg moet de hoofdpersoon in de roman ook afleggen.”
Waren er ook veel positieve reacties?
“Ik heb zo’n tweeduizend mails en andere berichten gekregen. Die waren op twee na allemaal positief. De mensen die zich persoonlijk tot mij richtten, hadden toch iets heel anders te melden dan wat er in de media verscheen.
“Veel slachtoffers herkenden zich totaal in het verhaal. Er waren ontroerende reacties van mensen die hun familie de uitzending lieten terugkijken en die mij schreven: ‘Jij legt eindelijk uit wat ik niet uitgelegd krijg’. Er zaten ook psychiaters bij die me bedankten omdat het belang voor hun cliënten zo groot was.
“Ik heb alle mails persoonlijk beantwoord. Dat was een klus, vooral omdat het vaak heftige, lange verhalen waren met vreselijke ellende. Het kwam ook nog op een moment dat ik zelf niet heel veel energie en positivisme over had. Sommige mensen mailden me bijna wekelijks opnieuw. Ik kan het niet volhouden om dan terug te blijven schrijven. Ik ben geen hulpverlener. Mensen begrijpen dat niet altijd. Eén persoon had al een datum geprikt voor euthanasie wegens ondraaglijk psychisch lijden. Die wilde me nog zien voor het zover was. Maar nee, sorry. Hoe harteloos dat nu ook mag klinken, ik ken die persoon niet, ik kan dat niet aan. Die heb ik een lang antwoord gestuurd, maar ik moet mijn grenzen bewaken.”
Heeft u er spijt van dat u uw persoonlijke verhaal naar buiten heeft gebracht?
“Ik zou het, met alles wat ik weet, morgen opnieuw doen. Want stel dat ik het niet had gedaan, dan had ik de rest van mijn leven moeten blijven liegen en dat was nog veel erger geweest. ‘Het beste wat we hebben’ vormt het begin van een trilogie rond het thema misbruik. Het wachten was op de eerste journalist die zou vragen waarom dat thema zo belangrijk voor me was. Ik had niet nu kunnen liegen en dan over vijf jaar roepen: ‘Zeg, by the way…’
“Het idee dat ik dit geheim de rest van mijn leven mee had gedragen en de bijbehorende schaamte dus binnen had gehouden, dat vind ik zó iets onrechtvaardigs. Waarom zou ík de schaamte moeten dragen over iets wat míj is aangedaan en waar ik nooit om heb gevraagd? Dat zou een fundamentele belemmering zijn geweest voor mijn persoonlijke ontwikkeling.
“Daarbij is dit ook gewoon wel de schrijver die ik wil zijn. Het primaire en lovenswaardige streven van elke schrijver is natuurlijk om zijn lezers te interesseren voor een gekozen onderwerp. Maar als je de kans krijgt om ook iets te betekenen voor mensen die nooit een boek zullen vastnemen, waar een groot deel van de DWDD-kijkers toch toe behoort, dan vind ik dat heel belangrijk. Misbruik is voor mij de grote existentiële kwestie. Als ik op dat punt een verschil kan maken voor een aantal mensen, dan betekent dat toch wel iets.”
Staat u te popelen om deel 2 en 3 van de trilogie te schrijven, of heeft u er geen trek meer in?
“In eerste instantie heb ik een grote, fundamentele aanval van onzekerheid gekregen die ik moest overwinnen. Maar vorige week ben ik toch aan het volgende deel begonnen. Ik zet de lijnen uit. Het zit er zelfs aan te komen dat de eerste zinnen worden opgeschreven. Liefst nog vóór de Boekenweek, dat is belangrijk voor mijn eigen gevoel.
“Of mensen het nou lusten of niet, dit is het werk dat ik moet schrijven. Ik wil het over misbruik hebben en dat kan niet in één roman. Ik doe het vanuit drie perspectieven, deels met nieuwe, deels met terugkerende personages. Met het eerste boek wilde ik aantonen dat misbruik niet maar één slachtoffer maakt; het bepaalt een heel gezin en heeft zelfs een enorme impact op iemand die alleen maar langs de zijlijn toekeek.
“In het volgende boek zal iemand op enig moment in haar volwassen leven een puzzel moeten samenleggen. En dan komt er nog een roman over een vader en een moeder. De vader als dader, ja. Maar ook de moeder heeft een heel interessante positie; die schemert ergens tussen medeschuldige en zelf slachtoffer. Hopelijk biedt het een meerwaarde als je al die verhalen meekrijgt.”
Uw boeken gaan vaak over mensen die zijn vastgelopen in het leven en die voor de keuze komen te staan: afwachten of ingrijpen. Wilt u iets betekenen voor lezers in een vergelijkbare situatie?
“Nee, ik schrijf de boeken die ik móet schrijven, die voor mij belangrijk en dringend voelen. Het lezerspubliek bestaat niet tijdens dat proces. Mensen zouden het ook ruiken als je probeerde naar iets of iemand toe te schrijven of er een doel op te plakken.
“Ik heb wel gemerkt, al vanaf mijn debuut, dat er in mijn boeken iets zit wat mensen aanzet om anders te gaan kijken naar bepaalde aspecten van het leven, soms zelfs om beslissingen te nemen, belangrijke keuzes te maken. In het begin stond ik daar wat wiebelig tegenover; dit was nooit een ambitie van me geweest, ik durfde het niet te omarmen. Wat ik ondertussen wel heb geleerd, is dat je, door totaal trouw aan jezelf te zijn, een zekere impact kunt hebben. Dat is toch iets fantastisch waar elke artiest van droomt?”
Bron: Trouw >>
“Mijn vader heeft het misbruik altijd ontkend”
Er is steeds meer aandacht voor de samenhang tussen een jeugdtrauma en het hebben van psychische klachten op latere leeftijd. Volgens Charlotte (44) (gefingeerde naam), die tussen haar vierde en tiende seksueel is misbruikt door haar vader, mag dit nog veel meer. “De klassieke hulpverleners zijn bij een psychose meer geneigd te kijken naar je huidige klachten dan verder te kijken naar wat er in het verleden is gebeurd.”
De week van de psychiatrie staat dit jaar (2018) in het teken van het hebben van een trauma. In Nederland krijgt een op de zes kinderen en jongeren (0-18 jaar) te maken met seksueel geweld. “Als je vroeger iets naars hebt meegemaakt, zoals in mijn geval incest, kan dit op latere leeftijd psychische klachten tot gevolg hebben. Voor dit verband is eigenlijk pas de laatste jaren veel meer erkenning gekomen.”
“Op mijn tiende had ik pas door dat het niet normaal was”
In de zes jaar dat Charlotte is misbruikt door haar vader, terwijl haar moeder in de avond aan het werk was, had ze niet door dat dit niet normaal was. “Rond mijn tiende had ik dit pas door en heb ik tegen hem gezegd: ‘ik ga het aan mama vertellen.’ Rond die tijd hield mijn moeders baan op, wat er mede voor heeft gezorgd dat het misbruik is gestopt.”“Hij werd heel boos en ontkende alles”
De middelbare school is Charlotte goed doorgekomen met behulp van gesprekken met een kinderpsycholoog. Op haar 21ste werd het echter duidelijk dat Charlotte getraumatiseerd was. “Ik raakte in de war en mijn studie liep niet goed. De herinneringen aan het misbruik kwamen naar boven. Ik heb toen mijn eerste psychose gehad, waarvoor ik ben opgenomen. Mijn ouders zijn me komen opzoeken. Toen heb ik voor het eerst mijn vader geconfronteerd met het misbruik. Hij werd heel boos en ontkende alles.”In die tijd werden mensen zoals ik niet serieus genomen, aldus Charlotte. “Mensen denken: die vrouw verzint maar wat. Dit werd versterkt omdat mijn vader vriendelijk en aardig overkwam.” Charlotte kent veel ervaringsdeskundigen, die ook nooit zijn geloofd door hun hulverleners. Iemand zei me ooit: ‘niet geloof worden, is pijnlijker dan het misbruik zelf’.”
Uiteindelijk is Charlotte nog twee keer met een psychose opgenomen. “Inmiddels gaat het goed met me. Ik heb een bipolaire aandoening, waarvoor ik medicijnen slik. Ik kan sinds kort op kleine schaal over het misbruik praten, maar ik praat er liever niet over. Incest doet iets met je loyaliteit.”
Tot aan zijn dood ontkend
Haar vader is inmiddels overleden en heeft tot aan zijn dood het misbruik ontkend. “Ik heb hem in 2000 nog één keer geconfronteerd en toen dacht ik: ik laat het. Mijn moeder heeft al die tijd gedacht dat ik in de war was, maar gelooft me inmiddels wel. Voor haar is het lastig te rijmen dat haar eigen man, die een goede man was tot zoiets in staat is.”Charlotte denkt dat het belangrijk is om met haar verhaal naar buiten te treden. “Misschien dat iemand dit verhaal leest en zich erin herkent. Kindermisbruik kan leiden tot een psychose en die samenhang moeten mensen weten. Als er niet verder wordt gekeken of wordt doorgevraagd, krijgt iemand niet de behandeling die hij of zij nodig heeft. Er zijn nog steeds hulpverleners die denken: het heeft geen zin om zo’n trauma van zo lang geleden te behandelen.”
Bron: Nieuws.nl >>
‘Getrouwd’ met mama: ouders die van hun kind hun partner maken
De verhouding tussen Carla en haar man werd steeds slechter. De intimiteit was weg, de liefde achterna. Seks was voor haar een huwelijkse plicht, een daad die buiten haar om leek plaats te vinden.
Praten deden zij allang niet meer en hun enige communicatie was wanneer haar man zijn schoot in haar ledigde, omdat zijn minnares even niet beschikbaar was. Niet dat zij dat miste. Wat zij tekort kwam bij haar man, vond Carla bij haar zoon Jeff. Bij hem kon zij haar hart uitstorten. Met haar zoon besprak zij alles: haar problemen, haar zorgen, haar gevoelens. Jeff was haar Oedipus geworden, als Iokaste maakte zij van haar zoon haar man.
Seksueel misbruik zonder seks
Dr. Kenneth Adams bedacht de term ‘covert incest’: emotionele of geestelijke incest, zoals het in het Nederlandse taalgebied wordt genoemd.
Anders dan bij ‘gewone’ incest komt er bij emotionele incest geen seks te pas. Het misbruik is puur geestelijk: seksueel misbruik zonder seks.
“Bij emotionele incest voelt het kind zich meer de romantische partner van de ouder dan kind”, legt doctor Adams uit; “de ouder heeft het kind gemaakt tot een surrogaatpartner.”‘Too close for comfort’
Dit wordt ook wel parentificatie genoemd: de ouder handelt – op de seks na – alsof het kind de huwelijkspartner is. De huishoudelijke planning, dingen die in huis geregeld moeten worden, problemen met de andere kinderen: het wordt allemaal niet meer met de partner besproken, maar met het kind.
“Er zijn geen seksuele aanrakingen, maar het kind voelt zich ‘too close for comfort’ binnen de relatie. Er ontstaat een incestueus gevoel, het kind voelt zich misbruikt en gevangen, net als bij openlijke incest.”De Jungiaanse analist en auteur Marion Woodman beschrijft emotionele incest als ‘unboundaried bonding’, waarbij de ouder of ouders gebruik maken van het kind als “een spiegel om hun behoeften te vervullen”, in plaats van het kind te ondersteunen bij diens emotionele ontwikkeling.
Vies en ongezond
Emotionele incest kan een kind net zo beschadigen als ‘gewone’ incest. Het kind kan zich niet normaal ontwikkelen, omdat het door de ouder gedwongen is iemand te worden die voldoet aan wat de ouder nodig heeft.
Slachtoffers van emotionele incest blijken niet in staat tot een normale romantische relatie. Zij sluiten zich vaak af voor hun partner omdat die aanvoelt als een last: de last van de geheime relatie met de ouder, die zij niet meer willen.
Zo’n normale relatie voelt vies en ongezond, net als de ongezonde relatie waar zij in verstrikt waren met ma of pa. Seks is voor het slachtoffer alleen mogelijk wanneer er geen bindingen of verplichtingen zijn: hoe anoniemer, hoe minder bekend is van de partner, des te beter.Incestslachtoffers
Slachtoffers van emotionele incest ontwikkelen zich in het algemeen op dezelfde manier als ‘gewone’ incestslachtoffers. Het lastige bij het herkennen van emotionele incest is dat het misbruik veel subtieler gebeurt.
De seks vindt niet fysiek plaats, schrijft Rob Weiss, maar indirect: het kind wordt misbruikt om de volwassene emotioneel te bevredigen.
Hoewel er geen seksuele aanrakingen zijn, is er toch een geseksualiseerde ondertoon, waarbij de ouder overdreven belangstelling toont voor de lichamelijke ontwikkeling van het kind en vaak de privacy van het kind schendt, gesprekken met een seksueel tintje enzovoorts.
De ouder beschrijft haar kind zoals zij dat bij een volwassen romantische partner zou doen (“de knapste man in mijn leven!”); een cliënt van dr. Adams vertelt hoe zijn moeder altijd hand-in-hand met hem wilde lopen.Belemmerde emotionele groei
Een andere cliënt vertelt hoe zijn moeder altijd net iets te dicht bij hem zat, en het vaak over zijn lichaam had, vooral toen hij tiener was.
Weer een andere cliënt beschrijft hoe hij nauwelijks privacy had: zijn moeder liep steeds naar binnen als hij in zijn eigen kamer of in de badkamer was.
Psychotherapeut Paul Dunion somt een heel scala op van schadelijke gevolgen van emotionele incest: schuldgevoelens, een gevoel niet te deugen, geen besef van grenzen, om maar enkele te noemen.
“Ouders moeten begrijpen”, zegt Adams, “dat zij de emotionele groei van het kind hiermee belemmeren. Het kind is hierdoor niet in staat zich te ontwikkelen tot een volwassene die in staat is tot gezonde seksuele en romantische relaties.”Griet Op de Beeck wilde incest bespreekbaar maken maar dat mislukte, waarom?
Schrijver Griet Op de Beeck stuitte op een muur van wantrouwen toen ze op tv vertelde over de incest uit haar jeugd. Waarom is dit onderwerp een mijnenveld geworden?
Griet Op de Beeck ligt in bed, haar hoofd diep weggestopt onder de dekens. Ze weet dat ze moet opstaan, haar nieuwe roman wacht, maar ze is er niet toe in staat. Tot niks eigenlijk. Het verdriet, de angst, de zelfhaat; ze zijn allemaal terug. Destructieve neigingen bonken als vanouds op de deur. Zo voelt ze zich maandenlang. Sinds maandag 25 september 2017, om precies te zijn..
Lees verder: de Volkskrant >>
Marianne Kimmel (46) viert dit jaar voor het allereerst kerst! “Ik hoop een andere kant van kerst te ontdekken.”
“Ik kom uit een klein gezin met enkel mijn vader, moeder en ik. Het handjevol andere familieleden zag ik heel weinig. Mijn vader bepaalde alles tot in het extreme; het tafelkleed moest op een bepaalde manier op tafel liggen, de stoelen moesten altijd precies op de afdrukken in het kleed staan.
SEKSUEEL MISBRUIKT
Ik had het gevoel dat ik een bepaalde rol moest spelen: de rol die mijn vader voor me had bedacht. Hem gehoorzamen. Altijd. Dus nee, ook kerst was helemaal niet gezellig. Ik heb me heel erg alleen gevoeld thuis, en niet alleen met kerst. Maar kerst triggert dit eenzame en onveilige gevoel nog wel. Thuis was geen veilige basis.Lees verder: vrouw.nl
Interview met Marrie van der Feen-de Muynck (Stichting Petra) in het programma ‘Bij Jorieke’ op Groot nieuws radio, 23 januari 2019. Marrie werd tussen haar 9de en 15de misbruikt door haar vader en helpt nu slachtoffers van seksueel misbruik. Het interview begint vanaf 17:40 min.
- Je moet ingelogd zijn om een antwoord op dit onderwerp te kunnen geven.
