- Dit onderwerp bevat 153 reacties, 5 deelnemers, en is laatst geüpdatet op 31/07/2023 om 20:52 door Luka.
-
Reacties
-
‘Seksueel geweld is een probleem van ons allemaal’
Iva Bicanic. Foto: Centrum Seksueel GeweldWaarom is seksueel geweld voor slachtoffers zo ingrijpend, zelfs als het eenmalig plaatsvindt? En waarom reageert de omgeving vaak zo beschuldigend? Klinisch psycholoog Iva Bicanic heeft dertig jaar ervaring met het onderwerp en weet dat victim blaming net zo desastreus is als het misbruik zelf.
‘Waarom ben ik met die gast mee naar huis gegaan? Waarom deed ik niks? Hoe heb ik in godsnaam nog een eitje voor hem kunnen bakken na wat hij mij had aangedaan?’ Iva Bicanic kan de zelfverwijten van verkrachtingsslachtoffers zo opdreunen. Als psycholoog en initiatiefnemer van het landelijke Centrum Seksueel Geweld (zie kader, onderaan), hoort ze de verhalen dagelijks in haar spreekkamer. ‘De zelfblaam, daar lopen slachtoffers vaak op vast’, vertelt ze tijdens een videocall. ‘Ze veroordelen hun eigen reactie.’
Definities
Verkrachting is het onder dwang seksueel binnendringen van het lichaam. Iemand kan je mond, vagina of anus ongewild binnendringen met een penis, vinger of voorwerp. Ook binnen een relatie kan verkrachting voorkomen. In Nederland zeggen 1 op de 8 vrouwen en 1 op de 25 mannen ooit te zijn verkracht. Bij mannen valt onder verkrachting ook het gedwongen worden iemand anders te penetreren. ‘Dat komt echt veel voor’, aldus Iva Bicanic.
Jongeren tussen de 12 en 24 jaar lopen vier keer meer kans om slachtoffer te worden van een verkrachting dan anderen.
Aanranding wil zeggen dat iemand ongewenst op je lichaam komt, en er niet in. Het betreft seksueel aangeraakt worden of gedwongen worden geslachtsdelen van iemand anders aan te raken.
Beide vormen van seksueel geweld zijn strafbaar en potentieel traumatiserend.
In dit artikel vertellen drie studenten over het misbruik dat zij hebben meegemaakt en hoe dat doorwerkt in hun leven.
Maar zo’n reactie is volgens haar heel logisch. Slachtoffers van seksueel geweld (niet alleen vrouwen, maar ook mannen en transgender personen) begrijpen op zo’n moment dat ze in een gevaarlijke of bedreigende situatie zitten. ‘Ze schieten in de overlevingsmodus, wat kan betekenen dat ze automatisch meewerken of niets doen om er zo snel mogelijk vanaf te zijn of zodat de dader niet agressief wordt. Achteraf zijn ze boos op zichzelf, maar dat is ten onrechte want niemand kan van tevoren weten dat een leuke date zal uitlopen op een verkrachting.’
Ontwrichtend
Volgens Bicanic doen slachtoffers van eenmalig seksueel geweld er gemiddeld een halfjaar over om naar buiten te treden met wat hun is overkomen. Dat is lang, en daar zijn verschillende redenen voor. Ten eerste vragen ze zich vaak af of wat er is voorgevallen, wel onder verkrachting valt – ze zijn in de war en maken wat er is gebeurd, kleiner. Meestal verloopt een verkrachting namelijk niet zoals in de film, met een boel geduw en getrek en een hand over de mond.Ten tweede blijven slachtoffers maar malen over de schuldvraag. En dan is er nog de angst voor negatieve reacties uit de omgeving. ‘Als maatschappij vinden we het nog altijd moeilijk om kalm of troostend te reageren op zoiets’, zegt de psycholoog. ‘We hebben een grote afweer van verhalen over seksueel geweld, willen het niet geloven en zeggen dat het vast overdreven is. Of we doen aan victim blaming, noemen het slachtoffer naïef of dom. Het grootste probleem met seksueel misbruik zijn we als samenleving eigenlijk zelf.’
‘Zelfs op een maandagmiddag door de Albert Heijn lopen, kan al onveilig voelen’
Het ingebakken ongeloof is nogal in strijd met de feiten. 22 procent van de vrouwen en 6 procent van de mannen krijgt ooit, in welke vorm dan ook, te maken met seksueel misbruik (bron: Rutgers). En daar weer de helft van houdt blijvend last van de gevolgen.
Waarom is deze vorm van geweld zo ontwrichtend? Bicanic: ‘Omdat je na zo’n gebeurtenis iets wezenlijks kwijtraakt, namelijk het vertrouwen waarmee je naar de wereld keek. Je gevoel van veiligheid wordt aangetast en daardoor verandert alles. Zelfs op een maandagmiddag door de Albert Heijn lopen, kan al onveilig voelen.’
Dat verklaart waarom sommige slachtoffers van een nare seksuele ervaring zich graag opsluiten in hun kamer, zegt Bicanic. Alleen daar voelen ze zich vaak nog enigszins oké. Wat ook gebeurt, is dat mensen het voorval uit alle macht proberen te vergeten. Ze gaan extra hard studeren, werken of sporten om maar niets te hoeven voelen. Maar ja, dan liggen ze ’s avonds in bed en begint het gepieker of de herbeleving toch weer. Een trauma is dan al geboren.
Posttraumatische stressstoornis
Het goede nieuws is dat aan zo’n trauma iets te doen valt. Juist daarin is het Centrum Seksueel Geweld gespecialiseerd. ‘We werken met een evidence based interventie om mensen te helpen bij de verwerking. Het resultaat is dat slachtoffers op een andere manier kunnen kijken naar de traumatische ervaring, en minder last hebben van posttraumatische stress.’Bicanic benadrukt dat de ernst van het seksueel misbruik niet bepaalt hoeveel last iemand ervan heeft. Waar de een helemaal van de kaart is omdat ze op straat in haar bil is geknepen, is een ander in staat een gewelddadige verkrachting naast zich neer te leggen. Het gaat erom wat er in het hoofd van een persoon gebeurt, zegt Bicanic. ‘Daar kijken we naar.’
‘Ik hoop echt dat mensen die dit verhaal lezen en denken “dit gaat over mij” zich bij ons melden’
De helft van de misbruikslachtoffers ontwikkelt PTSS, een posttraumatische stressstoornis. Dat is te voorkomen als ze snel aan de bel trekken. ‘De eerste zeven dagen zijn cruciaal, dat noemen we de gouden week. Sporen van de verdachte zijn dan nog te vinden op het lichaam, dat is belangrijk voor het geval iemand aangifte wil doen. Medicijnen tegen soa’s of een mogelijke zwangerschap kunnen nog op tijd verstrekt worden. Maar ook: als therapeuten kunnen we snel met schuldgedachtes aan de slag, door bijvoorbeeld uit te leggen dat het normaal is dat je niks deed toen je werd verkracht, want 80 procent doet niks.’
Slechts 15 procent van de slachtoffers trekt binnen 24 uur aan de bel. De meesten blijven twijfelen of durven niet, tot slaapgebrek, verminderd concentratievermogen of een kort lontje ze er alsnog toe aanzet met iemand te gaan praten. ‘Let wel: het is nooit te laat’, zegt Bicanic. ‘Ik hoop echt dat mensen die dit verhaal in Vox lezen en denken “dit gaat over mij” zich bij ons melden. Ik kan niet beweren dat je weer helemaal de oude wordt, maar wel dat je een fijn leven kan hebben.’
Wie niet durft te bellen, kan ook anoniem chatten (zie kader onderaan), zelfs midden in de nacht. Doe het, doe het, doe het, herhaalt Bicanic. ‘Ook al omdat de helft van de mensen die een PTSS ontwikkelen, nog een keer slachtoffer wordt van seksueel geweld, dat wéten we.’
Misbruikgedrag
Ze is er geen voorstander van dat daders automatisch uit de groep worden gegooid als ze een keer over de schreef zijn gegaan. Stel dat het misbruik binnen een studentenvereniging heeft plaatsgevonden, dan is het volgens de psycholoog zinniger het gedrag binnen de groep te bespreken. Want de kans is groot dat de leden elkaar hoe dan ook weer tegenkomen, bij het uitgaan of in de collegebanken. ‘Zolang we als samenleving mensen cancellen, zal niemand het in zijn hoofd halen toe te geven dat zijn gedrag niet oké was. Je zou wel gek zijn: sociale uitsluiting is zo’n beetje het ergste wat je iemand kan aandoen. Hoe gaaf zou het zijn als je juist als groep om iemand heen gaat staan en zegt: we keuren je misbruikgedrag af en we gaan je helpen. Dan is het natuurlijk wel een voorwaarde dat die persoon erkent dat hij met zijn gedrag schade heeft aangericht en daaraan wil werken.’Alleen door met elkaar in gesprek te gaan, kunnen de pleger en zijn omgeving van elkaar leren, denkt Bicanic. ‘Anders verandert er voor niemand iets. Dat zou niet erg zijn als seksueel geweld maar eens in de tien jaar voorkwam, maar het gebeurt elke dag. Het is een probleem van ons allemaal.’
Centrum Seksueel Geweld
Het Centrum Seksueel Geweld is een samenwerkingsverband tussen ziekenhuizen, GGD, GGZ, politie en Slachtofferhulp Nederland, en is operationeel in zestien regio’s, verspreid over heel Nederland. Het telefoonnummer 0800-0188 is dag en nacht bereikbaar. Chatten kan via centrumseksueelgeweld.nl. Klinisch psycholoog Iva Bicanic is behalve coördinator van het centrum ook hoofd van het landelijk Psychotraumacentrum van het UMC Utrecht.
Bron: Voxweb >>
Misbruikslachtoffers: ‘Je houdt altijd het idee dat je nee had kunnen zeggen’
Seksueel grensoverschrijdend gedrag kent veel verschillende vormen. Het hoeft niet altijd gepaard te gaan met geweld en kan geleidelijk in een relatie sluipen. Vox sprak drie studenten die slachtoffer werden van misbruik. Ze vertellen over taboes en de (mentale) gevolgen waar ze nog altijd mee kampen.
Julie* (24): ‘Ze kon enorm kwaad worden’
Julie was 13 toen ze voor het eerst in contact kwam met Diana, een 21-jarige vrouw die ze online had leren kennen. Ze had maar weinig contact met leeftijdsgenootjes en het klikte met Diana.‘Ze wist heel goed wat ze moest zeggen tegen een 13-jarige. Ik was “zo volwassen voor mijn leeftijd, zo slim en zo speciaal”. Dan ga je dat uiteindelijk geloven.’ Het contact bleef in die tijd online, maar werd steeds intensiever, waarbij Diana ook om expliciete foto’s en opnames begon te vragen. ‘Ik wist ergens wel dat ik daar niet in mee moest gaan. Je hoort het overal, en ook mijn ouders waarschuwden er regelmatig voor om niets online te delen. Tegelijkertijd overheerste bij mij het gevoel dat dit anders was. Dat dit echte liefde was.’
Hulp na ongewenste seks
Heb je een ongewenste seksuele ervaring meegemaakt? Bij het Centrum Seksueel Geweld kun je terecht voor hulp. Chatten of bellen is anoniem: 0800-0188. De Radboud Universiteit heeft vertrouwenspersonen voor medewerkers en studenten waar je ongewenst gedrag kunt melden. Zij zijn hier te vinden.
Lees hier een interview met klinisch psycholoog Iva Bicanic, coördinator van het Centrum Seksueel Geweld, waarin ze uitlegt waarom seksueel geweld zo ingrijpend is en hoe de sociale omgeving het beste kan omgaan met dit fenomeen.
Na een tijd kapte Diana het contact af. Ze zou hebben ingezien welke problemen ze kon krijgen wanneer het contact tussen haar en de minderjarige Julie zou uitlekken. Jaren gingen voorbij, totdat Julie op 21-jarige leeftijd opnieuw door Diana benaderd werd.
‘Dat was een heel raar moment. Omdat ik destijds echt aan haar gehecht was geraakt en niets liever wilde dan met haar samen zijn. Maar tegelijkertijd was ik heel boos over wat er gebeurd was. Ook wilde ik weten of ze nog beelden van mij had. Dat was de reden dat ik inging op haar contactverzoek. En dan word je toch weer terug de relatie ingezogen.’
De twee kregen een langeafstandsrelatie, waarbij ze elkaar af en toe in het echt zagen en de verhoudingen steeds grimmiger werden. ‘Ze kon enorm kwaad worden en ineens klaar met me zijn. Uiteindelijk ging ik alles doen om dat te voorkomen, en raakte ik compleet geïsoleerd. Tot zij de enige was die ik nog had.’
Julie deed daardoor bijna automatisch wat Diana van haar vroeg. ‘Zo verwachtte ze dat ik de hele dag door en zelfs ’s nachts een telefoonverbinding met haar openhield, zodat ze me kon horen. Als de lijn wegviel, werd ze boos. Als ik eigen plannen maakte, werd ze boos. Als ze iets seksueels wilde en dat niet kreeg, werd ze boos.’
‘Misbruik hoeft niet te betekenen dat je ergens de bosjes ingesleurd wordt’
Zo kwam het voor dat Julie meermaals ongewenste seks had met Diana. ‘Anders werd ze agressief. Toegeven was voor mij een makkelijke manier om te voorkomen dat ze kwaad werd. Dat waren de moeilijkste momenten, de momenten waarvan ik achteraf dacht: had ik maar nee gezegd.’ Julie heeft lang het gevoel gehad dat de schuld bij haarzelf lag. ‘Dat is het complexe van een situatie waarin je niet fysiek, maar mentaal gedwongen wordt. Dat je altijd het idee houdt dat je nee had kunnen zeggen. Ik hád nee kunnen zeggen, maar op dat moment voelde het alsof dat niet kon.’
Dat is ook de reden dat Julie nu haar verhaal deelt. ‘Misbruik hoeft niet te betekenen dat je ergens de bosjes ingesleurd wordt en een mes op je keel krijgt. Het kan ook zijn dat iemand je het gevoel geeft dat je begrepen wordt en op die manier misbruik van je maakt.’ Inmiddels zit Julie in therapie en kan ze praten over wat haar is overkomen. ‘Ik heb me heel lang schuldig en vies gevoeld. Nu ben ik op het punt beland dat ik gewoon pissig ben. Dat is heel bevrijdend eigenlijk.’
Toch zullen de gebeurtenissen altijd deel uit blijven maken van haar leven. ‘Ik ben door EMDR-therapie [Eye movement desensitization and reprocessing, een behandeling voor traumaverwerking, red.] gelukkig al veel minder in paniek. Ik zal het altijd moeilijk blijven vinden als mensen boos op me zijn, maar hoop dat ik daar in de toekomst beter mee om leer gaan.’
Illustratie: Ivana SmudjaWies* (22): ‘Als ik pijn had, zei hij dat het erbij hoorde’
Vorig jaar zomer ontmoette Wies via de datingapp Bumble Stefan*. Het daten verliep volgens het boekje, maar stap voor stap kreeg Stefan meer overwicht. Als Wies aangaf geen seks te willen, overtuigde hij haar het toch te doen. ‘Als ik dan pijn had, zei hij dat het erbij hoorde en dat ik de pijn moest accepteren in plaats van dat hij stopte.’ Doordat hij continu op haar inpraatte, begon Wies te geloven dat het normaal was dat dit gebeurde. Het trauma volgde pas later.‘Ik kreeg de diagnose PTSS [posttraumatische stressstoornis, red.] en ben daarvoor behandeld met behulp van EMDR. De diagnose kwam als een klap. Het was heel veel in één keer. Ook had ik veel vragen. Wat was mij nou weer overkomen? Waarom ik? Waarom had ik niet door dat Stefan me aan het misbruiken was?’
De vragen gingen gepaard met een schuldgevoel. ‘Ik had het idee dat het allemaal aan mij lag. Daar heb ik echt flink aan moeten werken bij de psycholoog. Ook begrepen sommige mensen in mijn omgeving niet waarom ik de relatie met Stefan niet eerder had beëindigd. Hoe kon ik bij hem blijven, terwijl hij op zo’n slechte manier met mij omging?’
‘Hij probeerde mij continu afhankelijk van hem te maken’
Ze geeft aan dat een relatie verbreken soms een stuk lastiger is dan je denkt. ‘Iemand kan zoveel invloed op je uitoefenen dat je voor je gevoel echt niet zomaar weg kan. Hij probeerde mij continu afhankelijk van hem te maken.’ Zo kocht hij – tegen Wies’ zin in – veel dure cadeaus en sprak hij al heel snel over samenwonen. ‘Dat wilde ik eigenlijk allemaal niet. Ik kon op dat moment geen cadeaus teruggeven en was me bewust van de scheve machtsverhoudingen die dan zouden ontstaan.’
Op het moment zelf had Wies niet door dat Stefan over haar grenzen heen ging. ‘Een deel van mijn omgeving kon dat niet begrijpen, dat was heel moeilijk voor me.’ Bij de psycholoog leerde ze hier meer over. ‘Het brein kan een trauma blijkbaar heel lang onderdrukken. Daardoor kun je letterlijk vergeten wat er is gebeurd.’
Ze hoopt dat mensen in het vervolg minder snel hun oordeel klaar hebben, zeker op het moment dat slachtoffers voor het eerst over hun ervaringen met seksueel grensoverschrijdend gedrag vertellen. ‘Mijn advies is: luister vooral. En als je vragen hebt, check dan eerst of het oké is om over het onderwerp door te praten.’ De EMDR is inmiddels afgerond, maar Wies praat nog regelmatig met haar psycholoog. ‘Ook na de behandeling van een trauma als seksueel misbruik ben je niet opeens weer helemaal de oude. Officieel ben ik hersteld van PTSS, maar de geheugen- en concentratieproblemen hebben nog steeds een grote impact op mijn leven.’
David* (25): ‘Hij greep mijn hoofd vast’
David werd als kind misbruikt. Later had hij een relatie waarin seksueel misbruik voorkwam en in zijn studententijd kreeg hij meerdere malen met seksueel grensoverschrijdend gedrag te maken. ‘Kut gezegd is het dus wel een beetje een terugkerend thema in mijn leven.’De laatste keer dat David werd misbruikt, was toen hij na een bestuursavond met een jongen mee naar huis ging. ‘Die wilde allerlei seksuele handelingen uitproberen. Blijkbaar voelde hij zich ook uitgenodigd om me te penetreren. Ik heb dat kunnen stoppen, maar er was wel meer aandringen voor nodig dan ik had verwacht.’
Elkaars persoonlijke grenzen niet respecteren, komt vaker voor binnen verenigingen, vertelt David. ‘Het gaat er losbandig aan toe. Er wordt veel gedronken en onenightstands zijn vrij normaal. Ik kwam erachter dat mensen snel denken dat het geoorloofd is om grenzen over te gaan die je nog niet eens duidelijk hebt kunnen stellen.’
‘Door over deze ervaringen te beginnen, breng je heel wat teweeg’
Zo ook tijdens een afspraakje met een andere jongen die hij had leren kennen in zijn bestuursleven. ‘Er was eigenlijk niks aan de hand, totdat hij mijn hoofd vastgreep en om zijn penis duwde. Hij bleef er druk op houden. Het kwam voor mij een beetje uit het niets. Ik dacht ‘dit gaan we niet doen’ en ben weggegaan.’
Hoewel er verschillende vertrouwenspersonen aan de universiteit zijn, is David daar niet naartoe gestapt. ‘Ik heb op dit moment al genoeg moeite met mijn stu-die. Daarnaast had ik de afgelopen jaren bijna fulltime therapie voor het kindermisbruik, en nog steeds. Dat vind ik prima, maar het laat weinig ruimte over om een heel ander emotioneel beladen traject in te gaan.’
Ook vond David het lastig om deze incidenten in zijn bestuur aan te kaarten. ‘Je zit in een groep waarin je elkaar allemaal kent. Door over deze ervaringen te beginnen, breng je heel wat teweeg. Als je daar op dat moment stevig genoeg voor in je schoenen staat, hoeft dat niet per se negatief te zijn, maar ik had wel andere dingen aan mijn hoofd.’ David laat het erbij. ‘Deze ervaringen zijn een ‘lichte’ variant van wat ik in mijn verleden al heb meegemaakt. Seksueel grensoverschrijdend gedrag komt veel voor in studentenkringen. Ik heb niet het gevoel dat ik echt een andere keuze heb dan dat te accepteren.’
Ook al heeft David zelf geen hulp gezocht op de campus, hij denkt wel dat de universiteit studenten bewuster kan maken van ongewenst gedrag. ‘Consent is een heel leuk begrip, maar na een aantal biertjes staat dat niet meer in ieders woordenboek. Wat ik heb meegemaakt, zal gelukkig niet iedereen overkomen. Maar een ongewenste aanraking zit in een klein hoekje. Let daarop en praat erover.’
*Alle namen in dit artikel zijn op verzoek van de geïnterviewden gefingeerd. De echte namen zijn bekend bij de redactie.
Bron: Voxweb >>
‘Ik wist meteen: dit loopt fout af’: slachtoffer getuigt over seksueel geweld op Tinder
Een op de drie gebruikers van dating apps wordt slachtoffer van misbruik of geweld, meldden hulplijn 1712 en onderzoekers van de UCLL recent. Auteur, coach en keynote speaker Karen Adriaenssen was één op de drie. Dit is haar verhaal.
Wat een leuke eerste ontmoeting met een Tinderdate moest worden, draaide uit op een regelrechte nachtmerrie. Op haar 25ste werd Karen Adriaenssen in haar eigen appartement vijf keer verkracht door P. Vandaag doet ze haar verhaal om andere slachtoffers te helpen: ‘Ik hoop dat zij hier kracht uit halen om op te komen voor zichzelf.’
De ontmoeting met P.
Het verhaal van Karen speelde zich af in december 2015. Tinder bestond amper drie jaar en was nog niet mainstream. Karen was toen 25. Ze omschrijft zichzelf als een bezige bij, een ongelukkig meisje met een grote glimlach aan de buitenkant. Ze hield van dansen, zingen en acteren. Ze was op zoek naar zichzelf. ‘Ik hunkerde naar warmte, liefde en goedkeuring.’Die kreeg ze van P., met wie ze op Tinder matchte. Hij was knap en attent, gaf haar bakken aandacht en beloofde haar hemel op aarde. Dat bleek te mooi om waar te zijn. ‘Het was kerstperiode. Samen met een vriendin zette ik de kerstboom op en ik legde mijn gsm aan de kant. Even later zag ik dat P. berichten stuurde. Hij was kwaad, bitter en verweet me dat ik hem negeerde. Ik excuseerde me en stuurde hem een foto van mijn versierde kerstboom als bewijs. Op het moment drong het niet door dat dat een rode vlag was. Achteraf gezien hadden de alarmbellen moeten afgaan.’
Na drie weken onafgebroken chatten, wilden de twee elkaar ontmoeten. P. vroeg of dat bij Karen thuis kon. Dat wimpelde ze af. ‘Dat was mijn regel: ik sprak altijd af op publieke plaatsen.’ Maar P. hield hardnekkig vol: ze kenden elkaar ondertussen toch? Vertrouwde ze hem dan niet? Karen hield voet bij stuk, maar P. wist zich op een sluwe manier op te dringen. ‘Een halfuurtje voor de afspraak zei hij dat hij zich niet goed voelde. Hij vroeg of dat toch niet thuis kon doorgaan. We zouden sushi bestellen en hij zou een fles wijn meenemen. Er hoefde toch helemaal niets te gebeuren?’
De verkrachting
Toen P. aankwam en Karen de deur opendeed, verstijfde ze compleet. ‘Zijn kille blik en zijn bedreigende houding vergeet ik nooit. Ik wist meteen: dit loopt fout af. Ik kon niet aan hem ontsnappen, dus ik probeerde de knop om te draaien. Ik liet hem binnen, in de hoop dat mijn gevoel verkeerd zat.’ Helaas, de intenties van P. werden erg snel duidelijk.Wat daarna volgde, was voor Karen onnoemelijk zwaar. ‘Hij trok hardhandig de kleren van mijn lijf en verkrachtte me. Ik had nog nooit zonder condoom gevreeën, omdat ik drager ben van het BRCA1-gen, waardoor ik een verhoogd risico op borst- en eierstokkanker heb. Ik mocht dus geen hormomen meer innemen.’ Ze kon niet om hulp roepen, haar gsm was buiten handbereik. ‘Ik was verstijfd, doodsbang, compleet overdonderd. Ik probeerde me te herpakken, vroeg hem met aandrang om het huis te verlaten. Maar hij verkrachtte me opnieuw.’ Daarna dwong hij Karen de slaapkamer in, waar hij haar bont en blauw sloeg. Ze werd opnieuw verkracht. Een derde, vierde en vijfde keer. ‘Ik dacht dat het mij nooit zou overkomen. En dat ik mezelf zou kunnen verdedigen, moest het wel zo zijn. Maar het overkwam mij toch.’
De aangifte
En toen? ‘Toen gebeurde er niets. Het drong niet tot me door. Hij vertrok en ik voelde me triest, boos, vies en gebruikt. Dezelfde dag ging ik gewoon werken en voelde ik me compleet losgekoppeld van de realiteit. ‘S avonds stond ik met trillende benen in de apotheek en vroeg ik de morning-afterpil.’ Karen vertoonde heel wat tekenen van post-traumatische stressstoornis. Ze wiegde zichzelf als een klein kind, huilde tot ze in slaap viel. Maar het leven ging door: ze gaf dansles, ze zong, ze werkte, ze glimlachte. Tot haar lijf het compleet begaf.‘Ik klapte ineen en leefde wekenlang in een roes. Ik had niemand verteld wat mij was overkomen, behalve aan mijn beste vriendin Soe. Maar gek genoeg herinner ik mij daar achteraf helemaal niets van. Zij was blijkbaar de eerste die het daad ook bij naam noemde: wat ik meegemaakt was een verkrachting. Dat kwam veel later pas binnen, tijdens mijn zangles. Het lukte me fysiek niet meer om te zingen. Mijn zangcoach Goele – die toevallig ook lifecoach is en zelf slachtoffer van seksueel misbruik – wist dat er meer scheelde. Ik vertelde haar alles en besefte het dan pas: ik ben verkracht.’
Karen besloot, mede dankzij de steun van haar coach en vriendin, om aangifte te doen. ‘Ook al was er op dat moment al kostbare tijd verstreken’, vertelt ze. ‘Ik deed mijn verhaal bij twee mannelijke politiemannen, wat een erg intimiderende en ongemakkelijke ervaring was. Ik herinner me hallucinante opmerkingen die ik kreeg toen ik zei dat de penetratie pijnlijk was: “verkrachting of niet: de vagina wordt toch vanzelfsprekend vochtig bij penetratie?” Een verklaring die volgens mij alle menselijkheid in dit proces schendt.
Later werd P. ook verhoord en zijn versie werd al snel voor waar genomen. ‘Hij vermoedde, zo had hij de agenten vermeld, dat ik aangifte had gedaan omdat hij mijn liefde niet had beantwoord. Hij had genoten van die ene nacht, maar meer voelde hij niet voor mij. En daarvoor had ik wellicht wraak willen nemen met een valse aangifte.’
De overwinning
En toen? Toen gebeurde opnieuw niets. De verkrachting bleef ongestraft, de zaak werd geseponeerd en P. liep vrij rond. ‘Er moeten minstens twee andere mensen zijn met hetzelfde verhaal die dezelfde naam doorgeven. Dan pas werd het serieus genomen. Ik had twee keuzes: ofwel koos ik ervoor om eeuwig kwaad en verdrietig te zijn en in mijn slachtofferrol te blijven, ofwel moest ik opnieuw mijn leven in handen nemen.’Karen koos ervoor om te leren accepteren wat haar was overgekomen. Ze volgde therapie, leerde haar trauma verwerken en besloot om zichzelf weer op te bouwen. ‘Ik vergaf mijn verkrachter. Dat deed ik niet voor hem, maar voor mezelf. Ik wil geen wrok koesteren, ik wilde hem geen macht meer geven over mijn leven. Ik wilde dit leren loslaten, enkel zo kon ik vooruit. Begrijp me niet verkeerd. Dit heeft bloed, zweet en tranen gekost tijdens mijn therapie behandeling. Maar het is me wel gelukt. ’
Precies twee jaar na de verkrachting sloeg het noodlot weer toe. Karen kreeg te horen dat ze borstkanker had. ‘Een agressieve vorm van kanker – ontstaan door die BRCA1-gen – en die ging gepaard met heel wat complicaties. Ook dan was het makkelijk geweest om te denken: waarom ik? Maar ik koos om te vechten en ik won’, vertelt ze.
Karen leerde haar uitdagingen om te buigen tot opportuniteiten. Dat is nu haar beroep. Ze helpt ondernemers naar een succesmindset. Na de verkrachting gaf ze zichzelf en de liefde een tweede kans. ‘Ik begreep al snel dat het geen zwart-witverhaal hoefde te zijn. Ik durfde opnieuw te Tinderen, alleen was ik deze keer nog veel voorzichtiger. Ik ontmoette er de liefde van mijn leven, met wie ik nu samenwoon. Ik ben op het punt te bevallen van ons kindje. Elke dag tel ik mijn zegeningen. Wil dat zeggen dat ik er compleet overheen ben? Natuurlijk niet. De verkrachting was veruit het moeilijkste dat ik ooit heb meegemaakt. Als ik erover praat, herbeleef ik die momenten telkens opnieuw’, zegt ze geëmotioneerd. ‘Ik worstel er soms nog steeds mee. Maar is helemaal oké. Want Ja, dit is me overkomen. Maar het definieert absoluut niet wie ik ben.’
‘En mocht je een slachtoffer zijn, praat erover’, zegt Karen. ‘Mocht je iemand kennen die slachtoffer is, oordeel niet over die persoon. Leen je luisterend oor en help! Help deze mensen begeleiden naar therapie, naar de politie. Praten en erkennen heelt. Het helpt je die gebeurtenis een plaats te geven en dit trauma te verwerken.’
Bron: Weekend.Knack.be >>
- Je moet ingelogd zijn om een antwoord op dit onderwerp te kunnen geven.
