Aangifte doen & juridische hulp

[LukaModerator]

Aangifte doen van seksueel misbruik: ‘rompslomp’ voor rechtvaardigheid

Iedereen die seksueel misbruik of seksuele intimidatie heeft meegemaakt, kan daarmee naar de politie gaan. Het gaat in veel gevallen namelijk om strafbare feiten. Het juridische pad vraagt van slachtoffers dat zij details delen over vaak traumatische gebeurtenissen. De vervolgstappen kunnen vervolgens maandenlang duren.

Wereldwijd doet slechts een kleine 10 procent van zedenslachtoffers aangifte, zegt directeur Iva Bicanic van het Centrum Seksueel Geweld. “Voor degenen die het is overkomen, is een aangifte niet per se de grootste prioriteit”, legt Bicanic uit. Een van de vele verklaringen daarvoor is dat niet iedereen zin heeft “in de rompslomp van een proces”.

Degenen die de keuze maken om wel het pad van de rechtspraak te bewandelen, komt uit bij de zedenpolitie. Slachtoffers kunnen eerst in gesprek met een speciaal opgeleide rechercheur. In het gesprek vraagt de politie naar details, wordt de strafbaarheid ingeschat en krijgen slachtoffers uitleg over het doen van aangifte. Het is mogelijk om tijdens dezelfde afspraak meteen aangifte te doen, maar dat hoeft niet. Jaarlijks voert de politie bijna vijfduizend van dit soort gesprekken.

Ruim 58 procent van de slachtoffers die in gesprek is gegaan, doet vervolgens aangifte. Dit leidt tot meer dan 2.900 aangiftes per jaar. Een politiewoordvoerder zegt over de motivatie om aangifte te doen: “Bijvoorbeeld omdat slachtoffers vinden dat de verdachte straf verdient, erkenning willen voor wat hen is overkomen of om meer slachtoffers te voorkomen.”

Wanneer een slachtoffer besluit af te zien van een vervolging, bijvoorbeeld vanwege loyaliteit naar de dader, bekijkt de politie samen met het Openbaar Ministerie (OM) of de situatie veilig genoeg is. De zedenpolitie mag besluiten de zaak toch voor de rechter te brengen, bijvoorbeeld wanneer het slachtoffer in gevaar zou zijn.

De zoektocht naar bewijs
In de volgende fase volgt het opsporingsonderzoek van de politie. Sporen van het misbruik worden dan onderzocht. Dit kunnen ook digitale sporen zijn in bijvoorbeeld een telefoon. Daarnaast gaat de politie in gesprek met getuigen. “Dit hoeven niet altijd mensen te zijn die het strafbaar feit hebben zien gebeuren”, zegt een politiewoordvoerder. “Belangrijke getuigen kunnen ook de mensen zijn met wie een slachtoffer heeft gesproken.”

Tot slot wordt de verdachte benaderd of aangehouden. “We kunnen iemand ophalen in de woning, maar we kunnen ook iemand uitnodigen om zich op het politiebureau te melden”, zegt de woordvoerder. Dit hangt ervan af of de verdachte bewijsmateriaal kan vernietigen en of er onderzoek nodig is in de woning. Ook houdt de politie er rekening mee of de dader en het slachtoffer elkaar kennen.

Het OM bekijkt het dossier en oordeelt of het naar de rechtszaal gaat. Is het bewijs overtuigend genoeg voor een rechter? Zou de dader snel in herhaling kunnen vallen als hij niet vervolgd wordt? Zijn er dringendere zaken? Dat soort vragen stelt een officier van justitie. Slachtoffers kunnen maanden wachten op de vraag of hun zaak behandeld gaat worden door een rechter. Zo niet, dan is het proces afgerond. Het dossier rondom de pleger wordt wel bewaard.

Het OM voegt aangiftes rondom één pleger samen in een strafzaak. In 2020 kwamen er 2.260 van dit soort zaken voorbij, waarvan het OM bijna de helft voorlegde aan een rechter. “Dat aandeel is al enkele jaren behoorlijk consistent. Ongeveer de helft van de zaken gaat naar de rechter”, zegt een woordvoerder van het OM.

Forse straffen, maar onduidelijk hoe vaak die worden uitgedeeld
Een inzichtelijk beeld van de uitgedeelde straffen is er niet, aldus de Rechtspraak. “Vragen over hoe vaak een bepaald delict tot een veroordeling leidt zijn niet goed te beantwoorden”, laat een woordvoerder desgevraagd weten. “We kunnen daarvoor geen voldoende betrouwbare cijfers uit ons registratiesysteem halen.”

De maximale straf die op verkrachting staat, is twaalf jaar gevangenisstraf of een geldboete van 90.000 euro. Voor aanranding geldt een maximale straf van acht jaar cel of een geldboete van 90.000 euro.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) telt jaarlijks 100.000 slachtoffers van aanranding, verkrachting en misbruik. Als het begrip wordt uitgebreid naar “fysieke seksuele intimidatie” zoals ongewenste aanrakingen, dan is de groep slachtoffers nog veel groter. De politie registreert elk jaar bijna zesduizend zedenmisdrijven.

Bron: NU.NL >>

[LukaModerator]

–

Kijk wat jij kunt doen op https://maakhetzichtbaar.nl

[LukaModerator]

Na het misbruik nóg een trauma: in zedenzaken zijn de strafeisen tegen daders vaak veel te laag

Seksueel misbruik van kinderen moet ernstig worden veroordeeld, vinden we in Nederland. Toch worden hier vaak opmerkelijk lage straffen geëist. Daisy, destijds 13, confronteerde de dader, kreeg een bekentenis – en voelt zich door het strafproces dat volgde erger beschadigd dan voorheen.

Lees verder op de Volkskrant >>

[LukaModerator]

Spreekrecht als slachtoffer of nabestaande
Als nabestaande of slachtoffer heb je spreekrecht. Wat houdt dit in? Wanneer kom je in aanmerking voor spreekrecht? En ben je verplicht om er gebruik van te maken? Uitleg, feiten en voorbeelden.

De term ‘spreekrecht’ kwam de afgelopen jaren bij een aantal bekende strafzaken in het nieuws. Denk bijvoorbeeld aan de zaak Nicky Verstappen en de MH-17-rechtszaak. Hierbij kregen nabestaanden, tijdens de behandeling van de strafzaak, de gelegenheid om over de impact van de gebeurtenis te vertellen. Daarnaast werd in 2017 het tv-programma Spreekrecht uitgezonden, waarin Angela Groothuizen verschillende mensen volgden die van hun spreekrecht gebruikmaakten.

Wat houdt spreekrecht in? Wat betekent dit recht voor jou als slachtoffer of nabestaande? En waar kun je terecht voor hulp?

Wat is spreekrecht?
Spreekrecht is het recht om als slachtoffer of nabestaande jouw verhaal te doen in een strafzaak. Dit recht is in 2005, op advies van o.a. Fonds Slachtofferhulp en Slachtofferhulp Nederland, en verschillende lotgenotenorganisaties waaronder de FNG, in de wet opgenomen. Toen mocht je alleen nog praten over de impact van het misdrijf op jouw leven. Sinds 1 juli 2016 is het spreekrecht uitgebreid en mag in de verklaring alles aan bod komen. Het bewijs, welke straf jij gepast zou vinden, maar (zolang je niet scheldt) bijvoorbeeld ook hoe je denkt over de verdachte.

Wanneer heb je als nabestaande of slachtoffer recht op spreekrecht?
Als (nabestaande van een) slachtoffer van een misdrijf waarvoor acht jaar cel of meer kan worden geëist, kom je in aanmerking voor spreekrecht. Ook geldt het spreekrecht voor een aantal in de wet genoemde strafbare feiten. Denk aan zeer ernstige verkeersongevallen of bepaalde zedenmisdrijven. Heb jij spreekrecht? Dan ontvang je hierover een brief van het Openbaar Ministerie.

Waarom is het spreekrecht ingevoerd?
Het spreekrecht is ingevoerd om meerdere redenen. Zo kan iemand van zijn spreekrecht gebruik willen maken om de verdachte te stimuleren de waarheid te spreken. Maar voorop staat dat het nabestaanden en slachtoffers de kans geeft om verdachten (en overige aanwezigen in de rechtszaal) te vertellen over de impact op hun leven. Met het spreekrecht krijg je als slachtoffer of nabestaande dus een gezicht en een stem. Dit geeft erkenning. En kan helpen om het misdrijf een plek te geven.

Rik, die ook door het tv-programma Spreekrecht gevolgd werd, maakte op jonge leeftijd seksueel misbruik mee. In een uitzending van RTL Late Night vertelt hij wat het spreekrecht voor hem betekende:

–

Impact van het spreekrecht voor slachtoffer of nabestaande
Gebruikmaken van het spreekrecht vergt veel moed. Je komt oog in oog te staan met de verdachte. Daarnaast weet je van tevoren niet hoe de verdachte zal reageren. Zo kregen de nabestaanden in de rechtszaak over de tramaanslag in Utrecht, te maken met een ronduit harteloze reactie van dader Gökmen Tanis. Het moment van spreekrecht kan dus behalve erg emotioneel, ook heel confronterend zijn.

Ook kan er veel tijd zitten tussen de traumatische gebeurtenis en het moment dat je van jouw spreekrecht gebruik kan maken. Hierdoor kun je het gevoel hebben dat de emotionele achtbaan weer van voren af aan begint.

Soms ontstaat de hoop of verwachting dat je middels het spreekrecht de uitspraak van de rechter zal beïnvloeden. En zo bijvoorbeeld kan zorgen voor een hogere straf. Hoewel het spreekrecht wel van invloed op het oordeel kan zijn, is dit zeker geen garantie. In eerste instantie is en blijft het spreekrecht bedoeld om bij te dragen aan de erkenning en het herstel van het slachtoffer of de nabestaande. De rechter neemt zijn of haar verhaal mee in zijn besluitvorming, maar baseert zijn uitspraak vooral op wat er feitelijk heeft plaatsgevonden. Wel kan een verklaring tot gevolg hebben dat de verdachte ervoor kiest om de waarheid te vertellen.

Veelgestelde vragen over spreekrecht van een nabestaande of slachtoffer
Heb jij spreekrecht? Dan heb je mogelijk veel vragen. We beantwoorden de meest voor de hand liggende vragen hieronder.

Is spreekrecht verplicht?
Nee, het is een recht en dus niet verplicht. Lees hier alles over slachtofferrechten.

Moet je als nabestaande of slachtoffer per se zelf spreken?
Nee, je kunt ook iemand anders het woord laten doen. De volgende personen kunnen van het spreekrecht gebruikmaken:

• het slachtoffer zelf;
  (maximaal drie) nabestaanden van het overleden slachtoffer. Bijvoorbeeld (groot)ouders, (klein)kinderen, broers of zussen, maar ook ooms, tantes, neven of nichten;
• stief- en pleegfamilie heeft sinds 2021 ook spreekrecht;
• de wettelijk vertegenwoordigers van een minderjarig slachtoffer;
• een gemachtigde die namens het slachtoffer spreekt, en
• als een slachtoffer of nabestaande mentaal of fysiek niet in staat is zelf te spreken: zijn/haar partner en één ander familielid.

Daarnaast kun je ervoor kiezen wel jouw verhaal te doen, maar dit niet ten gehore te brengen tijdens de zitting. In dit geval wordt jouw schriftelijke verklaring alleen toegevoegd aan het dossier.

Neemt een rechter de verklaringen mee in het oordeel?
Een nabestaande of slachtoffer (of iemand anders die het spreekrecht namens hem/haar uitoefent) is geen officiële partij in een rechtszaak. Een rechter weegt echter alle getuigenissen, verklaringen en omstandigheden mee in het vonnis.

Waarom spreekt een nabestaande of slachtoffer nog voordat de rechter het vonnis heeft uitgesproken?
Als slachtoffer of nabestaande kun je met het spreekrecht als doel hebben de verdachte te overtuigen om eerlijk te zijn. Zou je jouw verklaring pas na het vonnis afleggen, dan vergaat deze kans.

Is een verdachte verplicht om te luisteren wanneer een nabestaande of slachtoffer het spreekrecht gebruikt?
n april 2021 is de Wet uitbreiding slachtofferrechten aangenomen waardoor verdachten van ernstige zeden- en geweldsmisdrijven voortaan verplicht zijn om aanwezig te zijn bij hun rechtszaak en de uitspraak. Ook moeten zij naar de slachtofferverklaring luisteren.

Bestaat spreekrecht ook in het buitenland?
Ja. Onder meer in Groot-Brittannië, Finland, Ierland, Nieuw-Zeeland, Canada en in bepaalde Amerikaanse staten bestaat ook een vorm van spreekrecht.

Hulp bij spreekrecht als slachtoffer of nabestaande
Ben jij slachtoffer of nabestaande en wil je gebruikmaken van jouw spreekrecht, of overweeg je dit? Je staat er niet alleen voor. Slachtofferhulp Nederland voorziet jou van de nodige informatie en begeleidt jou desgewenst in het hele proces. Ook kan een slachtofferadvocaat van het Landelijk Advocatennetwerk Geweld- en Zedenslachtoffers (LANGZS) je hierbij mogelijk helpen.

Bron: Slachtofferwijzer >>

[Auteur]

Reacties