Petra (53): “Omdat zijn vrouw MS had, wilde mijn collega met mij naar bed”
Grensoverschrijdend gedrag is – helaas – van alle tijden en daarom iets waar we het over moeten blijven hebben. Als les voor daders, als steun voor slachtoffers. Omdat victim blaming écht moet stoppen. In de wekelijkse rubriek ‘Waarom heb ik toen niets gezegd?’ delen lezeressen grensoverschrijdende situaties waarin ze verstijfden. Deze week Petra (53) die seksuele intimidatie meemaakte op de werkvloer.
“Joris en ik zitten samen achter de computer. Hij droeg me ineens op om over te werken. Dat gebeurt nooit. Ik voel zijn lijf, dat akelig dichtbij het mijne zit en steeds dichterbij lijkt te komen. Terwijl we samen een nieuw programma installeren – iets wat plotseling met spoed moest gebeuren – begint Joris over zijn vrouw. ‘Ze heeft MS’, vertelt hij me meelijwekkend. ‘We hebben geen seks meer. Ik mis het heel erg.’ Ik voel hoe mijn maag zich samenkrimpt. Wat zijn Joris’ bedoelingen? ‘Ik zoek iemand waar ik dat mee kan doen’, vervolgt Joris. ‘Iemand die ik goed ken. Zoals jij. Je weet toch dat ik heel goed bevriend met de baas ben?’ Ik zeg geen woord. Ik voel me vies en in de val gelokt. Hoe kom ik hier weg?”
Een hand langs mijn borsten
“In het bedrijf waar ik enkele jaren geleden werkte, was ik de enige vrouw. ‘Hé typmiep’, werd er steevast naar me geroepen als ik op kantoor verscheen. ‘Ben je dit weekend nog van bil gegaan?’ Ik vond het vreselijk, de neerbuigende opmerkingen en het seksuele sfeertje, maar ik durfde er niets van te zeggen. Vaak negeerde ik de opmerkingen, deed ik alsof ik het niet hoorde. Nu denk ik vaak: ik had gewoon moeten zeggen dat ze hun mond moesten houden.
Joris deed nooit mee met het ordinaire geroep. Hij was juist mijn baken binnen het bedrijf. Mijn baas kon behoorlijk uit zijn slof schieten. Als een van zijn beste vrienden wist Joris hem altijd te kalmeren en vaak nam hij het voor me op. Toch viel het me op dat hij steeds vaker heel dichtbij me kwam. Hij liep vlak achter me langs, raakte me zachtjes aan of streek met zijn hand langs mijn borsten. Ik verstijfde op zo’n moment en durfde er niets van te zeggen. Het gebeurde toch vast per ongeluk? Toen hij plotseling voorstelde – nee – verkondigde dat ik samen met hem moest overwerken, was ik op mijn hoede.
Ik had die baan echt nodig
Ik praatte mezelf de hele dag in dat ik niets achter zijn gedrag moest zoeken en dat ik hem niet mocht wantrouwen. Toen hij over zijn vrouw en over een seksmaatje begon, gingen alle alarmbellen af. Ik had moeten zeggen dat ik niet gediend was van dat soort privé-informatie, maar wederom bevroor ik. Zeker toen Joris meermaals benadrukte hoe goed hij bevriend was met onze baas, durfde ik geen woord tegen hem in te brengen. Hij zei het niet zo expliciet, maar ik voelde aan alles dat het een dreigement was: denk maar niet dat je tegen me in kunt gaan, ik heb macht en kan je zo uit het bedrijf laten zetten.
Hij wist dat ik me dat niet kon permitteren. Als alleenstaande moeder met drie kinderen had ik iedere cent nodig. Misschien bleef ik daarom ook wel zo lang bij een bedrijf werken waar seksuele intimidatie en denigrerende opmerkingen aan de orde van de dag waren.
Steeds meer fouten maken
Terwijl Joris steeds meer uitweidde over zijn seksuele behoeftes, bedacht ik godzijdank een uitweg waarmee ik geen stampij hoefde te maken of mijn baan op het spel zette. In een paar zinnen berichtte ik mijn nieuwe vriend dat mijn collega het op me gemunt had en dat hij me moest komen redden. Nog geen tien minuten later werd er op de deur gebonsd. ‘Wat doet hij nou hier?’, vroeg Joris, niet echt geamuseerd van het gezelschap.
Ik verzon dat mijn vriend ‘toevallig in de buurt was’. Plotseling sloeg Joris helemaal om. Weg was zijn vriendelijke houding naar mij. Sterker nog, het overwerken was ineens niet meer nodig. Ik kon gaan. Dat bevestigde voor mij dat hij maar één reden had om met mij op kantoor te willen blijven. Die ene avond en de andere seksuele opmerkingen van mijn collega’s maakten me zo ongemakkelijk dat ik steeds meer fouten maakte op de werkvloer en binnen een maand uit het bedrijf werd gebonjourd. Financieel was dat even ingewikkeld, maar als ik nu terugkijk was het maar goed ook.
Lag het aan mij?
De afgelopen jaren dacht ik nog vaak aan het incident. Gek genoeg nam ik het mezelf lang kwalijk. Had ik iets gedaan waardoor ik Joris een verkeerde indruk van onze band had gegeven? Was ik te uitdagend gekleed? En waarom had ik niet gewoon korte metten gemaakt met dit ongepaste gedrag van mijn collega’s? Ik had hem een klap moeten geven toen hij langs mijn borsten streek; ik had hem moeten zeggen dat hij zijn seksuele behoeftes maar met zijn vrouw moest bespreken.
Hoe meer ik erover praat met vriendinnen, hoe meer ik ontdek dat het niet aan mij lag. Dat werd maar weer bevestigd toen het nieuws naar buiten kwam over grensoverschrijdend gedrag bij The Voice. Het laat zien hoe venijnig machtsmisbruik is. Ik hoop dan ook dat mannen, vooral mannen in machtsposities, zien hoe voorzichtig ze met hun positie moeten omgaan. Doe aan zelfreflectie, realiseer je in welke positie je zit en let op je gedrag. Geen enkele functieomschrijving kan het goedpraten dat je je respectloos gedraagt tegenover anderen.”
Bron: Libelle >>
