Kim Koumans (39) werd jarenlang misbruikt in de danswereld: ‘Ze deden niets. Niemand greep in’
Ruim twintig jaar danste Kim Koumans (39) op topniveau, en al die jaren – en de jaren ervoor – werd ze gekleineerd en misbruikt. “De eerste keer staat in mijn geheugen gegrift. Ergens had ik aangevoeld dat zoiets ging gebeuren, want ze had me tijdens lessen al vaak betast aan mijn billen en borsten.” Nu komt Kim met haar verhaal naar buiten en strijdt voor verandering binnen de danswereld.
“Een roze balletpakje met zo’n smal bandje om mijn middel, witte schoentjes en roze beenwarmers. Vooral de kleding maakte indruk op me toen ik als kleuter op ballet ging. Mijn moeder had zelf altijd gedanst en het leek haar leuk voor mij. Eerlijk gezegd weet ik niet echt of ik het wel leuk vond, maar ik werd er al vrij snel fanatiek in. Ik was een gedreven kind en stond in no time uren in de balletzaal. Ik deed aan klassiek ballet en jazzballet, later aan moderne dans en ik was heel muzikaal. Als kind kon ik met mijn roze walkman op heerlijk verdwijnen in mijn eigen wereld, bewegend voor de spiegel op Madonna of Mel & Kim.
‘Extra eng is hoe ze zich profileren: het ene moment zitten ze aan je, het volgende moment geven ze je een vest omdat het koud is’
Eindeloos luisterde ik naar Gloria Estefan and the Miami Sound Machine, bedacht ik danspasjes op Dr. Beat of Conga. Als we op school een uitvoering hadden, verzon ik voor mijn vriendinnen en mij een hele choreografie. Toen ik een jaar of elf was, moest ik van mijn ouders op stijldansen, zoals veel kinderen in die tijd. Dat was goed voor je algemene ontwikkeling, vonden ze. Ik had amper brons binnen – het eerste niveau – of ik werd eruit gepikt door een dansdocente. Zij zag iets in me en begon me privéles te geven in latin dance.
Latin dance is Latijns-Amerikaans wedstrijddansen met vijf dansen: de chachacha, de samba, de rumba, de jive en de paso doble. Elke dans is totaal verschillend qua karakter en muziek, geeft een andere emotie. Mijn favoriet was de samba, die draait om vrolijkheid, blij zijn en feest. Mijn trainster stoomde me in korte tijd klaar voor wedstrijddansen. Ik moest enorm veel informatie verwerken en snel leren.”
Denigrerend
“De eerste keer staat in mijn geheugen gegrift. Ik was twaalf en moest een wedstrijdjurk passen op het toilet van de dansschool. Elke tegel en groef van die ruimte kan ik nog voor me halen. De grote spiegels links, de wc-hokjes rechts en de wasbakken ernaast… Ik keek mezelf naakt aan in de spiegel terwijl mijn trainster me met die jurk hielp en me opeens van achteren greep en misbruikte. Zo stevig, dat ik bijna werd opgetild, mijn benen vlogen een stukje omhoog. Ergens had ik aangevoeld dat zoiets ging gebeuren, want ze had me tijdens de lessen al vaak betast aan mijn billen en borsten.
Ik klapte dicht, bevroor volledig. Dat is altijd mijn mechanisme geweest. Ik vertelde het aan niemand. Ze was mijn docent, ik keek tegen haar op en ik voelde me machteloos en bang. Daarna bleef het misbruik doorgaan. Niet elke les, want ze moest wel gelegenheid hebben. Als we als laatsten over waren in de dansschool, gebeurde het. Of als we op andere plekken alleen waren. We praatten er niet over. Ik was loyaal aan haar, want je wordt een soort familie als je zo vaak bij elkaar bent.
Mijn trainster was mijn ‘dansmoeder’, zo noemen ze dat in de wereld van latin dance. Het is een soort familiestructuur met ‘dansouders’ – de trainers – en hun ‘danskinderen’, de leerlingen. De trainers van jouw trainers zijn dan weer je ‘dansgrootouders’. Incestueus lijkt ’t. Toen ik langer danste, kwam ik erachter dat meer dansers werden misbruikt, meisjes en jongens. Niet alleen seksueel gaat het mis, dansers worden ook denigrerend toegesproken. We moesten continu op de weegschaal staan en waren nooit dun genoeg.
Russische, Poolse en Hongaarse trainers kwamen naar Nederland en die hadden meer spartaanse methoden. Een Oekraïense trainer sloeg je met een stok op je knieën als je die niet genoeg naar achteren strekte, ze schreeuwden tegen me. Ik was als kind niet snel onder de indruk, was best hard en pikte veel. Daardoor gingen ze alleen maar verder. ‘Dikke koe!’ terwijl ik nooit meer dan 45 kilo woog, ‘You are shit, you fat ass’, ‘Je bent niets’. Niemand praatte er buiten de danswereld over, ook andere dansers en trainers niet die ik hierover tijdens mijn jaren in de dans sprak.”
Robotstand
“Het seksuele misbruik vond ik het ergst. Mensen die in je lichaam zitten, je aanranden… Ik krijg liever een klap of gescheld over me heen dan dat. Niet alleen die trainster heeft me misbruikt, ook anderen – ook mannen – hebben dat gedaan in mijn loopbaan in de latin dance. Internationale trainers die je een paar keer per jaar zag en daarna telefoonseks wilden. Sommigen misbruikten me tijdens trainingsweekenden en toernooien.
De vrouwen waren net zo erg als de mannen, extra eng daaraan vind ik dat ze zich als een soort moeder profileerden; het ene moment zitten ze aan je, het volgende moment geven ze je een vest omdat het koud is. Ik weet ook nog hoe ik van een trainer naakt, in alleen een string op danshakken moest dansen. Alleen zo waren zogenaamd mijn bewegingen goed zichtbaar. Achteraf werd gezegd dat er een camera had gehangen en werd ik gechanteerd. Toen was ik al in de dertig, maar nog steeds verzette ik me niet, was ik verlamd door angst.
Nu nog worstel ik ermee: waarom zei ik niet gewoon nee? Maar als je het zelf niet hebt meegemaakt, is niet uit te leggen hoe machtsposities in zo’n geïsoleerde wereld werken. Er werd niet over gesproken en het was vanaf zo jong ‘gewoon’ voor mij. Als kind voelde ik al vaak dat een dansleraar een erectie had als hij mij vastpakte om een beweging te laten zien. Ik was als jong meisje in een soort robotstand overgegaan en bleef het ondergaan.
Ondertussen ging ik snel naar de top van de latin dance. Ik was er perfect voor: klein en tenger, ik had door mijn roots een donker uiterlijk – wat goed past bij latin dance – en kon dansen. Genieten van mijn succes deed ik niet. Daarvoor waren de verwachtingen te hoog en was het drillen te heftig. Ik heb geprobeerd mensen in de danswereld in vertrouwen te nemen over het schelden, het kleineren en het misbruik, maar ze deden niets. Niemand greep in. Ik denk omdat zij ook vastzitten in die wereld.”
Alcohol en cocaïne
“Momenteel steunen veel trainers me in stilte, ze laten me via privéberichten weten dat ze achter me staan, maar nog steeds wordt het niet uitgesproken. De trainers die zich misdragen hebben macht, ze zijn een soort Hollywoodsterren en zitten vaak in jury’s, dus je danscarrière hangt van hen af.
Waarom er zo veel misbruik in de danswereld voorkomt? Een combinatie van oorzaken denk ik: geen gedragsregels, dubbele petten en machtsposities, en geen onafhankelijke of helemaal geen meldpunten. Er zijn geen kleedkamers, je moet je omkleden waar iedereen bij is. Vaak is er niemand bij als je les krijgt. Je traint veel solo, want je kunt geen goed danspaar vormen als je individueel niet goed onderlegd blijft.
Maar zelfs tijdens gezamenlijke lessen met mijn danspartner of als er tegelijkertijd ook andere lessen in de ruimte bezig waren, gebeurde er van alles. Dat dat kan, komt doordat het zo’n geïsoleerde wereld is, dans op hoog niveau. Dat misbruik gebeurt niet tijdens de gezellige vrije dansavondjes voor amateurs. Verder gaat het in de latin dance te veel om seks en uiterlijk, vrouwen zijn seksobjecten. Het is bijna normaal om in je kruis of bij je borsten te worden gegrepen. Sowieso word je bij dansen automatisch continu aangeraakt, dan vervagen grenzen.
Bovendien werd er veel alcohol gedronken op dansscholen en op party’s van danswedstrijden zag ik als kind de volwassenen cocaïne snuiven. Zelf heb ik nooit drugs en alcohol aangeraakt, maar de hele setting is dus onveilig. Daarom moet de danscultuur helemaal anders en niet alleen in de latin dance, want ook over andere dans-vormen krijg ik veel meldingen binnen.”
Bron: Flair Online >>
