- Dit onderwerp bevat 15 reacties, 3 deelnemers, en is laatst geüpdatet op 07/11/2020 om 20:42 door Luka.
-
Reacties
-
Zelfbeschadiging
Zelfbeschadiging is een uiting van psychische pijn, boosheid of verdriet. Het betekent dat je verwondingen of letsel aan je eigen huid of lichaam toebrengt, zonder dat je daarbij de intentie hebt je leven te willen beëindigen.
Vormen van zelfbeschadiging zijn snijden, krassen, krabben, branden, haren trekken, hoofdbonken, schadelijke stoffen innemen, of voorwerpen in het lichaam brengen. Andere termen die je kunt tegenkomen in plaats van de term zelfbeschadiging zijn ‘zelfverwonding’, ‘zelfverminking’, ‘auto-agressie’ en ‘automutilatie’.
Uit internationale cijfers blijkt dat 17.2% van de jongeren, 13.4% van de jongvolwassenen en 5.5% van de volwassenen zichzelf beschadigt. Uit cijfers van VeiligheidNL blijkt dat 15.000 mensen in 2015 op de spoedeisende hulp werden behandeld voor letsel nadat zij zichzelf beschadigd hadden. Ruim tweederde hiervan is vrouw.
Lees hier ook over:
- Oorzaken zelfbeschadiging
- Stoppen met zelfbeschadiging
- Hulp bij stoppen met zelfbeschadiging
- Informatie voor familie en naasten
Bron: wijzijnmind.nl
Men Struggle With Self-Harm Too
I thought I knew what self harm looked like. I thought it was streams of tears, running mascara and rage. I thought it was teenage angst turned sour. I thought it was for people visibly falling apart, for people hitting rock bottom.
I didn’t think I would struggle with self-harm as a 33-year-old man. Third time father, happily married with a decent job. I didn’t think it was calm, borderline emotionless, with an almost scientific curiousness.
But it is. Or rather, it can be. Because it’s me. I am not an “attention-seeking 15-year-old” or any of the other painful generalizations there are. I’m an adult. I’m a man. Aren’t I?
Seksueel misbruik en automutileren
Seksueel misbruik plaatst je als kind in een positie van machteloosheid. Je kunt je niet verweren omdat de volwassene (of soms het oudere kind) de macht heeft en jou volledig onderdrukt. De dader heeft er groot belang bij dat jij niet gaat praten. Dat je je onderwerpt en overgeeft. Dat kan op allerlei manieren, van grof geweld tot verfijnde manipulatie, van dreigementen tot het ‘medeplichtig maken’ van het kind.Je autonomie heroveren
Automutilatie kan een (wanhopige) manier zijn om je autonomie te heroveren. Dit is iets waar jij controle over kunt hebben. Soms is het een signaal naar buiten toe. Als je op zichtbare plekken snijdt, hoop je misschien dat iemand het opmerkt en dat je hulp krijgt. Soms is het jouw eigen geheim, een wereld waar niemand bij mag. Een plek waar alleen jij van weet en ervaar je daar een soort controle.Automutilatie heeft een doel!
In de hulpverlening gaat men er doorgaans van uit dat het stoppen van het automutilerend gedrag de eerste stap is. Hiermee gaat men voorbij aan het feit dat het gedrag een doel heeft. Het is een symptoom, geen stoornis. Het is een poging om iets op te lossen, hoe onhandig en schadelijk ook. Een andere manier om met automutileren om te gaan is, om te kijken welk doel het gedrag dient en dat op te lossen.Onderzoek wat het doel van de automutilatie is
Wanneer je het doel van het automutileren bij die persoon, want het betekent niet voor iedereen hetzelfde kunt achterhalen, kun je gericht kijken naar andere manieren om hetzelfde te bereiken. Manieren die niet (of minder) schadelijk zijn voor de gezondheid.Mogelijke doelen van automutileren
Ik verken hieronder een aantal mogelijke doelen van automutileren en doe suggesties voor vervangende handelingen/mogelijkheden om de spanning op te lossen.Gaat het om bestraffen?
Bij straf hoort pijn. Je kunt jezelf te pijnigen op manieren die geen schade doen aan je lijf, zoals je handen in een bak met ijsblokjes steken. Doe dat lang genoeg en als je ze eruit haalt zullen ze nog een poos pijn doen.Gaat het om voelen dat je leeft?
Sport kan een uitkomst bieden, heel hard lopen of fietsen bijvoorbeeld (pas op: extreem veel sporten kan juist weer een risico opleveren). Extreme sporten waarbij veel adrenaline vrijkomt kan je een gevoel geven dat je leeft en kan automutilatie vervangen.Vlucht je voor gedachten, herbelevingen en paniek?
Ademhalingsoefeningen kunnen je daar bij helpen, mindfulness of andere aandachtsoefeningen. Je kunt ook kijken of afleiding soelaas biedt. Zit je in een herbeleving of dreig je daar naar toe te gaan? Neem heel bewust je omgeving waar. Welke kleur heeft je stoel? Hoe groot is het patroon op je kleding.Ben je gedissocieerd?
Ben je letterlijk uit je lijf? Ga heel bewust voelen hoe je zit, elke zenuw elke spier. Of neem een huisdier/hulphond. Huisdieren zijn in wisselende mate gevoelig voor paniek en dissociatie en kunnen enorm helpen doordat ze oordeelvrij aanwezig zijn. Hulphonden zijn speciaal getraind (op maat) om dissociatie te herkennen en kunnen leren om jou weer terug te brengen.Andere oplossingen ipv automutilatie geven je rust en ruimte
Door te experimenteren met andere oplossingen voor hetzelfde probleem, kom je uiteindelijk bij een manier die werkt voor jou. Een manier die de cyclus van zelfbeschadiging doorbreekt en die je de rust en ruimte geeft. Dat geeft je de tijd om te gaan werken aan het echte probleem.Het probleem achter de automutilatie aanpakken
De automutilatie deed je ergens voor. Dat is het stuk wat je op te lossen hebt. Als je dat oplost verdwijnt uiteindelijk de noodzaak om jezelf te beschadigen. Het aanpakken van je verleden van seksueel misbruik kan je helpen om de regie over je eigen leven weer in handen te krijgen.Kenza sneed zichzelf: ‘Stiekem hoopte ik dat iemand het zou ontdekken’
Jezelf snijden om maar wat te voelen. Of om even helemaal niets te voelen. Naar schatting doet 1 op de 6 jongeren het weleens. Sommigen willen met blogs, vlogs en voorlichting zelfbeschadiging uit de taboesfeer halen. Maar hun online foto’s en filmpjes werpen ook de vraag op of ze hiermee niet juist anderen op een idee brengen. “Het is een overlevingsstrategie, niet per se een roep om aandacht.”
Ze was 11 jaar, ongelukkig, alleen en verdrietig. Naar de buitenwereld toe gedroeg ze zich ‘gewoon’ of ‘blij’. Vanbinnen was ze boos en de nare gevoelens kropten zich op. “Op een dag sneed ik mijzelf. Ik dacht dat ik enige op de wereld was die zoiets deed en dat ik knettergek was. Maar voor heel even stopten al die negatieve gedachten en werd het rustig in mijn hoofd.”
Nicole ter Moche is inmiddels 27 jaar, moeder van een kind en oprichter van Zebra Voorlichting. Een stichting in oprichting die lotgenoten, familie, artsen en verpleegkundigen voorlicht over zelfbeschadiging. Steeds meer jongeren die zichzelf snijden, blijkt uit een rondgang op internet, bloggen en vloggen openlijk over de verminkingen die ze zichzelf aan doen.
De oorzaak van automutilatie verschilt per geval. Sommigen kampen met een depressie, anderen met angsten als gevolg van een trauma als seksueel misbruik of hebben een psychische stoornis. Snijden geeft dan rust of een gevoel van controle, vertelt psycholoog Dominique Maciejewski. Zij voegt eraan toe dat snijden nooit als doel heeft dood te willen, al is er onder mensen die zichzelf beschadigen wel een grotere kans op zelfmoord.
Het uit de taboesfeer halen van zelfbeschadiging is nodig, vindt ervaringsdeskundige Nicole. “Jongeren die zichzelf beschadigen durven er niet over te praten. Veel mensen, is mijn ervaring, denken dat mensen zichzelf snijden omdat ze aandacht willen. Zelfs hulpverleners.”
Zij denkt niet dat de foto’s van armen vol krassen en benen vol littekens jongeren juist aanzet tot dit gedrag. “Ik vergelijk het soms met die pro-anorexiasites. Jongeren kijken daarnaar, sommigen gaan misschien een paar dagen niet eten, maar de meesten zullen daarna weer ‘gewoon’ gaan doen.” Bovendien, zegt ze: “Toen ik begon, had je dat hele sociale media gebeuren nog niet. En toch deed ik het.”
Maciejewski vindt het goed daar er blogs en fora zijn waarop ervaringen uitgewisseld kunnen worden. Plaatjes op Instagram van wonden vindt ze wel gevaarlijk. “Dat kan mensen er toe zetten zichzelf te snijden of ze op nieuwe ideeën brengen om zichzelf te verwonden. Ergens is het ook vreemd dat blote vrouwenborsten van sociale media sites worden verwijderd maar dat deze plaatjes wel worden toegelaten.”
Kenza (22): ‘Jezelf snijden is geen schreeuw om aandacht. Oordeel niet, maar luister’
Een mooie jonge vrouw met lange, blonde haren, een open en eerlijke blik en een linkerarm die van boven tot onder vol littekens zit. Littekens die inmiddels bij haar horen en waarvoor ze zich niet wil schamen. “Mijn lichaam is goed zoals het nu is. Met streepjes, zonder streepjes. Ik woon in mijn huid en dan kun je het maar beter liefhebben dan haten.”
Kenza is student geschiedenis aan de universiteit en kampt al tien jaar met depressie en zelfbeschadiging. Op haar twaalfde begon ze met snijden. “Ik weet het nog heel goed. Het was maandagavond, ik zat boven in de badkamer en mijn ouders waren beneden. Ze hadden ruzie over mij. Over iets onbenulligs. Ik zat op die badkamer en ineens zette ik een schaartje in mijn huid. Ik dacht er niet over na. Op de een of andere manier vond ik mezelf te veel. Ik had bedacht dat ik een probleem was. En ik moest gestraft worden. Het snijden zelf gaf mij niet per se een opgelucht gevoel, maar bracht eerder een soort van rust. Nu was het goed. Nu kon ik weer verder. Ik en de wereld stonden quitte.”
Ze probeerde haar littekens en het snijden voor iedereen verborgen te houden. Haar geheim. “Maar stiekem, heel stiekem, hoopte ik dat iemand het ontdekte zodat ik alles niet meer in mijn eentje hoefde te verdragen.” Uiteindelijk ontdekte een docent op de middelbare school haar littekens. Die waarschuwde een afdelingsleider “en toen ben ik in de wereld van de geestelijke gezondheidszorg terecht gekomen”.
Daar is ze door allerlei therapeuten gezien en gehoord. “Ik heb veel therapeuten gehad, een paar goede mensen, enige prutsers en vaak mensen die niet wisten wat ze met mij aan moesten. Mensen die bang waren voor mijn problemen omdat mijn zelfbeschadiging zo heftig was. Gelukkig heb ik veel goede vriendinnen die mij door dik en dun steunen en daar dank ik God op mijn blote knieën voor.”
Kenza is heel actief op social media. Ze heeft vlogs gemaakt over de eetstoornis die ze een tijd heeft gehad, over het seksueel misbruik in haar jeugd en over hoe mensen haar benaderen. In een filmpje op YouTube somt ze de verwijten aan haar adres op als mensen de littekens op haar arm zien: engerd, aandachtstrekker, dom wijf, psychopaat. Allemaal aannames die pijn doen, vertelt ze.
Onder @stronglikeafighter op Instagram (11.600 volgers) en op Facebook (875 likes) deelt Kenza haar goede en minder goede dagen. Soms op confronterende wijze (‘ik ben breekbaar, slachtoffer, kapot’ en ‘soms neemt de verwarring het over’), soms met kracht (‘je hoeft niet te blijven wie je bent’).
“Ik ben ooit begonnen met een soort fitgirl-account voor mensen die net als ik toen bezig waren met clean eating en trainen met gewichten. Ik postte blije dingen, recepten en was het meisje dat fit en gezond was maar op een gegeven moment kon ik het niet meer. Hoe kon ik op dat schermpje een blij, fit, vrolijk meisje zijn terwijl ik het zelf zo zwaar had? Langzaam ben ik meer over mijzelf gaan loslaten.”
Daarnaast wil ze op deze manier ook het taboe op zelfbeschadiging doorbreken. “Ik wil dat er over gepraat kan worden. Ik wil dat er begrip is.” Sinds kort is ze, ‘dankzij twee fantastische psychiaters’, helemaal gestopt met snijden. “Ik doe dit zelf maar die steun die ik krijg via social media, dat is echt mooi om te zien. Zelfbeschadiging is een groot probleem dat je vaak niet in je eentje kan oplossen.”
Hoeveel jongeren zichzelf beschadigen, is lastig te zeggen. Het Nederlands Jeugdinstituut heeft het over één op de tien middelbare scholieren, gebaseerd op een onderzoek van tien jaar geleden. Volgens de meest recente van cijfers, uit 2012, van Veiligheid.nl worden gemiddeld 3600 jongeren tot 25 jaar jaarlijks in het ziekenhuis behandeld voor verwondingen door zelfbeschadiging. Een kwart daarvan heeft zich verminkt met een scherp voorwerp.
Psycholoog Dominique Maciejewski zegt dat uit internationaal onderzoek blijkt dat 15 tot 20 procent van de adolescenten zich wel eens gesneden of gekrast heeft. “Het komt vaker voor dan je denkt, alleen durven veel jongeren niet om hulp te vragen.” Ze denkt dat dit door stigmatisering komt. “Het wordt gezien als aanstellerig gedrag.”
Wat de behandeling van zelfbeschadiging lastig maakt, is dat er zo weinig over bekend is. Sinds twee jaar geldt het binnen de psychiatrie pas als ‘zelfstandige conditie’. Daarvoor werd het alleen als symptoom van de persoonlijkheidsstoornis borderline gezien. “Er is veel meer onderzoek naar zelfbeschadiging nodig.”
Door het gebrek aan kennis krijgen mensen die zichzelf snijden niet altijd de goede hulp. Nicole van Stichting Zebra Voorlichting is acht van de tien keer onverdoofd gehecht in het ziekenhuis. Marcia Kroes, die hieronder haar verhaal vertelt, heeft de dezelfde ervaring. “Ik herinner mij een schreeuwende arts die zei dat hij zijn verdoving niet aan mij ging verspillen.” Niet ondenkbaar, vindt Maciejewski: “Er is veel onbekendheid over het zelfbeschadiging. Ook op de eerste hulp. Sommige hulpverleners stigmatiseren ook en vinden het aanstellerij. Dus ook dat er onverdoofd gehecht is, zou kunnen.”
Marcia Kroes (47): ‘Als ik een foto zie van iemand die zich heeft gesneden, komt dat verlangen terug’
Ze was een jaar of 5, 6 toen ze zichzelf pijn deed. “Knijpen, kleine wondjes maken. Toen ik tien jaar was ging dat over in krassen en niet veel later in snijden. Je huid opgesneden zien worden, het bloed zien stromen, het was fijn en gaf rust.”
Marcia heeft een lange geschiedenis van automutilatie achter de rug. Vijftig keer moest ze naar de Eerste Hulp van een ziekenhuis om gehecht te worden. Een nare ervaring maar niet vanwege de diepe wonden die ze met name aanbracht op haar benen. “Eén keer ben ik daar aardig behandeld. Meestal reageerden verpleegkundigen boos omdat ik ze extra werk gaf en zeiden ze dat ze hun tijd liever besteedden aan ‘echte patiënten’. “Mensen snappen automutilatie niet. Zijn onwetend.”
Marcia groeide op met een aan alcohol verslaafde moeder en een vader die, als hij er was, gewelddadig was. “Ik heb altijd voor mijn moeder gezorgd en gedacht dat haar verslaving mijn schuld was.” Het maakte van haar “een eenzaam meisje dat heel ongelukkig was”. Zichzelf pijn doen haalde voor even alle stress weg. “Maar die rust was altijd maar voor heel even.”
Haar littekens heeft ze nooit verborgen gehouden voor de buitenwereld. “Wel droeg ik soms een zwarte trui zodat je de bloedende wonden niet goed kon zien.” Niemand greep volgens haar in. “Mijn familie werd boos, op school zeiden ze alleen dat ik er mee moest stoppen.”
Op haar twaalfde kwam ze wel een keer in contact met het Riagg, een instelling voor geestelijke gezondheidszorg in die tijd. “Dat was er in de categorie ‘kopje thee drinken en dan gaat het wel weer’. Ik had daar niets aan.” Toen ze 22 was, ‘crashte’ Marcia. “Ik trok mij steeds meer terug op mijn kamer, ging niet meer naar college. Mijn huisgenoten hebben toen de GGZ gebeld.”
Er volgden jaren van therapie en talloze psychische diagnoses. Het snijden ging echter door. Bij een stichting voor lotgenoten kwam ze voor het eerst ‘in een warm bad’. Ze begrepen mij. Snapten dat snijden een uiting van mijn trauma is.”
De laatste automutilatie is nu een jaar geleden. “Ik heb voor het eerst echt goede hulp van een traumapsycholoog.” De verleiding om te snijden blijft op de loer liggen. “Als ik een plaatje zie van littekens of iemand die zichzelf snijdt, komt dat verlangen weer terug.” Net als op momenten van veel stress.
Dat met name jonge meiden die zich snijden hiervan foto’s delen op sociale media vindt Marcia heel kwalijk. “Jonge meiden steken elkaar aan in een groep. En dan wordt zo’n bericht geliked en toegejuicht terwijl jezelf snijden niet iets positiefs is. Het betekent dat je jezelf waardeloos vindt.”
Wat wel helpt, zegt Nicole, is vragen stellen en vragen: waarom doet iemand dit? Psychologe Maciejewski: “Het behandeltraject is er ook op gericht het ‘waarom’ te achterhalen. Het heeft geen zin om iemand te bestempelen als aansteller of te eisen dat iemand met snijden stopt. Dat kan zelfs averechts werken.” Nicole: “Ouders zijn soms geneigd om het gedrag te willen controleren en halen dan soms alle scherpe voorwerpen in een huis weg. Maar daarmee geven ze een kind het gevoel het niet te vertrouwen.”
Nog een goede hulpmethode is het maken van een zogeheten ‘coping box’ zegt Maciejewski. Dit is een doos met daarin bijvoorbeeld foto’s waar je blij van wordt of een lijst met dingen die je vrolijk maken of een briefje met het advies: ga eerst tien minuten heel hard rennen voordat je jezelf snijdt. “Uiteindelijk gaat het om omgaan met negatieve gevoelens en een alternatieve uitlaatklep vinden.”
Lastig is dat wel, beaamt ze. Niet voor niets komen sommige mensen pas na tien of twintig jaar van het snijden af. “Op korte termijn is het een oplossing voor al die opgebouwde spanning. Daardoor werkt het zo en daardoor is het zo verslavend.”
Nicole heeft zichzelf inmiddels al vijf jaar niet meer gesneden. Haar advies aan ouders en familieleden? “Word geen hulpverlener, maar blijf ouder en blijf leuke dingen doen met je kind. Vraag bijvoorbeeld ook eens naar vriendjes of dingen die op school zijn gebeurd. Steun en liefde is wat je nodig hebt.”
Bron: RTL Nieuws >>
Waarom het verbieden van zelfverwonding zelden werkt
In verschillende residentiële afdelingen waar ik verbleef, onder andere twee paaz-afdelingen, werd zelfverwonding verboden. Ze werkten er met een systeem van ‘gele kaarten’. Verwondde je jezelf één keer, dan kreeg je een gele kaart. De tweede keer had je een rode kaart aan je been, en werd je op ontslag gestuurd. Door het gedrag te verbieden, dacht men dat ik het niet meer zou doen. Wat dus niet werkte.
Ik verwondde mezelf en biechtte dit met veel schaamte op aan een verpleegkundige. Ze zei letterlijk: ‘als je aandacht nodig hebt, kom het gewoon zeggen.’ Ik was verbouwereerd en stamelde dat zelfverwonding veel functies kan hebben. Zoals het zichzelf afreageren, zelfbestraffing, psychische pijn omzetten in lichamelijke,…’ Ze zei: ‘ik werk hier al dertig jaar en weet dat jullie dit puur voor de aandacht doen.’ Dit kwetste me enorm.
Voortaan ging ik mezelf dus stiekem verwonden. Ik schaamde me teveel en wilde geen dergelijke reacties meer krijgen, of op ontslag gestuurd worden. Dus ik deed het in het geniep. De wonden liet ik niet verzorgen, waardoor ze lelijk infecteerden, en ik zorgde niet voor mezelf. De schaamte en het schuldgevoel waren zo groot. Verdiende ik wel dat verpleegkundigen hun tijd in mij staken? Verdiende ik hun zorg wel? En waarom werd ik als een aandachtzoeker afgeschilderd? De kennis over opzettelijke zelfverwonding was gering in deze instanties. Achteraf gezien heeft deze aanpak mij totaal niet geholpen. Ik ging mezelf enkel ernstiger verwonden, en voelde steeds meer schaamte om medische en psychologische hulp te zoeken.
Tijdens een volgende opname op diezelfde afdeling, luidde het dreigement dat ik ‘in de isoleercel zou belanden als ik mezelf nog sneed.’ Opnieuw ging ik het stiekem doen. De drang was zo groot en als het bij hulpverlening niet bespreekbaar was, dan loste ik het wel op mijn manier op. Het was een eenzame periode. Ik was opgenomen om hulp te krijgen, maar die ondersteuning was er gewoon niet voldoende. Of niet op de manier die ik nodig had.
Achteraf gezien ben ik best wel kwaad. Ik had nood aan een ander beleid. Ik had geen baat bij stigmatiserende reacties over mensen die zichzelf verwonden. Ik had geen nood aan gebrekkige wondzorg omdat ik ‘het toch zelf had gedaan.’ Ik had nood aan respect. Aan zorg.
Deze ervaring heeft me meer geschaad dan dat ik er baat bij had.
Gelukkig ben ik nu omringd door een team van hulpverleners die het anders aanpakt. Ze juichen zelfverwonding niet toe, maar ze verbieden het ook niet. Ze gaan samen met mij op zoek naar manieren hoe het anders kan. En dat helpt.
Bron: Verwonderd.be
Imke zag mensen snijden op Tumblr: “Misschien werkt het?”
Ik ken Imke (20) al sinds we bij elkaar op dansles zaten op de basisschool, maar we hebben het eigenlijk nooit open gehad over zelfbeschadiging, terwijl we allebei van elkaar weten dat we ermee geworsteld hebben. Daarom nodigde ik haar bij mij thuis uit, om te vragen hoe zij zelfbeschadiging ervaart en wat de dingen zijn die haar hebben geholpen.
Tessa: Hoe begon je met jezelf beschadigen?
Imke: Het is de eerste keer dat ik zo open over zoiets praat. Ik denk dat ik… (pauze) – Het ging niet goed met me, en toen ik zag plaatjes op Tumblr van mensen die zichzelf aan het snijden waren en verhalen erbij plaatsten. Dus ik dacht, ik weet nu nog niet hoe, maar misschien werkt het.De eerste keer was heel dubbel. Aan de ene kant voelde het fijn en kon ik mijn agressie kwijt. Aan de andere kant dacht ik ook: ik heb dit nu gedaan, maar hoe verstop ik het? Moet ik nu altijd lange mouwen dragen, of bijvoorbeeld armbandjes omdoen?
Ik dacht ook: ik heb dit uitgeprobeerd, dus we zullen zien hoe het verder gaat. En het ging op een negatieve manier verder. Op een gegeven moment dacht ik elke dag: ik moet dit nu doen, ik moet dit nu doen. Ik wist dat het niet hoorde, maar dat boeide me niet zoveel. Het gaf me namelijk wel, al was het tijdelijk, een goed gevoel.
Als je geen Tumblr had gehad, denk je dan dat je ooit begonnen was met jezelf beschadigen?
Ik denk het wel, omdat ik er ook in geïnteresseerd was geraakt omdat jij het aan mij had verteld. Ik voelde mezelf ook niet goed, en omdat ik wist dat jij er op deze manier mee omging, dacht ik: misschien is dit ook iets voor mij. Daardoor ging ik op zoek naar meer informatie en zo kwam ik op Tumblr terecht.Had je toen het op zijn ergst was het idee dat je er iets aan moest doen?
Nee, daar heb ik nooit aan gedacht. Als ik dit maar lang genoeg blijf doen, gaat het vanzelf een keer mis, dacht ik. Deze gedachte was op dat moment goed, omdat ik ook echt wilde stoppen met leven.Er waren ook momenten dat ik gewoon helemaal los ging. Het interesseerde me toen niet wat er zou gebeuren.
Hoe ging je om met de littekens op je armen, heb je ze al die tijd verborgen gehouden?
Ik vond het moeilijk, alles werd anders en afstandelijker. Ik kon niet meer gewoon van de badkamer naar boven lopen om me om te kleden, omdat ik bang was dat iedereen in huis het zou zien.In de zomers ging het steeds wat beter, dus dan was het makkelijker om korte mouwen te dragen, maar dat deed ik dan alleen in huis. Buiten was het nog moeilijk. Uiteindelijk heb ik dat wel gewoon gedaan: als het zo warm is heb je niet echt een keuze.
Dan is het makkelijker om te denken fuck it, ik draag gewoon korte mouwen. Ik had wel altijd het idee dat mensen staarden. Dus ik stond, als ik dan geen lange mouwen aanhad, wel vaak met mijn armen over elkaar heen gevouwen.
Ik heb er nooit reacties op gehad. Ik denk er wel nog altijd over na, en houd er rekening mij. Bij mijn oppasbaantje doe ik bijvoorbeeld altijd lange mouwen aan. Ik zorg in sommige situaties ook gewoon dat ik geen reacties kan krijgen.
Heb je het aan je ouders verteld?
Niet echt. Ik denk dat ze het gewoon op een gegeven moment gezien hebben, omdat ik binnen dus wel korte mouwen droeg. We hebben het er ook nooit echt over gehad.Ik denk ook niet dat het makkelijker was geweest als we het er wel over hadden gehad. Ik heb het altijd lastig gevonden om het met familie over dit soort dingen te hebben, omdat ze heel dichtbij staan. Dan is het toch makkelijker om het er met een therapeut over te hebben, waar je geen persoonlijke band mee hebt.
Wat was het moment waarop het beter ging met zelfbeschadiging?
Toen ik in therapie ging. Dat hielp wel. Ik ging er toen steeds meer over praten en beter bijhouden. Ik leerde hoe ik zelfbeschadiging tegen kon gaan, hoe ik mezelf kon afleiden en meer van dat soort dingen. Voor mij werkte het bijvoorbeeld heel goed om op mijn armen te tekenen, in plaats van snijden.Ik teken op mijn armen
In het begin was het moeilijk. Ik gaf snel op als ik het gevoel had dat het niet hielp. Dan was ik op mijn armen aan het tekenen en dan dacht ik toch op een gegeven moment: dit helpt niet, en dan pakte ik er alsnog een mesje bij.
Ook een boek lezen helpt. Dan dook ik heel erg in het verhaal en dat bood afleiding. Daarnaast keek ik eindeloos filmpjes. Ik was niet bezig met bewust kijken, maar de tijd uitzitten. Ik dacht dan: ik kijk er nog een, en nog een, en nog een.
Daarnaast gaf mijn psycholoog aan dat ik altijd mag bellen, mocht ik de behoefte voelen om mezelf te snijden. Dit heb ik nooit gedaan, want dat vind ik eng. Na de winter van ons eindexamenjaar (2016 – Tessa) had ik wel echt het idee dat het beter ging. Ik mocht toen stoppen met therapie en ik voelde me een stuk beter en kon het ook steeds langer volhouden.
Heb je het idee dat er veel vooroordelen of misverstanden zijn over mensen die zichzelf beschadigen?
Ik heb het zelf niet gemerkt of meegemaakt. Daardoor vind ik het lastig om me voor te stellen dat mensen er ook vooroordelen over hebben. Steeds meer mensen beginnen het ook serieus te nemen, en in te zien dat er mensen zijn die hier echt last van hebben. Ik weet natuurlijk wel dat er vooroordelen zijn door het internet; dat alleen emo’s zichzelf snijden en dat soort dingen.Hoe voelde het als je weer een terugval had?
Heel naar. Je bent al zo ver gekomen, en dan ben je ineens weer bij nul. Alsof alles voor niets was. Je moet weer helemaal opnieuw beginnen.Ik heb ook een maand geleden gevierd dat ik een jaar clean ben, wat heel dubbel voelt. Het kan op twee manieren eindigen: het gebeurt nooit meer, of het gaat sowieso nog een keer gebeuren. Hoe ga ik me dan voelen als er een jaar tussen heeft gezeten? Daar ben ik wel bang voor.>
Zijn er dingen die je aan anderen wilt meegeven?
Het is belangrijk om te onthouden dat het niet helpt jezelf af te vragen waarom je het doet, zelfs als je weet dat het ergens niet klopt. Het is belangrijk om te proberen met stoppen, en ook te weten dat dat niet in één keer gaat.Bron: Commen.nl >>
Waarom zelfbeschadiging hetzelfde is als een verslaving
En waarom je het dus ook zo moet behandelen.
Inmiddels ben ik gestopt met zelfbeschadiging. Ik telde hiervoor het aantal dagen dat ik mijzelf niet had bezeerd om het vol te houden. In mijn zoektocht naar apps die hierbij konden helpen, kwam ik erachter dat het aantal dagen tellen dat je ‘clean’ bent ook wordt ingezet bij andere verslavingen.
‘Als de manier van behandelen hetzelfde is, waarom wordt zelfbeschadiging dan niet ook als een verslaving gezien?’, zo vroeg ik me af. En, wat kunnen we nog meer leren van de behandelmethodes van andere verslavingen? Op die vragen geef ik in dit artikel antwoord.
(Voordat ik verder ga is het belangrijk om te weten dat zelfbeschadiging een bepaald stofje in je hersenen aanmaakt, endorfine, waardoor je brein verslaafd raakt. Hiernaast heeft ook het gevoel van opluchting een verslavende werking. Eerder schreef ik hierover waarom het normaal is om een terugval bij zelfbeschadiging te hebben. Lees dit artikel even door voor je aan deze begint.)
1. Duidelijke doelen stellen
Om van een verslaving af te komen moet je doelen stellen. Deze moet zo duidelijk mogelijk zijn: wat wil je bereiken, en wanneer?Verwar duidelijkheid hierbij niet met hardheid. Of je de doelen nou haalt of niet is niet per se van belang. Het gaat er uiteindelijk om dat je ergens naar toe werkt, dus wees niet te hard voor jezelf. Begin daarom makkelijk: een week jezelf niet beschadigen, dan twee weken en het zo steeds verder rekken. Je zou ook als doel kunnen hebben om tijdens de volgende zomer te kunnen zwemmen of met korte mouwen rond te kunnen lopen.
Daarnaast is het ook belangrijk om duidelijke redenen te hebben voor waarom je wil stoppen. Motivatie is ontzettend belangrijk.
Als je alleen wil stoppen met het beschadigen van jezelf omdat je het idee hebt dat dat zo hoort of moet, dan is het een stuk lastiger om dat ook echt te doen.
Het is ook goed om te onthouden dat mocht je het niet voor jezelf kunnen doen, er ook mensen om je heen zijn die trots op je zullen zijn als je stopt met jezelf beschadigen. Voor mij werkte het goed om een lijstje te maken met mensen die ik trots zou maken als het me zou lukken. Ik wist dat ik mezelf niet belangrijk genoeg vond om het voor mezelf te doen.
Het helpt om deze doelen en motivatie op een plek te hangen of neer te leggen waar je er makkelijk bij kunt als je even een reminder nodig hebt waar je naartoe werkt en waarom je daarheen werkt.
2. Voor- en nadelen
Ook kwam ik tegen dat het voor sommigen helpt om de voor- en nadelen van hun verslaving naast elkaar te zetten.Waar helpt zelfbeschadiging je bij, en wat maakt zelfbeschadiging juist naar? Door die twee dingen tegenover elkaar te zetten krijg je hopelijk een beter idee van waarom je het doet, en waarom het beter is om ermee te stoppen.
Mochten er meer voordelen aan lijken te zitten, dan kun je jezelf ook afvragen waarom zelfbeschadiging dan zoveel voordelen lijkt te hebben. Wat doet het voor je dat andere dingen niet kunnen? Zo kun je ook bij jezelf beter nagaan wat de dingen zullen zijn die je kunnen helpen, en welk alternatief voor zelfbeschadiging het beste die behoefte kan vullen.
3. Haal triggers weg
Wat ook belangrijk is om te weten is wat je triggers zijn. Beschadig je jezelf iedere keer als je veel stress hebt? Of juist als je boos wordt? Gebeurt het vaker als je moe bent?Sommige triggers zijn niet te ontwijken, maar als je weet waar de behoefte om jezelf te beschadigen vandaan komt, ben je in ieder geval al een stap verder. Je bent er namelijk op voorbereid. Zorg er ook voor dat je geen depressieve of pro-self harm accounts op social media volgt als je je daardoor nog slechter gaat voelen. Dit is denk ik een van de grootste triggers die relatief makkelijk weg te halen is.
4. Gooi je tools weg
Ik kan me herinneren dat mijn vader rookte toen ik vroeger klein was, tot het moment dat hij zijn shag en vloeitjes in de prullenbak gooide en daarmee het een stuk moeilijker voor zichzelf maakte om weer te gaan roken.Weer roken zou betekenen dat hij naar de winkel zou moeten gaan om nieuwe shag en vloeitjes te kopen, wat de stap om zijn verslaving weer op te pakken groter maakte.
Hij kon nu niet even naar de kast lopen om zijn spullen te pakken en te gaan roken. Ik denk dat zo’n aanpak ook kan helpen bij zelfbeschadiging.
Door je vertrouwde spullen (de scheermesjes die je altijd gebruikt bijvoorbeeld) weg te gooien, maak je de stap groter om het weer op te pakken.
Natuurlijk kun je elk scherp voorwerp oppakken als je je echt niet goed voelt, maar voor mij in ieder geval voelde het altijd prettiger en veiliger om de dingen te gebruiken die ik altijd gebruikte en ook altijd op dezelfde plek te verstoppen. Doordat gevoel van gewenning en vertrouwen te verwijderen maak je de stap naar een terugval groter, waardoor het hopelijk niet meer of minder vaak gebeurt.
5. Praat met mensen die je snappen
Alcoholverslaafden komen bijeen bij de Anonieme Alcoholisten (AA) om over hun verslaving te praten. Dit soort steungroepen zijn er voor zelfbeschadiging maar nauwelijks.Dit terwijl ik uit ervaring weet dat het heel erg helpt om te praten met mensen die weten waar je doorheen gaat. Omdat het voor mensen die er nooit doorheen zijn gegaan lastig te begrijpen is, voelt het heel tegennatuurlijk aan om om te gaan met je problemen door je zelf pijn te doen.
Daarom hielp het mij heel erg om te kunnen praten met mensen die wisten hoe het werkt en voelt. Totdat er daadwerkelijk supportgroepen worden opgericht speciaal voor zelfbeschadiging, kun je terecht op het forum van de landelijke stichting zelfbeschadiging, waar je, weliswaar online, je verhaal kunt delen met mensen die herkennen waar je doorheen gaat.
Ook organiseert de landelijke stichting zelfbeschadiging twee keer per jaar een lotgenotendag.
Dus
Dus probeer zelfbeschadiging eens te benaderen als een verslaving en probeer de volgende vijf dingen:Stel doelen;
- Zet de voor- en nadelen van zelfbeschadiging tegenover elkaar;
- Haal triggers weg;
- Gooi je tools weg;
- Praat erover met mensen die weten waar je doorheen gaat.
Bron: Commen.nl
Waarom beschadigen mensen zichzelf?
Zelfbeschadiging is een verzamelnaam van verschillende manieren om jezelf pijn te doen. Het verschilt per persoon welke vorm zelfbeschadiging aanneemt en wat de achterliggende redenen zijn.
Waarom zelfbeschadiging? 4 redenen
Je doet dit immers niet zomaar. Er zijn een hele hoop redenen waarom iemand zichzelf beschadigt, en in dit artikel passeren een aantal de revue. Hierbij wil ik benadrukken dat zelfbeschadiging nooit een gezonde manier is van met problemen omgaan. Wel wil ik als ervaringsdeskundige laten zien hoe het werkt en zo meer begrip creëren.Omgaan met negatieve emoties
De eerste reden achter zelfbeschadiging is omgaan met negatieve emoties. Denk hierbij aan verdriet, woede, angst of een algeheel gevoel van spanning. Zelfbeschadiging werkt hierbij als een ontlading. Door jezelf fysiek pijn te doen verdwijnen de emoties voor even naar de achtergrond. Je voelt je hierdoor opgelucht.Mensen die zich vooral vanwege deze reden beschadigen, voelen zich dan ook vaak lichter na de daad. Het haalt als het ware de last van hun schouders en ze hoeven emotioneel niets te voelen. Daarnaast laat je eventuele woede op deze manier los.
Doorbreking van leegte of dissociatie
Daarnaast is zelfbeschadiging voor sommigen een manier om de leegte in hun leven te doorbreken. In plaats van leegte voelen, of niets voelen, ervaar je fysieke pijn. Je vult hierbij dus het gat op met prikkels. Dit kan opnieuw zorgen voor een gevoel van opluchting, mede door de endorfine die hierbij vrijkomt.Doorbreking van dissociatie, waarbij je als het ware de ‘feeling’ met je lichaam mist, lijkt hier heel erg op. Mensen die zelfbeschadiging om deze reden gebruiken proberen zo als het ware terug te keren in hun eigen lichaam. Dankzij de fysieke pijn voelen ze weer connectie met hun lijf, al is het maar voor even.
Een schreeuw om hulp
Niemand beschadigt zichzelf om alleen maar aandacht te trekken. Wel denk ik dat het een manier is om om hulp te vragen. Fysieke pijn, met de eventuele bewijzen hiervan, zijn toch makkelijker uit te leggen dan iets wat in je hoofd zit. Dit punt gaat overigens niet alleen op voor automutilatie, maar ook voor mensen die bijvoorbeeld kampen met depressies of angststoornissen.Bij zelfbeschadiging is het voor iedereen – jijzelf, eventuele vrienden en kennissen en hulpverleners – direct duidelijk dat er wat aan de hand is. Dit is fijn, want zelf kun je het misschien niet uitleggen. Wanneer je toch zo ver bent dekt je verklaring wellicht niet de lading. Zelfbeschadiging kan dus een schreeuw om hulp zijn wanneer mensen hun gevoelens niet onder woorden kunnen brengen.
Straf en onderliggende problematiek
Een laatste manier waarop zelfbeschadiging vaak wordt ingezet is als iemand zichzelf wil straffen. Dit komt vaak voor bij mensen met een laag zelfbeeld of rasechte perfectionisten. Als ze in hun eigen ogen ‘gefaald’ hebben kan dat een heftige reactie uitlokken, zoals zelfbeschadiging.Zelfbeschadiging is vaak een symptoom van iets anders, of een aanwijzing dat er meer aan de hand is. Zelfbeschadiging begint vaak als een uiting van onderliggende problematiek, zoals een laag zelfbeeld, niet om kunnen gaan met negatieve emoties of psychische aandoeningen.
Dit betekent niet dat zelfbeschadiging ook direct stopt wanneer de onderliggende problemen verdwenen zijn. Zelfbeschadiging is namelijk een veelomvattend begrip, en er is behoefte aan één duidelijke definitie. Nu praten we nog teveel langs elkaar heen.
Bron: Commen.nl
- Je moet ingelogd zijn om een antwoord op dit onderwerp te kunnen geven.
