Strijd tegen seksueel geweld moet topprioriteit zijn

[MarkModerator]

In het gemeentehuis van haar woonplaats Schilde laten mensen een boodschap achter in het rouwregister voor de vermoorde studente Julie Van Espen. Deze zaak moet een hefboom zijn om van de strijd tegen seksueel geweld eindelijk de absolute topprioriteit te maken, vinden experts. Beeld Tim Dirven

De moord op Julie Van Espen maakt pijnlijk duidelijk dat België tekortschiet in de aanpak van seksueel geweld op vrouwen. Experts roepen op om de problematiek nu eindelijk helemaal bovenaan op de agenda te zetten.

Elk jaar worden in ons land 75.000 vrouwen slachtoffer van seksueel geweld. Een hallucinant cijfer, dat jaarlijks tot zo’n 8.000 aangiftes van aanranding of verkrachting bij het parket leidt. Maar daar vloeien aan het einde van de rit amper 900 veroordelingen uit voort. “De seponeringsgraad voor seksueel geweld is onaanvaardbaar hoog”, vindt Bieke Purnelle, directeur van Rosa, het kenniscentrum voor gender en feminisme. Samen met haar collega’s van Furia (pluralistische feministische vrouwenorganisatie) en Ella (kenniscentrum gender en etniciteit) wijst ze er in een open brief op dat er in België zwaardere straffen staan op schriftvervalsing dan op verkrachting.

Ze krijgen bijval van Heidi De Pauw, CEO van Child Focus. “Het strafbeleid inzake zedenfeiten moet drastisch hervormd worden”, vindt zij. De Pauw pleit voor een hogere strafmaat, wil dat zaken niet meer zomaar geseponeerd worden en vraagt om extra maatregelen bij recidivisten om nieuwe slachtoffers te voorkomen.

“Politie en justitie die zich over deze zaken buigen zijn schandalig onderbemand en kunnen het grote aantal dossiers niet aan”, stelt De Pauw. Daardoor verlopen onderzoeken moeizaam en moeten slachtoffers vaak jaren wachten op gerechtigheid, terwijl de dader op vrije voeten blijft. Ook Purnelle wijst op het falen van justitie. De opeenvolgende besparingsrondes in dat departement zorgen volgens hen voor inertie, overvolle gevangenissen en tenenkrullende achterstand in strafrechtelijke dossiers.

MEER ZORGCENTRA
En dat terwijl de klachten over seksueel geweld die nu binnenlopen slechts het topje van de ijsberg zijn. Ines Keygnaert, experte seksueel geweld aan het UZ Gent, heeft het over negen op de tien slachtoffers die onder de radar blijven. Een van de verklaringen daarvoor is dat in twee derde van de verkrachtingszaken de dader een bekende is. “Het duurt ook even voor je beseft dat je slachtoffer geworden bent van seksueel geweld”, weet Keygnaert. “Bovendien zoeken slachtoffers soms onterecht de schuld bij zichzelf of zijn ze bang voor de gevolgen van een aangifte.”

Zorgcentra na Seksueel Geweld, waarvan we er sinds vorig jaar drie hebben, helpen om die stap naar aangifte effectief te zetten. In zo’n centrum krijgen slachtoffers niet alleen de juiste zorgen, er wordt ook meteen een medisch onderzoek gedaan zodat slachtoffers later nog kunnen kiezen of ze aangifte doen. De ervaring leert dat uiteindelijk zeven op de tien slachtoffers die in zo’n centrum binnenkomen dat ook effectief doen. Net daarom moeten er meer van dat soort centra komen. “In elke provincie één”, vindt De Pauw, die ook pleit voor meer middelen voor de al bestaande centra.

De moord op Julie Van Espen, waarover Steve Bakelmans ondertussen bekentenissen aflegde, moet een hefboom zijn om van de strijd tegen seksueel geweld eindelijk de absolute topprioriteit te maken, vinden De Pauw en Purnelle. “Laten we de terechte verontwaardiging over deze intrieste zaak gebruiken om eindelijk het recht op veiligheid van alle meisjes en vrouwen, jongens en mannen ernstig te nemen.”

Bron: demorgen.be

[MarkModeratorTopic starter]

Het Belgische gerecht moet van de aanpak van seksueel geweld een topprioriteit maken. Dat stelt de Hoge Raad voor de Justitie (HRJ). Ze organiseerde een rondetafelgesprek over seksueel geweld met dertien experts en komt op basis daarvan nu met een reeks aanbevelingen.

Eén van de aanbevelingen is dat het gerecht van seksueel geweld een topprioriteit moet maken. “Als je seksueel geweld onaanvaardbaar vindt, maak je er een topprioriteit van. Dan is boter bij de vis nodig, en moet je er voldoende mensen en middelen voor uittrekken”, zegt Christian Denoyelle, de voorzitter van het Nederlandstalig College van de HRJ.

Daarnaast moeten de Zorgcentra voor Seksueel Geweld verder worden uitgebouwd. Die centra bundelen medische en psychische zorg voor slachtoffers. “De nood om bewijs te vinden moet gepaard gaan met de nodige zorg. Daarom zijn zorgcentra zo belangrijk, omdat welzijn daar op kop staat mét aandacht voor het verzamelen van bewijs”, aldus Denoyelle.

Parketmagistraten moeten ook zo veel als mogelijk mondeling toelichting geven wanneer er besloten wordt een zedenzaak te seponeren. “Vaak begrijpen slachtoffers niet dat een zaak wordt geseponeerd. Je moet objectief blijven als magistraat, maar dat neemt niet weg dat je de moeite kan doen om het slachtoffer een aantal dingen uit te leggen”, zegt Denoyelle nog.

De aanleiding voor de HRJ om deze aanbevelingen te doen, was een arrest van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens van 2 mei 2017. België werd toen veroordeeld omdat het gerecht het strafrechtelijk onderzoek naar een seksueel misdrijf niet goed genoeg gevoerd had. De bevoegde autoriteiten werkten te passief, alle coördinatie ontbrak en het strafrechtelijk onderzoek duurde veel te lang. 10 jaar na de feiten, in 2008, werd de zaak definitief geseponeerd wegens onvoldoende bewijs. Daarop trok het slachtoffer naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, dat ons land dus veroordeelde tot het betalen van een schadevergoeding.

Bron: vrt.be

[LukaModerator]

‘We willen niet dat meer ‘Julie’s’ iets wordt aangedaan’

De dood van de 23-jarige studente Julie van Espen roept in België veel woede en verdriet op. De vrouw verdween zaterdagavond nadat ze in de plaats Schilde op de fiets was gestapt om naar vriendinnen in Antwerpen te gaan. Gisteren bekende de 39-jarige Steve B. dat hij Julie heeft vermoord nadat ze zich had verzet bij een poging om haar te verkrachten.

Op sociale media in België worden verschillende berichten over de moord op Julie veel gedeeld. Zoals een ‘Brief aan Julie’. Daarin staat onder andere: “Iemand besliste, totaal onterecht, dat hij jou van het leven moest beroven en dat maakt me boos”.

“Hoeveel dijen moeten er nog blauw worden geforceerd, hoeveel levens nog verwoest, hoeveel mandjes gevonden, hoeveel meisjes nog in het Albertkanaal?”, schrijft iemand in een bericht op Facebook dat inmiddels is door 5700 mensen is gedeeld. Op Twitter is een bericht met deze tekst al ruim 2000 keer gedeeld: “Nogmaals het bewijs dat het niet uitmaakt hoe je gekleed bent, hoe dronken je bent of hoe laat je buiten komt. Als vrouw ben je nooit 100 procent veilig and it breaks my heart.”.

De vele emotionele berichten zijn begrijpelijk, zegt Liesbeth Kennes, sociaal pedagoge, schrijfster en oprichtster van de vereniging ‘Wij spreken voor onszelf’, waar mensen hun verhaal van seksueel geweld kunnen delen. “Mensen willen gewoon niet dat meer Julie’s iets wordt aangedaan”.

Gebrek aan effectieve aanpak
Woede overheerst in de berichten op sociale media. Dat lijkt mede te komen doordat bekend is geworden dat de dader van de moord op Julie al twee keer eerder veroordeeld was voor verkrachting. Toch wijst Kennes op een diepere oorzaak voor de woede: het gebrek aan een effectieve aanpak van seksueel geweld in België.

Kennes beschrijft het falen van de aanpak van seksueel geweld in een opiniestuk dat vandaag is gepubliceerd door de Belgische publieke zender VRT. “Het is om moedeloos van te worden. Hoeveel meisjes en vrouwen moeten er nog slachtoffer worden?”, zegt ze erover tegen de NOS.

@LiesbethKennes
We hebben al zo vaak geduid waar de gaten in het strafrechtelijk systeem zijn, dat er te weinig budget is om zedendaders goed op te volgen, hoe dynamieken v mannelijkheid seksueel geweld in de hand werken enz. Moeten we dat blíjven herhalen? #julievanespen #seksueelgeweld #metoo

Volgens Kennes worden in België belangrijke maatregelen om seksueel geweld tegen te gaan niet genomen. “We hebben hier bijvoorbeeld geen plek zoals het Pieter Baan Centrum in Nederland, waar je langdurig iemand kan observeren.” Ook wordt er volgens haar onterecht van uitgegaan dat zwaarder straffen nooit helpt en therapie altijd zinvol is.

“Er wordt in België de keuze gemaakt om zaken aan te pakken die urgenter lijken: terrorisme bijvoorbeeld en drugscriminaliteit. Na de aanslagen in Brussel is terrorisme bijvoorbeeld heel serieus genomen en zijn snel de noodzakelijke maatregelen genomen. Ik zeg dan: wat Julie is overkomen werkt in de samenleving op eenzelfde manier als terrorisme: het zorgt voor angst, bij slachtoffers én bij ieder die begaan is met hen.”

Wat ook niet meehelpt, is dat de politieparketten in België ieder anders omgaan met zedendelicten. In Antwerpen bijvoorbeeld ligt veel meer nadruk op de aanpak van drugsdelicten, aldus Kennes.

Seksueel geweld vaak onzichtbaar
Een belangrijke reden dat seksueel geweld niet als urgent overkomt is volgens de pedagoge dat het vaak onzichtbaar geweld is. “De verhalen van slachtoffers worden vaak alleen in kleine kring gedeeld en slechts een op de tien vrouwen die slachtoffer is van verkrachting of een poging daartoe doet maar aangifte”.

Via de Facebookpagina ‘Wij spreken voor onszelf’ probeert ze het geweld zichtbaarder te maken. Op de pagina kunnen slachtoffers anoniem hun verhaal doen. Het gebeurt in de vorm van collages, foto’s, korte berichten of lange verhalen. Ook in Nederland is overigens zo’n Facebookpagina waar slachtoffers van een zedendelict hun verhaal kwijt kunnen.

Te vaak wordt bij nieuws seksueel geweld nog de vraag gesteld of er wel ‘nee’ is gezegd. Daar moeten we vanaf.
Liesbeth Kennes

Kennes heeft veel reacties gekregen op haar opiniestuk voor de VRT; veel mensen kunnen het waarderen dat ze haar stuk duidelijk maakt dat er geen simpele oplossingen zijn voor de aanpak van seksueel geweld.

Die oplossingen moeten volgens haar overigens niet alleen worden gezocht in hoek van politie en justitie. Ook binnen de maatschappij moet er anders worden gedacht over seksueel geweld. Kennes: “Te vaak wordt bij nieuws seksueel geweld nog de vraag gesteld of er wel ‘nee’ is gezegd. Daar moeten we vanaf. Ook denken veel mannen nog dat ze recht hebben op seks. Daar moeten we aan werken als samenleving.”

Bron: NOS.nl

[LukaModerator]

Seksuologe Goedele Liekens na de moord op Julie Van Espen: “Wanneer nemen we seksueel geweld eindelijk ernstig?”

Na de moord op Julie Van Espen heeft seksuologe Goedele Liekens, die nu opkomt voor Open VLD, zwaar uitgehaald in een bericht op Facebook. “Wanneer nemen we seksueel geweld eindelijk ernstig?”, vraagt ze zich af.

“Al twee dagen brandt het beeld van Julie op mijn netvlies”, zo begint seksuologe Goedele Liekens, die nu opkomt voor Open VLD, een vlammende post op Facebook na de moord op de 23-jarige Julie Van Espen. In “De ochtend” op Radio 1 heeft Liekens meer uitleg gegeven bij haar betoog.

Aan België: “Neem een voorbeeld aan Nederland”

Ze trekt in haar bericht de lijn tussen de Belgische zaak Julie Van Espen en het Nederlandse dossier Anne Faber (de 25-jarige vrouw die in 2017 verdween na een fietstocht en twee weken later vermoord werd teruggevonden). Liekens hoopt dat ons land een voorbeeld neemt aan Nederland, waar de hele werking van justitie doorgelicht werd na de moordzaak. “De conclusies voor de Nederlandse justitie waren vernietigend: de ene inschattingsfout na de andere, te weinig aandacht voor de veiligheid van de samenleving.”

Maar er is meer. Liekens wil vooral dat de samenleving seksueel geweld ernstig neemt en dat er méér ingezet wordt op detectie en preventie. Opnieuw verwijst ze hier naar Nederland. “Daar pakken ze seksuele delinquentie bij de wortel aan. Je kan al veel vroeger dan een verkrachting ingrijpen. Zo iemand heeft een “loopbaan”, dat begint met “kleine” delicten. En in Nederland beginnen ze daar al. 20 jaar geleden had men daar door dat je bij seksuele delinquenten onmiddellijk moet ingrijpen. (…) Terwijl ik met de Nederlandse Rutgers Stichting verplichte therapietrajecten voor seksuele delinquenten uitwerkte, haalde men in ons land de schouders op.”

In Nederland pakken ze seksuele delinquentie bij de wortel aan
Goedele Liekens

“Laat ons in godsnaam sneller en vroeger ingrijpen. En daar de kwalijke elementen al uitnemen. Het zal je dochter maar zijn. We moeten ervoor zorgen dat er meer aangiftes zijn, dat die serieus genomen worden. En uiteraard moet er streng bestraft worden, maar nooit alleen maar bestraft. Re-integratie, therapieën, op andere gedachten brengen, …”

“Men kan seksueel geweld niet blijven onder de mat vegen”
Liekens benadrukt dat seksueel geweld echt ernstig genomen moet worden.

In ons land worden elke dag opnieuw vrouwen verkracht, afgeranseld, gepest, bedreigd, vernederd en geïntimideerd
Goedele Liekens

“Elke dag doen acht vrouwen aangifte van verkrachting. In slechts 4 procent (!) van die verkrachtingen, leidt de aangifte tot een veroordeling.” En nog: “We zijn één van de enige Europese landen die geen wet heeft die huiselijk geweld strafbaar stelt. Nochtans komen er in ons land 40.000 klachten over huiselijk geweld binnen bij de politie. (…) Die 40.000 klachten leiden maar in 40 gevallen tot een tijdelijk huis- en contactverbod voor de dader. De aanpak van huiselijk geweld is dus blijkbaar maar een probleem van een paar nullen na de komma. Quod non.”

Niet op het verkeerde moment op de verkeerde plaats
Ook “victim blaming”, waarbij slachtoffers de schuld krijgen, moet stoppen. “Mijn bloed ging aan het koken toen ik las dat Julie “op het verkeerde moment op de verkeerde plaats was”. Als er één iemand op dat ogenblik ergens anders hoorde te zijn was het de moordenaar. In de cel, voor vele jaren, want tot twee keer toe veroordeeld voor verkrachting. Met het noodlot of met brute pech heeft dit niets te maken.”

Mijn bloed ging aan het koken toen ik las dat Julie “op het verkeerde moment op de verkeerde plaats was”
Goedele Liekens

Bron: VRT.be

[Auteur]

Reacties