Meer jonge, seksueel uitgebuite meisjes: ‘Ze snappen vaak niet eens dat ze slachtoffer zijn’

[LukaModerator]

Tijdens het interview kan politievrouw Ilse Boomaars haar ogen plots niet meer van haar mobieltje houden. De WhatsApp trilt voortdurend. ,,Sorry, maar ik moet nú ingrijpen.” Een minderjarig meisje dat ze kent als slachtoffer van illegale prostitutie, voelt zich niet meer veilig.

En weg is de bevlogen specialist van de Afdeling Vreemdelingen, Identiteit en Mensenhandel (Avim) in de regio Zeeland-West-Brabant. Er is geen seconden te verliezen na zo’n schreeuw om hulp. Criminele pooiers luisteren vaak met hun slachtoffers mee, weet de rechercheur uit ervaring Ze hebben alle macht over de kwetsbare meisjes die voor hen moeten werken en kunnen ongenadig geweld gebruiken.

Tien minuten later stapt Boomaars (38) opgelucht terug de kamer binnen. ,,Geregeld!”, zegt ze met licht triomfantelijke zucht, ,,we gaan haar meteen terughalen bij de dader. Onze mensen zijn al onderweg.”

We hebben in onze regio een onderzoek lopen waarin twee meisjes van 14 en 15 jaar slachtof­fer zijn.

Ilse Boomaars

De acute actie is kenmerkend voor het intense werk bij het team migratie, criminaliteit en mensenhandel waar Boomaars operationeel specialist is. ,,We komen niet vaak in het nieuws, vooral vanwege de kwetsbaarheid van de slachtoffers en hun privacy. Maar vorig jaar namen we 780 meldingen in behandeling. Het merendeel ging uiteindelijk naar hulpverlening. We brachten zeventien verdachten voor de rechter. We zijn hier echt aan het opsporen.”

Juist dat speuren wil de dienst meer gaan doen. Daarom breidt de regiopolitie het team mensenhandel uit van 24 naar 32 fulltime arbeidsplaatsen. En dat is nodig. De seksindustrie in Nederland is volgens Boomaars in rap tempo aan het veranderen, het laatste jaar mede onder invloed van corona. De aloude seksclubs – al een jaar dicht door de lockdown – verliezen terrein aan escortservice en sekswerkers thuis. Zij profiteren ervan dat ze met online-advertenties heel eenvoudig, goedkoop en efficiënt klanten kunnen trekken.

Ilse Boomaars voor de rechtbank in Breda waar verdachten van seksuele uitbuiting van minderjarigen en andere vormen mensenhandel zich uiteindelijk moeten verantwoorden. Vorig jaar begon haar team onderzoeken tegen zeventien verdachten. © Pix4Profs/Joyce van Belkom

Het klassieke beeld van de loverboy is hopeloos achter­haald. De term dekt al lang de lading niet meer

Ilse Boomaars

De ontwikkeling maakt het werk van de politie er echter niet makkelijker op. Escort- en thuisprostitutie worden doorgaans bedreven achter onbekende voordeuren en in anonieme hotelkamers. Boomaars: ,,Natuurlijk zijn er vrouwen die als zelfstandig sekswerker legaal een centje thuis bijverdienen. Maar uitgebuite slachtoffers van pooiers die onder dwang moeten werken, zitten ook achter de voordeuren. Ze zitten in dezelfde wereld en dat maakt het moeilijker voor ons om alles in de gaten te houden.”

Met name de groeiende categorie van heel jonge slachtoffers baart de recherche tegenwoordig grote zorgen: ,,We zien steeds meer minderjarigen. We hebben nu in onze regio een onderzoek lopen waarin twee meisjes van 14 en 15 jaar slachtoffer zijn.”

Die meisje zijn vast en zeker slachtoffers van loverboys?

,,Misschien moet ik eerst een hardnekkig misverstand uit de weg ruimen: het klassieke beeld van de loverboy is hopeloos achterhaald. De term dekt al lang de lading niet meer. Zo’n dader gaat geen liefdesrelatie meer aan, investeert niet eerst maanden in een meisje om haar zo ver te krijgen zich te prostitueren voor hem. Nee, het gaat veel harder en directer: hij maakt contact op Snapchat, ze spreken af, verrichten seksuele handelingen waar hij een filmpje van maakt waarmee hij haar meteen chanteert: als jij niet voor mij gaat werken, zet ik de beelden online.”

Zo’n kille pooier ziet het kwetsbare meisje dat hij uitbuit dus louter en alleen als levend verdienmodel. Dat is geen liefde. Waarom belt het slachtoffer dan haar ouders of de politie niet bij de eerste beste gelegenheid?

,,Veel jonge slachtoffers gebruiken de prostitutie om te vluchten, om rebels weg te lopen van situaties waarin ze zijn komen vastzitten. Ze doen het werk semi-vrijwillig. Vaak is er tegelijkertijd sprake van een verstoorde seksuele moraliteit en gebruiken ze drugs, zoals lachgas. Veel jonge meisjes snappen niet eens dat ze slachtoffer zijn, laat staan dat ze aangifte doen. Dus moeten wij dat onderzoek meestal zelf beginnen.”

Hoe vindt u deze slachtoffers? Ze zitten verstopt achter hotel- en voordeuren en peinzen er niet over zich vrijwillig te melden? Dat is zoeken naar een speld in een hooiberg.

,,Klopt, maar we houden bijvoorbeeld online de seksadvertenties scherp in de gaten. Grote advertentiebedrijven zoals Kinky.nl en Sexjobs.nl werken met ons mee. Zij vragen een foto van adverteerders en identiteitsbewijzen om minderjarigen te weren. Wij kunnen die gegevens vervolgens vorderen. Als we ergens merken dat het iets niet klopt, komen we in actie. Dan doen we ons bijvoorbeeld voor als klant, maken we een afspraak en gaan we naar zo’n hotelkamer of woning toe.”

Daar bevrijden jullie het uitgebuite meisje, slaan jullie de criminele pooier in de boeien en lossen jullie de zaak snel op?

,,Was het maar zo makkelijk. Er zijn wel slachtoffers die zeggen dat ze uitgebuit worden. Maar vaker schrikt de jonge vrouw en roept ze: Nee, ga weg, ik red me wel! Dan moet je heel creatief handelen. In een recent onderzoek wilde een meisje absoluut niks loslaten. Toen vertelde een getuige in een hotel dat hij had gezien dat het slachtoffer werd geslagen. Daardoor hebben we de zaak tegen de verdachte vriend toch kunnen opstarten, op basis van mishandeling. Konden we hem bijvoorbeeld gaan afluisteren. Zo kom je stapje voor stapje verder.”

Er zijn ook ouders die elk fout vriendje van hun dochter melden als loverboy

Ilse Boomaars, Politie

De politie hoeft het niet helemaal alleen te doen. In Zeeland-West-Brabant krijgt ze jaarlijks vele honderden tips en meldingen van burgers, bezorgde familieleden en instellingen over (illegale) prostitutie, uitbuiting, minderjarigen en andere verdachte situaties die duiden op misstanden en mensenhandel. De politie is blij met de informatie, al is ze veel tijd kwijt met het selecteren van zaken. ,,Niet elk probleem is namelijk geschikt voor het strafrecht. Er zijn ook ouders die elk fout vriendje van hun dochter melden als loverboy. Veel zaken horen niet bij de politie, maar een zorgloket thuis. Daarom werken we nu aan een zorgfilter om onze zaken er snel uit te zeven’’, legt Boomaars uit.

‘Ze riep: Ik wil dit toch zelf’
Een voorbeeld van zulke hulp van buitenaf, zette de politie op het spoor van een 16-jarig meisje dat was weggelopen uit een instelling. Een begeleider tipte de politie dat hij haar foto had gezien in een escort-advertentie. ,,We deden ons voor als klant en maakten een afspraak in een hotel. Ze snapte niet waarom ze daar werd aangehouden. ‘Ik wil dit toch zelf’, riep ze. Een vrouw van achttien die we samen met haar twaalf jaar oudere vriend als verdachte oppakte, bleek haar pooier te zijn. Zo worden slachtoffers daders. Ze wilde een escortbureau beginnen, verklaarde ze. Het bedrijfsplan stond al op papier en ze benaderde steeds kwetsbare kennissen uit de instelling om voor haar te komen werken.”

,,De band tussen slachtoffer en uitbuiter is vaak heel sterk. We hebben meegemaakt dat een meisje in het eerste verhoor bij ons stiekem haar mobiele telefoon open had gezet zodat haar pooier kon meeluisteren. Uiteindelijk gaat het erom dat je het vertrouwen kunt winnen, en dat kost vaak veel moeite en tijd.”

In negen van de tien gevallen krijgen vrouwen bij dwang geen pistool op het hoofd zet. Het gebeurt meestal heel subtiel

Ilse Boomaars

Er is nog een misverstand dat Boomaars uit de weg wil ruimen. Namelijk dat slachtoffers van seksuele uitbuiting meestal vrouwen zijn uit Zuid-Amerika of Oost-Europa of andere regio’s die vaak met illegale prostitutie worden geassocieerd. ,,Dat klopt niet. Het gros van de slachtoffers is Nederlands. Natuurlijk worden er soms ook wel vrouwen uit bijvoorbeeld Bulgarije naar hier gelokt om aardbeien te plukken en verdwijnen ze in de gedwongen prostitutie. Maar de meeste buitenlandse prostituees die wij spreken, zeggen dat ze weten wat ze in komen doen. Ze zitten vaak in een groot netwerk met landgenoten, gaan van pand naar pand, van stad naar stad en voelen geen dwang. Zeggen ze. Want zeker weten doe je het nooit. Je niet wat er in hun thuisland gebeurt. In negen van de tien gevallen krijgen vrouwen bij dwang geen pistool op het hoofd zet. Het gebeurt meestal heel subtiel. Dat maakt het helemaal moeilijk te bewijzen.”

Legaal of strafbaar

Prostitutie is in Nederland legaal zolang het gaat om vrijwillige seks tussen volwassenen. Gedwongen prostitutie en het inzetten van minderjarigen als sekswerker is altijd strafbaar. In dat laatste geval hoeft de politie dwang niet te bewijzen.

De politie doet onderzoek naar seksuele uitbuiting (mensenhandel). Tips daarover komen onder meer binnen via Meld Misdaad Anoniem. Slachtoffers kunnen zelf naar de politie stappen of zich bijvoorbeeld melden bij het landelijk Coördinatiecentrum tegen Mensenhandel (comensha.nl).

Boomaars ziet nog een zorgelijke ontwikkeling. Niet alleen komt ze steeds jongere slachtoffers tegen. ,,Hun pooiers zijn ook steeds vaker jonger dan 23 jaar: jongens met een laag opleidingsniveau en een laag inkomen. Vaak zijn ze bezig met het opbouwen van een criminele carrière en hebben ze geld uit de prostitutie nodig voor investeringen in bijvoorbeeld drugs. Het interesseert ze helemaal niks dat er minderjarige meisje voor hen werken.”

Dat getuigt van een keiharde, ijskoude en zakelijke instelling bij de criminele pooiers. Hoe zit dat bij die andere daders, de klanten van minderjarige prostituees?

,,Ook dat is misschien zo’n misverstand. Maar de meeste klanten zijn gewone getrouwde mannen, huisvaders. Die vervolgen wij als ze een minderjarige prostituee bezoeken. In Limburg is zo’n onderzoek begin deze eeuw groot in het nieuws gekomen met grote gevolgen. Maar die zaak was geen uitzondering. Wij zijn er dagelijks mee bezig.”

Bron: BN de Stem >>

[Auteur]

Reacties