Hoe meldpunt Mores – na de onthullingen over NOS Sport – zelf onder vuur kwam te liggen

[LukaModerator]

Mores, het meldpunt voor grensoverschrijdend gedrag in de culturele sector, is door de onthullingen over NOS Sport nu zelf onderwerp van controverse. Voelden slachtoffers zich veilig genoeg om een melding te maken bij een organisatie die werd geleid door de vrouw van een NOS-boegbeeld?

Janke Dekker, voormalig boegbeeld van Mores en de vrouw van NOS-anchor Tom Egbers, gaf een openhartig interview aan het AD naar aanleiding van de beschuldigingen aan het adres van haar man.

Het is een cynische conclusie: door de onthullingen over grensoverschrijdend gedrag van mannen bij NOS Sport komt uitgerekend het meldpunt voor zulke misstanden en het vrouwelijk boegbeeld daarvan, onder vuur te liggen. Janke Dekker, boegbeeld van Mores en vrouw van NOS-anchor Tom Egbers, stapte zondag op bij Mores, haar positie bleek onhoudbaar. Maar ook het imago van Mores zelf is besmeurd geraakt door de affaire.

Mores werd opgericht nadat in 2017 bleek dat regisseur Job Gosschalk zich schuldig had gemaakt aan seksueel grensoverschrijdend gedrag. Het moest een ‘onafhankelijk en extern meldpunt’ worden waar slachtoffers van seksuele intimidatie, discriminatie, agressie, geweld en pesten in de culturele sector terecht konden. Deze branche staat te boek als sterk hiërarchisch, met scheve machtsverhoudingen die makkelijk tot ongewenste toestanden kunnen leiden. Vorig jaar, na de uitzending van Boos over The Voice of Holland, sloten ook de NOS, RTL en Talpa zich aan bij Mores, dat hierdoor ook voor de televisiesector het meldpunt werd voor wangedrag op de werkvloer. Het aantal meldingen bij Mores nam de afgelopen jaren fors toe. In 2021 waren het er tussen de 40 en 50, vorig jaar waren het er zo’n 400 en dit jaar zijn het er al 23.

Belangenverstrengeling
Actrice Janke Dekker is al jaren het boegbeeld van de stichting, die ook een bestuur heeft. Geheel onomstreden is de samenstelling daarvan niet. Actrice Maryam Hassouni, die het boek Wat de fak schreef over haar ervaringen met ongewenst gedrag in de televisie- en filmwereld, beklaagde zich vorig jaar in NRC over het bestuur, bestaande uit mensen uit de sector zelf. ‘Dan krijg je onvermijdelijk belangenverstrengeling. De Nederlandse filmindustrie is klein, iedereen kent iedereen,’ zei ze. En in het AD zei Hassouni afgelopen januari: ‘In het bestuur zitten vier producenten en een agent. (…) Ik heb gehoord dat slachtoffers daar geen melding durven te doen vanwege het bestuur. Die onafhankelijkheid is zo belangrijk omdat die industrie zo klein en giftig is.’

Na het Volkskrantartikel over de onveilige cultuur op de redactie van De Wereld Draait Door, dat afgelopen december verscheen, kwamen er verhalen naar buiten over NOS Sport. Reden voor de NOS om een intern onderzoek in te stellen, en voor de Volkskrant om ook hier in te duiken.

‘Reputatie meldpunt voorop’
Dekker, die sinds 1991 getrouwd is met NOS-sportpresentator Tom Egbers, zei in januari dat ze direct zou terugtreden wanneer er meldingen zouden komen die over haarzelf of familieleden gaan. “De reputatie van het meldpunt staat altijd voorop,” aldus Dekker. “Er kunnen ook klachten over mijzelf komen. Als het er maar eentje is die naar buiten komt, dan word ik daarop aangesproken en treed ik af.”

Maar, zoals Hassouni al aankaartte, kan niet worden vastgesteld hoeveel slachtoffers van de giftige werksfeer bij NOS Sport géén melding maakten bij Mores. Volgens de Volkrant hebben ‘meerdere mensen bij NOS Sport’ geen misstanden gemeld omdat ze er niet op vertrouwden dat hun klachten daar onafhankelijk zouden worden behandeld, omdat Dekker de vrouw is van Egbers.

Die bleek namelijk niet van alle smetten vrij, zo bleek uit het uitgebreide artikel van de Volkskrant dat afgelopen vrijdag online kwam. Hierin stond, naast talloze andere voorbeelden, dat Egbers een jonge vrouwelijke collega met wie hij drie jaar een buitenechtelijke relatie had gehad, daarna het leven op de redactie onmogelijk had gemaakt. Deze lezing wordt (deels) betwist door Egbers en Dekker, maar de kwestie, die weliswaar lange tijd geleden speelde, maakte de positie van Dekker bij Mores onhoudbaar.

Suïcidale gedachten
Wat volgde was een serie curieuze u-bochten. Vorige week werd bekendgemaakt dat Dekker tijdelijk terug zou treden als voorzitter. Dit hield ‘absoluut geen verband’ met het onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag bij NOS Sport, verzekerde bestuurslid Amber de Vente. In april zou Dekker weer terugkeren. Zondag kwam Dekker op dat besluit terug: ze stapte per direct op, liet ze via haar advocaat Richard Korver weten. Vrijwel tegelijkertijd verscheen er een uitgebreid interview in het AD, waarin ze, net als in de verklaring van Korver, felle kritiek uit op de werkwijze van de Volkskrant, die een valse voorstelling van zaken zou geven over haar man en zijn affaire met de 26 jaar jongere vrouw en onvoldoende ruimte voor wederhoor zou hebben geboden. De Volkskrant betwist dit.

Met haar zeer openhartige interview aan het AD (ze spreekt onder meer over haar suïcidale gedachten nadat zij op de hoogte kwam van de buitenechtelijke affaire van haar man, en over de impact die de publicatie nu op haar gezin heeft) voegt Dekker weliswaar een perspectief toe aan de gecompliceerde werkelijkheid van metoo-gevallen, maar toont ze zich niet in de eerste plaats een veilig baken voor melders, het belang dat zij als voorvrouw van Mores diende. Volgens Dekker moet haar (voormalige) positie ook niet worden overschat: ‘Melders doen hun verhaal bij onze vertrouwenspersonen. Ik zat in het bestuur en krijg die verhalen niet te horen.’ Dat zal op papier zo zijn, maar in de praktijk durfden slachtoffers daar niet altijd op te vertrouwen.

Vertrouwenspersoon
Daarmee doet de zaak denken aan de situatie bij Pakhuis de Zwijger, waar Het Parool begin deze maand over berichtte, waar de functie van vertrouwenspersoon lange tijd werd bekleed door de vrouw van directeur Egbert Fransen, die door zijn onvoorspelbare gedrag verantwoordelijk was voor een onveilige werksfeer. Momenteel buigt de Tweede Kamer zich, op voorspraak van de regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag Mariëtte Hamer, over een wetsvoorstel dat ieder bedrijf verplicht om een vertrouwenspersoon aan te stellen. Bijzondere aandacht voor de onafhankelijkheid van deze vertrouwenspersoon lijkt geen overbodige luxe.

Bron: Het Parool >>

[Auteur]

Reacties