› Forum Lotgenoten Seksueel Geweld › Achtergrond & Informatie › Opinie & actualiteit › ‘Echte mannen klagen niet’: slachtoffers wangedrag in leger staan er vaak alleen voor (België)
- Dit onderwerp bevat 0 reacties, 1 deelnemer, en is laatst geüpdatet op 13/07/2020 om 13:48 door Luka.
-
AuteurReacties
-
13 juli 2020 om 13:48 #251986LukaModerator
Het Belgisch leger doet er naar eigen zeggen alles aan om misstanden te voorkomen. Toch vangt de militaire vakbond ACMP al jarenlang ‘om de paar maanden’ berichten op over ongeoorloofd gedrag.
Soldaten in opleiding in Marche-Les-Dames. Over deze kazerne spreekt de vakbond over een ‘lang patroon van uitwassen, zonder dat er ooit structureel werd ingegrepen’. ©BELGAVolgens ACMP, de grootste legervakbond, zijn de incidenten in het trainingscentrum voor paracommando’s in Marche-les-Dames zeker geen alleenstaande feiten. De Morgen onthulde donderdag, op basis van getuigenissen en documenten, hoe rekruten in Marche-les-Dames regelmatig zwaar machtsmisbruik moeten ondergaan van instructeurs. Dat gaat van ongeoorloofde opdrachten tot brutaal geweld.
“Het is gelukkig niet de norm, maar al vele jaren worden we om de paar maanden geïnformeerd over zaken van ernstig ongeoorloofd gedrag”, zegt Roger Housen van ACMP. Exacte cijfers heeft de vakbond niet, omdat de militairen vaak geen formele klacht indienen. “Het gaat van zware pesterijen en extreem grof optreden tegen collega’s – meestal jonge rekruten, over ernstig seksueel onaangepast gedrag tot direct geweld. Het doet zich voor op vele plaatsen en op alle niveaus, maar de meldingen zijn meer frequent in de opleidingscentra, waaronder in Marche-les-Dames.”
Als het over de kazerne in Marche-les-Dames gaat, dan spreekt ACMP over een “lang patroon van uitwassen, zonder dat er ooit structureel werd ingegrepen”.
Volgens de legerleiding is dit niet juist. In een korte reactie liet die donderdag weten dat “alles in het werk gesteld wordt om te vermijden dat militairen hun boekje te buiten gaan”. Om juridische redenen wil de legerleiding voorlopig niet meer kwijt. Voor de correctionele rechtbank in Leuven loopt een zaak tegen twee instructeurs uit Marche-les-Dames wegens mishandeling van rekruten in 2015. Ze sloegen hen tijdens een nachtelijke controle. Er wordt volgende week een uitspraak verwacht.
De nieuwe stafchef Michel Hofman liet vrijdagavond in Terzake wel uitschijnen dat er een intern onderzoek komt naar de incidenten in Marche-les-Dames.
Weerbarstig
Het klopt: op papier zijn er een hoop zaken geregeld binnen de krijgsmacht. Er zijn onder meer gedragsnormen, opleidingen voor onderrichters en briefings voor de oversten. Vertrouwenspersonen horen de klachten aan. Er kunnen interne onderzoeken ingesteld worden, waarbij afgestemd wordt met justitie wie de zaak opneemt.Maar de praktijk is heel weerbarstig. Militairen hebben op een normale werkdag nu eenmaal geen vertrouwenspersoon om aan te spreken. Op het terrein zijn ze afhankelijk van hun directe leidinggevenden – mensen die zelf tijdens hun loopbaan het een en ander hebben doorgemaakt. Als die leidinggevenden misstanden oogluikend toestaan of zelfs aanmoedigen, dan mag de papieren machine nog zo goed draaien, dan staan slachtoffers van ongeoorloofd gedrag er vaak hulpeloos alleen voor.
Wat hierin meespeelt, is de militaire esprit de corps. Een leger is geen organisatie zoals een ander. Jonge rekruten, doorgaans twintigers, worden er voorbereid op de meest extreme situaties. Zeker in het geval van elitesoldaten zoals de paracommando’s. Om als geheel te blijven functioneren in een oorlogssituatie zijn een kristalheldere commandoketen en een sterke teamspirit nodig. Je moet letterlijk door het vuur willen gaan voor je collega’s als het erop aankomt.
De keerzijde van de medaille is dat er van individuele militairen wordt verwacht dat ze zich assimileren. Als militair word je geacht om je te conformeren aan de groepsnorm. Wie dat niet doet, riskeert uitgesloten of tegengewerkt te worden door collega’s. Je wordt geacht om je overste niet tegen te spreken. Ook al denk je er helemaal anders over. En je wordt dus geacht om collega’s niet te ‘verraden’ als ze een misstap begaan.
Boemerang
In Nederland leverde de commissie-Giebels in 2018, onder leiding van psycholoog Ellen Giebels, een rapport af over de werkcultuur van het Nederlandse leger. Die studie kwam er nadat de Volkskrant een jaar eerder bericht had over de mishandeling van drie Nederlandse soldaten in de Oranjekazerne. De commissie-Giebels besloot dat de eigen krijgsmacht onvoldoende ‘sociale veiligheid’ bood aan militairen die zich over misstanden beklaagden. Dit leidde ertoe dat melders vaak werden uitgestoten. Op het eind van de rit was het voor hen verstandiger om gewoon te zwijgen.“De conclusies van dit Nederlands onderzoek zijn ook perfect toepasbaar op het Belgisch leger”, reageert een van de paracommando’s die donderdag het machtsmisbruik in Marche-les-Dames aanklaagde. “Er heerst een omerta. Omdat het zogezegd not done is om collega’s in de problemen te brengen. En omdat veel militairen niet weten of ze op de steun van hun overste kunnen rekenen wanneer ze een klacht indienen. Als dat niet het geval is, keert die klacht als een boemerang terug in je gezicht.”
De manier waarop militairen carrière maken, kan misstanden verder in de hand werken: officieren wisselen om de zoveel jaar van functie en zitten voortdurend in een ratrace omhoog. Housen: “Commandanten zullen zich er daarom voor hoeden om melding te maken van excessen in hun eenheid. Want dit zou hen wel eens aangerekend kunnen worden door hun chefs – die hun voordracht moeten opstellen – en dus een impact kunnen hebben op hun loopbaan. Zo ontstaat een zwijgcultuur.”
ACMP schat dat ongeveer de helft van de militairen die geconfronteerd worden met ongeoorloofd gedrag daarna geen formele stappen zet. Wie wel melding maakt van ongewenst gedrag, is doorgaans niet echt tevreden over de afhandeling, luidt het. Vaak worden ze binnen het leger van het kastje naar de muur gestuurd.
Bron: de Morgen.be >>
-
AuteurReacties
- Je moet ingelogd zijn om een antwoord op dit onderwerp te kunnen geven.