1,2 miljoen slachtoffers van huiselijk geweld

[LukaModerator]

1,2 miljoen personen van 16 jaar en ouder gaven in maart en april van dit jaar aan in de voorgaande 12 maanden slachtoffer te zijn geweest van een vorm van huiselijk geweld. Bij 820 duizend personen had dit een structureel karakter, dat wil zeggen dat ze het (bijna) dagelijks, wekelijks of maandelijks meemaakten. Van seksueel geweld, binnen of buiten de huiselijke kring, werden 1,6 miljoen 16-plussers slachtoffer. 185 duizend personen maakten dit structureel mee. Dat blijkt uit de Prevalentiemonitor Huiselijk Geweld en Seksueel Geweld die het CBS heeft uitgevoerd op verzoek van het WODC.

Deze gegevens komen uit een steekproefonderzoek onder ruim 30 duizend personen van 16 jaar en ouder die het CBS in de periode maart–april 2020 via internet heeft gevraagd naar hun ervaringen met huiselijk geweld en seksueel geweld in de voorafgaande 12 maanden.

Half maart werd de eerste lockdown in het kader van de coronapandemie afgekondigd. Een eventuele toe- of afname van huiselijk en seksueel geweld in de maanden maart en april kon met deze data niet worden onderzocht.

Dwingende controle meest voorkomende huiselijke geweld
8 procent van de Nederlandse bevolking van 16 jaar en ouder (1,2 miljoen personen) gaven begin 2020 aan slachtoffer te zijn geweest van huiselijk geweld in de 12 maanden voorafgaande aan de enquête. Onder huiselijk geweld vallen fysiek geweld, dwingende controle, stalking door een ex-partner of seksueel geweld gepleegd door iemand uit de huiselijke kring, dat wil zeggen een gezins- of familielid of (ex-)partner.

Fysiek geweld varieert van dreigen met lichamelijke pijn of slaan, tot poging tot verstikking. Er is sprake van dwingende controle wanneer één persoon de ander sterk domineert en controleert. Dit varieert van kleineren/vernederen of voortdurend iemands gangen nagaan, tot het verbieden van omgang met familie en vrienden. Dwingende controle kwam met 5 procent het vaakst voor, gevolgd door fysiek geweld (4 procent) en stalking door een ex-partner (1 procent). Van seksueel geweld werd 1 procent slachtoffer in huiselijke kring.

70 procent huiselijk geweld is structureel
Minstens 6 procent van de Nederlandse bevolking van 16 jaar en ouder was structureel slachtoffer van huiselijk geweld, dat wil zeggen dat dit (bijna) dagelijks, wekelijks of maandelijks voorkwam. Dit betreft 820 duizend personen.

Huiselijk geweld treft met name jongvolwassenen en neemt af met de leeftijd. Zo zei 24 procent van de 16- tot 18-jarigen en 18 procent van de 18- tot 24-jarigen slachtoffer te zijn geweest van geweld in de huiselijke kring, tegen 3 procent van de 65-plussers. Vrouwen zijn iets vaker slachtoffer dan mannen: 9 procent tegen 7 procent. Bij alle vormen van huiselijk geweld is de pleger vaker man dan vrouw.

Bijna helft jongvolwassen vrouwen slachtoffer van seksueel geweld
Onder seksueel geweld vallen niet-fysieke seksuele intimidatie, fysiek seksueel geweld en online seksuele intimidatie. Fysiek seksueel geweld omvat alle vormen van ongewenst seksueel lichamelijk contact, variërend van ongewenste aanrakingen tot verkrachting. Niet-fysieke en online seksuele intimidatie variëren van het (online) ontvangen van seksueel getinte opmerkingen of het voortdurend op een seksuele manier aangestaard worden, tot het moeten aanschouwen van seksuele handelingen of verspreiding van seksueel beeldmateriaal. Bij seksueel geweld worden zowel voorvallen binnen als buiten de huiselijke kring meegenomen.

11 procent van de bevolking (16 jaar en ouder) gaf aan slachtoffer te zijn geweest van seksueel geweld. Dit zijn 1,6 miljoen personen. Seksueel geweld vindt merendeels buiten de huiselijke kring plaats. Ruim 1,5 miljoen personen werden slachtoffer door toedoen van iemand buiten de huiselijke kring, tegen krap 0,2 miljoen personen die slachtoffer waren van seksueel geweld binnen de huiselijke kring. Vrouwen zijn vaker slachtoffer dan mannen (15 procent tegen 7 procent). 5 procent van de vrouwen zei te zijn geconfronteerd met fysiek seksueel geweld, 11 procent met niet-fysieke seksuele intimidatie en 7 procent met online seksuele intimidatie. Bij de mannen waren de cijfers respectievelijk 2, 3 en 4 procent. De pleger was vaker man dan vrouw.

Bij minstens 185 duizend personen (1,3 procent) kwam het seksuele geweld structureel voor.

Ook komt seksueel geweld vaker voor bij jongeren dan bij ouderen. Van de 16- tot 18-jarigen kreeg 26 procent hiermee te maken, van de 18- tot 24-jarigen 30 procent en van de 65-plussers 3 procent. Bijna de helft (47 procent) van de jongvolwassen vrouwen (18 tot 24 jaar) heeft te maken gehad met enige vorm van seksueel geweld, tegen 13 procent van de jongvolwassen mannen.

Bron: CBS >>

[LukaModeratorTopic starter]

Bijna driekwart miljoen mensen afgelopen jaar psychisch mishandeld

Eén van de grootste geweldsproblemen van Nederland, nauwelijks prioriteit

Psychische mishandeling is een zeer ernstige vorm van huiselijk geweld. Recent werd voor het eerst bekend hoeveel mensen dit treft. Rond de 680.000 Nederlanders van zestien jaar en ouder werden alleen al het afgelopen jaar regelmatig psychisch mishandeld. Negen procent van de Nederlanders, meer dan anderhalf miljoen mensen, maakten het de afgelopen vijf jaar mee. Leidde dit schokkend hoge aantal slachtoffers tot publieke verontwaardiging of politieke maatregelen? Helaas niet.

Het onderzoeksinstituut WODC gaf vorige week aan dat vijf procent van de Nederlanders het afgelopen jaar slachtoffer van ‘dwingende controle’ oftewel intieme terreur waren. Dwingende controle is een vorm van psychische mishandeling waar plegers hun partner of kind dagelijks kleineren, verwarren, vergaand controleren, bedreigen, verhuld intimideren, manipuleren, structureel denigreren, dwingen en sociaal isoleren.

Aanpak niet effectief
Dwingende controle komt vaker voor dan stalking of fysiek of seksueel geweld. Het is de meest voorkomende vorm van huiselijk geweld in Nederland en treft zowel mannen als vrouwen hard. Desondanks is psychische mishandeling nauwelijks bekend bij professionals. Volgens het WODC spreekt slechts vier procent van de slachtoffers instanties hierover.

Het Verwey-Jonker Instituut constateerde een aantal weken terug dat onveiligheid bij de helft van de gezinnen die wel aankloppen bij instanties in het geheel niet afneemt. Het herkennen van psychische mishandeling, het onderkennen van geweld uit macht en controle, is noodzakelijk om huiselijk geweld echt te doen stoppen volgens het Verwey-Jonker Instituut. De aanpak van huiselijk geweld, als het al gezien wordt, laat dus sterk te wensen over.

Ernstige gevolgen
Psychische mishandeling blijkt ook zeer vaak voor te komen bij vechtscheidingen. Velen denken dan aan twee continu ruziënde ouders, maar hierachter gaat vaak een heel ander verhaal schuil. De Universiteit van Maastricht liet recent zien dat bij vechtscheidingen 99% van de ouders psychische mishandeling en dwingende controle rapporteerden. Voor experts is dat niet bijzonder: zij weten dat achter zeer veel vechtscheidingen feitelijk huiselijk geweld schuilgaat, meestal psychisch geweld.

De gevolgen van psychische mishandeling zijn al lang bekend: onder andere angststoornissen, depressie, suïcidaliteit, verslaving, psychiatrische problemen, lichamelijke klachten en diverse ziekten komen vaak voor. Recent Leids onderzoek laat zelfs zien dat slachtoffers PTSS-klachten hebben die ernstiger en langduriger zijn dan die van slachtoffers van verwaarlozing of fysiek of seksueel geweld. Behandeling slaat vaak pas laat of niet voldoende aan volgens het hetzelfde onderzoek.

Groot geweldsprobleem
Slachtoffers van psychische mishandeling doen een groot beroep op de gezondheidszorg en de sociale verzekeringen en vallen vaak uit op de arbeidsmarkt. In meer dan 60% van de huiselijk geweldzaken is bovendien sprake van kindermishandeling. De kosten van psychisch partnergeweld en psychische kindermishandeling bijeengenomen komen volgens wetenschappelijke schattingen in Nederland op meer dan een miljard euro per jaar uit.

Het zou logisch zijn dat dit onderwerp politiek en maatschappelijk hoge prioriteit krijgt. Meer dan een miljoen slachtoffers, nauwelijks meldingen, een ineffectieve aanpak, veel menselijk leed en hoge kosten: er is om minder een parlementaire enquête gestart. Het is echter geen issue dat veel politici wakker houdt ’s nachts, een enkeling daargelaten. Psychische mishandeling is één van de grootste geweldsproblemen van Nederland, maar staat nauwelijks op de politieke agenda.

Helse jaren
Drie Tweede Kamerleden deden recent wel een poging om de gebrekkige aanpak van psychische mishandeling aan te kaarten. Ze schreven er een consultatienota over en stelden Kamervragen aan de verantwoordelijke minister. De korte versie van het antwoord van de minister: er zijn hem geen signalen bekend dat hier meer aan zou moeten gebeuren, er gebeurt al voldoende. Het staat er echt. Meer dan anderhalf miljoen slachtoffers moeten het hier mee doen.

In de media brachten de cijfers weinig teweeg, krantenkoppen bleven goeddeels achterwege. Er waren ook geen protesterende slachtoffers op het Malieveld. Slachtoffers zijn immers vooral bezig met overleven. Berooid en verzwakt achtergebleven na helse jaren van psychisch geweld, stress door een ex die maar blijft procederen, elke dag naar het werk en ook nog kinderen opvoeden. Ga er maar aan staan.

In de kou
Recent kwam de educatieve film “Zij lijkt het probleem te zijn” uit, waarin diverse huiselijk geweld experts feilloos de vinger op de zere plek legden. De kennis over psychische mishandeling is er immers al jaren, maar het leidt nauwelijks tot actie van de overheid of betrokken instanties. Voor de impact van deze vorm van huiselijk geweld bestaat geen regelgeving, kenniscentrum, zorgaanbod of subsidie. Preventie ontbreekt en het is niet eens expliciet strafbaar.

Het voorbeeld van Engeland, waar specifieke wetgeving tegen dwingende controle in 2015 is ingevoerd, laat zien dat betere preventie, zorg en vervolging loont. Het aantal meldingen en arrestaties steeg daar bijvoorbeeld navenant. Steeds meer landen voeren de laatste jaren wetgeving in tegen dwingende controle. Verbetering is dus echt mogelijk. Slachtoffers staan in Nederland echter nog steeds in de kou. Hoog tijd dat dat verandert.

Bron: Joop / BNN-VARA >>

[Auteur]

Reacties