- Dit onderwerp bevat 4 reacties, 2 deelnemers, en is laatst geüpdatet op 17/11/2020 om 19:50 door Luka.
-
Reacties
-
Slachtoffers van verkrachting voeren actie op het Plein bij de Tweede Kamer. Zij roepen minister Grapperhaus op om seks zonder instemming als verkrachting in de wet te erkennen. Beeld ANPEen politieke nederlaag dreigt voor minister van justitie Ferd Grapperhaus. De nieuwe zedenwet waar hij al een paar jaar aan werkt, krijgt voorlopig onvoldoende steun in de Tweede Kamer. ‘Je doet slachtoffers onrecht aan als je ‘seks tegen de wil’ niet ziet als verkrachting.’
Al sinds de nadagen van de #Metoo-discussie werkt minister Ferd Grapperhaus aan een nieuwe zedenwet. Maar nog voor er een definitief wetsvoorstel ligt, klinkt in de Tweede Kamer forse kritiek. Zowel oppositie- als coalitiepartijen zijn het oneens met het onderscheid dat de minister in een eerste wetsontwerp maakt tussen verkrachting en ‘seks tegen de wil’, waarvoor een lagere straf moet gaan gelden. VVD-Kamerlid Jeroen van Wijngaarden: “Je doet slachtoffers onrecht aan als je ‘seks tegen de wil’ niet wilt zien als verkrachting.”
Voor de minister, wiens positie sinds zijn ‘knuffelbruiloft’ toch al kwetsbaar is, dreigt daarmee een politieke nederlaag. Om steun te krijgen voor zijn nieuwe wet tegen seksueel misbruik, zal hij de nodige aanpassingen moeten doen.
Eén van de eerste Kamerbrieven die Grapperhaus vier jaar geleden naar de Tweede Kamer stuurde, ging over zijn voornemen de zedenwet te moderniseren. Kamerleden zijn het met hem eens dat het daarvoor hoog tijd is. Nu is het nog zo dat ‘dwang’ bewezen moet worden bij verkrachting. In de praktijk levert dat problemen op. Slachtoffers moeten in de rechtbank kunnen bewijzen dat ze zich hebben verzet, terwijl uit onderzoek blijkt dat een groot deel van hen in een bedreigende situatie verstijft, en dus helemaal niet tot verzet in staat is. “Dat is een heel natuurlijk mechanisme, het gebeurt uit zelfbescherming”, weet PvdA-Kamerlid Attje Kuiken. “Maar te vaak leiden daardoor nu zaken tot vrijspraak.”
‘Een klap in het gezicht van slachtoffers’
Door een nieuwe delict te introduceren, ‘seks tegen de wil’, wil Grapperhaus het mogelijk maken in de toekomst ook verdachten te vervolgen die geen fysiek geweld gebruiken, maar wel wisten, of hadden moeten weten, dat hun slachtoffer geen seks wilde hebben. Toch is de Kamer nog niet tevreden met die oplossing. Niet in de laatste plaats omdat de maximale straf voor ‘seks tegen de wil’ zes jaar celstraf zou worden, tegenover twaalf jaar voor verkrachting. “Ik vind dat een klap in het gezicht van slachtoffers”, zegt Kuiken. “Alsof het minder erg is wat je hebt meegemaakt als je je niet hebt kunnen verzetten.”De Kamer wil daarom dat Grapperhaus de definitie van verkrachting zoals die nu in de wet staat verruimt, zodat alle vormen van onvrijwillige seks voortaan ook wettelijk worden gezien als verkrachting. Daarmee zou Nederland aansluiten bij een Europese trend. Als gevolg van een veranderende tijdgeest geldt in steeds meer landen, waaronder in Spanje en Zweden, dat seks zonder wederzijdse toestemming wettelijk verkrachting is. “Andere landen kiezen ervoor het verkrachtingsdelict bij de tijd te brengen door te erkennen dat een verkrachter niet altijd iemand is die uit de struiken springt en met veel geweld iemand verkracht”, zegt VVD’er Van Wijngaarden.
Gevraagd of hij bereid zou zijn Zweden als voorbeeldland te nemen, zei Grapperhaus onlangs in de Volkskrant: “Ik doe niet mee aan de karikatuur dat je voortaan vooraf eerst een formulier moet tekenen om seks te hebben.” Kamerlid Kathalijne Buitenweg van GroenLinks vindt dat te kort door de bocht. “Er bestaan in Nederland allemaal rare beelden over Zweden”, zegt zij. “Maar ook daar hoeft de wederzijdse instemming echt niet altijd expliciet te zijn.”
Iemand die geweld gebruikt en letsel aanricht, kan zwaarder worden gestraft
De definitie van verkrachting verruimen betekent volgens de Kamer niet dat voor alle verkrachtingen straks dezelfde maximale straf zal gelden. Iemand die geweld gebruikt en daarmee letsel aanricht, kan nog steeds zwaarder worden gestraft dan iemand die geen fysiek dwang uitoefent. “In de wet kunnen verzwarende omstandigheden worden opgenomen”, zegt CDA-Kamerlid Madeleine van Toorenburg. Zij hoopt dat haar partijgenoot Grapperhaus nog eens goed naar het wetsontwerp zal kijken voor hij binnenkort met een definitief voorstel komt. “Het is goed dat in de wet komt dat seks tegen de wil strafbaar is. Maar over de uitwerking zijn we nog niet helemaal tevreden.”Naar verwachting zal de definitieve versie van de wet pas na de verkiezingen in de Tweede Kamer worden besproken.
Bron: trouw.nl
Lagere straf bij onvrijwillige seks is een slecht signaal
OPINIE | Mininster Grapperhaus van Jusitite (CDA) bereidt een wet voor die het makkelijker maakt verkrachters te vervolgen. Een goede stap, al is lager straffen voor ‘seks tegen de wil’ een verkeerd signaal, stelt Attje Kuiken.
Terwijl we weten dat ruim 70.000 slachtoffers van verkrachting niet in staat waren zich te verzetten. Bijvoorbeeld omdat ze bevriezen, wat een bekend overlevingsmechanisme is. Of omdat er sprake is van een machtsrelatie.
Denk daarbij aan de Amerikaanse Megan Kelly die als beginnend journalist bij Fox News werd aangerand door de topman Roger Ailes. Ze weet nog hoe hij de deur van zijn kantoor op slot deed, en – nadat zij hem had weggeduwd – vroeg wanneer haar contract afliep. Of de verhalen van de slachtoffers van Harvey Weinstein of Jeffrey Epstein: verkrachting, maar zonder blauwe plekken.
Om deze vrouwen echt te beschermen, moeten we de wet wijzigen. Seks moet altijd plaatsvinden met wederzijdse toestemming, dat moet de nieuwe norm worden. Inmiddels werkt minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid aan een nieuwe wet. Die wet maakt het makkelijker om te vervolgen, ook zonder blauwe plekken of geweld. Een stap vooruit. Maar de wet maakt ook een nieuw onderscheid tussen ‘seks tegen de wil’ en ‘verkrachting’.
Met een lagere straf voor seks tegen de wil. En dat is precies het verkeerde signaal. Een dergelijk onderscheid is een klap in het gezicht van slachtoffers. Want dat er geen fysieke sporen zijn, betekent niet dat wat jou is overkomen minder erg is. Het verschil tussen ‘echte verkrachting’ en ‘minder echte verkrachting’ is daarnaast ook een heel slechte boodschap aan jongeren.
Alsof je diefstal of inbraak benoemt als ‘cadeau zonder toestemming’. Dat is ook de boodschap van Amnesty, Rutgers en fonds slachtofferrechten. Laten we helder zijn: zonder toestemming is er helemaal geen sprake van seks. Dat is gewoon verkrachting. Punt. Verkrachting is een groot probleem in onze samenleving. Een op de zes mannen van onder de 30 is van mening dat een vrouw erom vraagt verkracht te worden als zij zich sexy kleedt. En ondanks #MeToo zijn er nog te veel machtige mannen die misbruik maken van hun positie.
We moeten ervoor zorgen dat de wet aan de kant staat van de slachtoffers. Van de vrouwen die zij slachtoffer maken. Slachtoffers van verkrachting verdienen het te worden gehoord en beschermd.
Attje Kuiken is Tweede Kamerlid voor de PvdA.
Bron: AD.nl >>
Alle onvrijwillige seks wordt strafbaar als verkrachting
Alle vormen van onvrijwillige seks worden straks gezien als verkrachting, en worden daarmee strafbaar als een ernstig misdrijf. Dat zet minister Grapperhaus in zijn aangepaste wetsvoorstel tegen seksueel geweld. Hij wilde eerst een onderscheid maken tussen seks tegen de wil en verkrachting. Maar dat plan kreeg veel kritiek en dreigde het daardoor niet te gaan halen.
“Seksueel grensoverschrijdend gedrag komt te veel voor”, schrijft Grapperhaus aan de Tweede Kamer. “En de gevolgen voor slachtoffers zijn vaak verwoestend en langdurig. Seks hoort altijd vrijwillig en gelijkwaardig te zijn. Dat is de norm. Als hiervan geen sprake is en onvoldoende rekening wordt gehouden met de positie van de ander, dan wordt dit in de nieuwe wetgeving aangemerkt als verkrachting.”
Drempel te hoog
De minister van Justitie en Veiligheid wilde eigenlijk dat de nieuwe wet verschil maakte tussen seksuele misdrijven zonder en met dwang of geweld. Maar de VVD kon daar niet mee leven. De grootste partij in de Tweede Kamer wees erop dat de meeste verkrachtingen worden gepleegd door een bekende van het slachtoffer, dat soms bang is om zich te verzetten. Zonder verzet is dwang of geweld moeilijk aantoonbaar.Grapperhaus heeft gehoor gegeven aan de kritiek. Hij was er al van overtuigd dat in de huidige wetgeving de drempel soms te hoog is om een aangifte voor verkrachting goed op te pakken, schrijft hij. “Dit is in het bijzonder zo in situaties waarin een slachtoffer bevriest van angst en zich daardoor niet kan uiten of verzetten.” Daarom vindt hij dat mensen ook strafbaar moeten worden voor verkrachting als ze konden weten dat iemand geen seks wilde, maar daar niet naar handelden.
Grapperhaus heeft de aangepaste versie van zijn wetsvoorstel bijna klaar. Hij wil het in december in een internetconsultatie voorleggen aan de burgers. Daarna buigen de Tweede en Eerste Kamer zich erover.
Ondergrens in de wet
Hoe is het nu? Verkrachting wordt gezien als een ernstig misdrijf. Er staat een gevangenisstraf op van maximaal twaalf jaar. Er moet worden aangetoond dat er sprake was van “het binnendringen van het lichaam” en dat dit onder dwang is gebeurd of dat er geweld is gebruikt. Veroordeelde daders komen nooit weg met alleen een taakstraf, ze moeten altijd de cel in.Minister Grapperhaus wil nu in de wet een “ondergrens” opnemen. Als iemand op grond van bijvoorbeeld (non-)verbale signalen behoort te weten dat een ander geen seks wil, maar daar geen rekening mee houdt, kan die persoon straks strafbaar worden gesteld voor “schuld aan verkrachting”.
Het criterium dat er alleen sprake is van verkrachting als er dwang of geweld aan te pas komt, wordt geschrapt. Wel blijft het zo dat dwang en geweld als strafverzwarende omstandigheid worden aangemerkt. Wie zich daaraan schuldig heeft gemaakt, kan dus een hogere straf krijgen.
“Door deze ondergrens wordt de drempel voor strafbaarheid voor onvrijwillige seks verlaagd en kunnen slachtoffers in meer situaties aangifte doen van verkrachting”, zegt Grapperhaus. Steunbewijs, zoals sporen op het lichaam, camerabeelden of WhatsApp-berichten, kan het verhaal van een slachtoffer ondersteunen.”
Bron: NOS.nl >>
Marcelle Bos over aanpassing zedenwet: ‘Had voor mij veel uitgemaakt’
“Na de verbazing en euforie kwamen de emoties. Een gevoel van erkenning, niet alleen voor mezelf maar voor al die anderen die dit meegemaakt hebben”, zegt Marcelle Bos over het moment dat ze hoorde dat minister Ferd Grapperhaus (Justitie) de wet zo wil aanpassen dat alle vormen van onvrijwillige seks strafbaar worden als verkrachting. Bos was te zien in de Zembla-uitzending ‘Verstijfd van angst’ waarin ze vertelde hoe ze jarenlang worstelde met het feit dat ze niet had geprotesteerd toen ze na het uitgaan in een steegje werd verkracht. “Deze wet had voor mij heel erg veel uitgemaakt.”
Voor Marcelle Bos kwam het gewijzigde voorstel als een verrassing omdat Grapperhaus lange tijd andere plannen had waar hij niet van af leek te wijken. De minister gaf in een interview met Zembla vorig jaar maart aan dat hij meer bescherming ging geven aan slachtoffers die tijdens een verkrachting ‘bevriezen’ door middel van een wetswijziging. Hij gaf daar vorm aan door in een eerder wetsvoorstel een nieuw delict te introduceren: seks tegen de wil. Daarmee werd een onderscheid gemaakt tussen verkrachting en seks tegen de wil. Op dat laatste zou de helft van de strafmaat van verkrachting komen te staan.
’70 procent slachtoffers doet niks of werkt mee’
Het wetsvoorstel stuitte niet alleen op verzet in de Tweede Kamer, maar ook bij maatschappelijke partijen en deskundigen. Amnesty International voerde meerdere malen campagne om het ontbreken van instemming centraal te stellen bij verkrachting. “Er bestaat niet zo iets als seks tegen de wil,” stelt Bos. “Alle seks tegen de wil is gewoon verkrachting. Je moet het gewoon noemen wat het is. Dat helpt ook in de verwerking.” Ze is dan ook blij dat Grapperhaus naar de kritiek heeft geluisterd en het voorstel heeft aangepast. “Het neemt nu eindelijk dat stukje weg: het is niet mijn schuld. Ik had met gemak aangifte kunnen doen, als deze wet er destijds was geweest.”Volgens de huidige wet is er pas sprake van verkrachting als geweld of dwang bewezen kan worden. Maar in veel gevallen is verzet niet mogelijk, omdat het slachtoffer van angst bevriest of is gedrogeerd. De meeste mensen denken dat ze zich tijdens een verkrachting hevig zullen verzetten. Maar niets doen is de meest voorkomende natuurlijke reactie tijdens seksueel geweld, vertelde klinisch psycholoog Iva Bicanic eerder aan Zembla: “Zo’n zeventig procent van de acute verkrachtingsslachtoffers doet niks of werkt mee.”
Maatwerk
Door de aanpassingen in de wet zullen slachtoffers in meer situaties aangifte kunnen doen en beter beschermd worden. Degene die de seks initieert, moet alert zijn op signalen, omstandigheden en de positie van de ander. Daarbij gaat het om situaties waarin een betrokkene ‘nee’ zegt of “non-verbale tegenreacties” geeft, zoals “expliciet afhoudend gedrag, huilen of bevriezen”, schrijft Grapperhaus.In de nieuwe situatie kan wel onderscheid worden gemaakt tussen vormen van delicten. Zo kan het gebruik van dwang of geweld bij de verkrachting een zwaardere straf opleveren. Ook maatwerk in de vervolging en bestraffing blijft mogelijk, als het bijvoorbeeld gaat om ‘experimenteergedrag tussen jongvolwassenen’. “Seksueel grensoverschrijdend gedrag komt te veel voor en de gevolgen hiervan voor mensen zijn vaak verwoestend en langdurig. Seks hoort altijd vrijwillig en gelijkwaardig te zijn. Dat is de norm”, aldus Grapperhaus. De minister zal het gewijzigde wetsvoorstel in december opnieuw voorleggen aan deskundigen en organisaties.
‘Belangrijk om erover te praten’
Sinds de uitzending van Zembla is er volgens Bos ‘oneindig veel’ veranderd in haar leven. “Ik heb zo lang dat verhaal stil gehouden. Door het naar buiten te brengen, door hardop te zeggen: ‘oké dit is mij overkomen’, is er veel meer lucht, licht en ruimte gekomen in mijn leven. Eerst nam het verhaal me over, nu is het van mij. Mijn omgeving kon er nu voor mij zijn, in tegenstelling tot na de gebeurtenis, omdat ik toen helemaal naar binnen keerde.”Ze deed ook mee aan de uitzending omdat ze hoopte dat het anderen zou kunnen helpen om erover te praten. En dat heeft gewerkt. Bos: “Ik heb zo ontzettend veel reacties gehad. Van één meisje kreeg ik het bericht dat ze door mijn verhaal aan haar ouders durfde te vertellen dat ze een freeze reactie had gehad toen ze verkracht werd. Daarvoor wist ze niet dat je lichaam ook zo kon reageren.”
Na de uitzending van Zembla nam Amnesty contact op met Bos. Ze deed mee aan meerdere acties van de mensenrechtenorganisatie. “Mijn verhaal doen bij Zembla was echt heel zwaar, ik vond het heel moeilijk. Nu merk ik dat het vooral heel veel kracht geeft, dat je van iets ergs dat je is overkomen iets moois hebt kunnen maken. Ik denk dat het wel bewezen is dat het heel belangrijk is dat je hierover praat.”
Bron: BNN Vara >>
Wetsvoorstel Grapperhaus over seks zonder instemming laat nog veel open
De verruiming van de definitie van seks zonder toestemming roept nog veel juridische vragen op.
Er is niets mis met de intenties van het concept-wetsvoorstel waarmee minister Grapperhaus seks zonder instemming nadrukkelijker strafbaar wil maken. Het komt voort uit de frustrerende ervaring van slachtoffers, agenten en officieren van justitie dat ze bij aangiften vaak met lege handen staan bij gebrek aan bewijs: toon maar eens aan dat het slachtoffer echt niet instemde.
De bewindsman verlaagt daarom de strafwaardigheid: als iemand ‘behoorde te weten’ dat de ander geen seks wilde maar daar niet naar handelde, wordt ook dat voortaan aangemerkt als verkrachting. Bijvoorbeeld als het slachtoffer verstijft of bevriest en de dader daarom laat begaan. Wie ‘door feiten en omstandigheden’ had moeten weten dat seks niet gewenst was, is straks schuldig aan verkrachting, al zal de straf in zo’n geval lager zijn dan wanneer aantoonbaar sprake was van dwang.
Dit kan gaan helpen. Een vergelijkbare wetswijziging in Zweden heeft het aantal veroordelingen verhoogd. Toch waarschuwen advocaten en rechters dat het nog erg ingewikkeld kan worden. Dat blijkt al uit de wording van het wetsvoorstel. Grapperhaus werkt er al enkele jaren aan, maar nog steeds liggen wezenlijke vragen open. Waar ligt de grens bij seksueel strafbaar handelen? Hoever reikt de plicht om te informeren of iemand echt wil? Hoe controleer je dat afdoende en wel zo dat het later aantoonbaar is, als je sekspartner zich na afloop bedenkt? In hoeverre wegen de omstandigheden mee? Geldt de controleplicht voor mensen van alle leeftijden in dezelfde mate?
Dat zijn wezenlijke kwesties, die niet zomaar bij de rechter kunnen worden neergelegd in de hoop op duidelijke jurisprudentie. Dan zou het wel eens tot teleurstellingen kunnen gaan leiden. Alleen de verlaging van de drempel verandert immers niets aan het feit dat vrijwel alle zaken in deze categorie zich afspelen zonder getuigen, met slechts twee betrokkenen die elkaar meestal tegenspreken. Het verschil met de huidige situatie is dat zo’n zaak straks eerder de rechtszaal zal halen, maar dat is pas het halve werk. Of deze wet echt effect krijgt, hangt dan ook in hoge mate af van de concrete invulling die kabinet en Kamer er in de komende debatten aan zullen geven.
In het Volkskrant Commentaar wordt het standpunt van de krant verwoord. Het komt tot stand na een discussie tussen de commentatoren en de hoofdredactie.
Bron: de Volkskrant >>
- Je moet ingelogd zijn om een antwoord op dit onderwerp te kunnen geven.
